Menä inde berniçä ay amerikan generalı William Boykin amerikan çirkäwlärendä, terrorğa qarşı suğış ul iblis belän köräşü, digän çığışlar yasap yöri. Eş şunda ki, Boykin ğadi ber general ğına tügel, ul Pentagonnıñ küzläw bülegendä yuğarı urın alıp tora, Bush administratsiäseneñ äğzası sanala. Osama bin Laden belän Saddam Xösäyenne ezläw anıñ wazifası bulıp tora. Video-tasmağa yazılğan ber çığışında şuşı general Somalinıñ elekke xärbi çitäkçesen iskä ala. Zamanında bu möselman citäkçe, mine berkem dä ciñä almıy, çönki mine Allahı täğälä saqlıy, dip maqtanğan bulğan. Aña cawap räweşendä general bolay di:
Audio (William Boykin)
"Minem Alla anıqınnan östenräk. Minem Alla – çın Alla, ä anıqı – barı tik pot."
General Boykinnıñ bu süzläre Bush administratsiäsen awır xälgä quydı. Amerikan prezidentı üzeneñ här çığışında diärlek, terrorğa qarşı köräş ul Könçığış belän Könbatış mädäniätläre arasındağı bäreleş tügel, dip basım yasıy. Xäzerge waqıtta Aziädä yörgän Bushqa, general süzlärenä äle añlatma birergä turı kiläçäk. Älegä anıñ kiñäşçese Condoleezza Rice, Bushnıñ bu mäsäläge qaraşı açıq, bu din-ara suğış tügel, häm berkem dä anı alay sürätlärgä tieş tügel, dide. Pentagon başlığı Donald Rumsfeld, bezdä süz ireklege, generalnıñ süzläre anıñ şäxsi fikere, dip belderde. Üzeneñ yazma añlatmasında Boykin, terrorğa qarşı suğışnı min İslam belän Xristianlıq arasında bäreleş dip sanamıym, min ekstremist yä fanatik tügel, fäqät, nıqlı işanııçı bulğan soldat, dip yaza häm dä berärsen räncetkän bulsam, bu keşelärdän ğafu ütenäm, di.
Uzğan atnada Malayzia premier-ministrı Mahathir Möxämmät İslam illäre sammitında çığış yasap, bar dönya belän yäxüdlär idarä itä, läkin alarnı ciñü öçen köç belän tügel, aqıl belän eş itärgä kiräk digän belderü yasadı:
Audio (Mahathir Möxämmät)
"Nigezdä bez bik köçle. Ber milliard 300 million keşene ciñel genä yuq itep bulmıy. Holokost waqıtında Yevropalılar 12 million yäxüdneñ 6sın yuq itte. Xäzer isä yüxüdlär wäkillär aşa idarä itä. Alar öçen başqalar köräşä, başqalar ülä."
Bushnıñ kiñäşçese Condoleezza Rice bu süzlärne näfrät uyata torğan süzlär dip atadı. Äytkändäy, Bush belän Möxämmät, ikese dä xäzer Tailandta barğan sammitta qatnaşalar. Yäxüd oyışmaları häm İsrael xökümäte Möxämmätneñ çığışına şulay uq täniqt belderde.
Amerikan generalı häm Malayzia premier-ministrı belderüläre, bu illärneñ xökümät qaraşların ni däräcädä çağıldıradır, äytüwe qıyın. Ämmä Amerikanıñ elekke vitse-prezidentı Al Gornıñ kiñäşçese bulıp eşlägän Leon Fuerth fikerençä, din-ara qarşılıqlar şaqtıy tirän:
Audio (Leon Fuerth)
"Dini komponent bik köçle häm bez monı tanırğa tieş. Çönki, xalıqara terror başında toruçılar, näq menä dingä basım yasıy, Könbatışnı yawızılq itep kürsätä. İslam dönyası belän dialog qorğanda monı onıtırğa yaramıy. "
"Tayaq ike başlı" digändäy, Bush üze dä, bin Laden, Saddam, Taliban turında söylägändä, yawızlıq süzen qullanırğa yarata. İran, Ğiraq, Tönyaq Korea kebek illären "zolım küçäre" dip atıy. Leon Fuerth süzlärençä, mondıy qatı süzlär qullanu, uñay näticä birmi, kiresençä, upqınğa alıp bara. General Boykinğa kilgändä, anıñ qaraşın, Bush administratsiäse qaraşı dip sanaw bälki döres tügelder. Generalnı urınınnan aluğa kilgändä, bu – prezidentnıñ üz eşe, di Fuerth. Läkin Bush alğa taba da, bu suğışnıñ din-ara, millät-ara suğış tügel ikänen qabatlap torırğa tieş.
Ali Gilmi, Praga
Audio (William Boykin)
"Minem Alla anıqınnan östenräk. Minem Alla – çın Alla, ä anıqı – barı tik pot."
General Boykinnıñ bu süzläre Bush administratsiäsen awır xälgä quydı. Amerikan prezidentı üzeneñ här çığışında diärlek, terrorğa qarşı köräş ul Könçığış belän Könbatış mädäniätläre arasındağı bäreleş tügel, dip basım yasıy. Xäzerge waqıtta Aziädä yörgän Bushqa, general süzlärenä äle añlatma birergä turı kiläçäk. Älegä anıñ kiñäşçese Condoleezza Rice, Bushnıñ bu mäsäläge qaraşı açıq, bu din-ara suğış tügel, häm berkem dä anı alay sürätlärgä tieş tügel, dide. Pentagon başlığı Donald Rumsfeld, bezdä süz ireklege, generalnıñ süzläre anıñ şäxsi fikere, dip belderde. Üzeneñ yazma añlatmasında Boykin, terrorğa qarşı suğışnı min İslam belän Xristianlıq arasında bäreleş dip sanamıym, min ekstremist yä fanatik tügel, fäqät, nıqlı işanııçı bulğan soldat, dip yaza häm dä berärsen räncetkän bulsam, bu keşelärdän ğafu ütenäm, di.
Uzğan atnada Malayzia premier-ministrı Mahathir Möxämmät İslam illäre sammitında çığış yasap, bar dönya belän yäxüdlär idarä itä, läkin alarnı ciñü öçen köç belän tügel, aqıl belän eş itärgä kiräk digän belderü yasadı:
Audio (Mahathir Möxämmät)
"Nigezdä bez bik köçle. Ber milliard 300 million keşene ciñel genä yuq itep bulmıy. Holokost waqıtında Yevropalılar 12 million yäxüdneñ 6sın yuq itte. Xäzer isä yüxüdlär wäkillär aşa idarä itä. Alar öçen başqalar köräşä, başqalar ülä."
Bushnıñ kiñäşçese Condoleezza Rice bu süzlärne näfrät uyata torğan süzlär dip atadı. Äytkändäy, Bush belän Möxämmät, ikese dä xäzer Tailandta barğan sammitta qatnaşalar. Yäxüd oyışmaları häm İsrael xökümäte Möxämmätneñ çığışına şulay uq täniqt belderde.
Amerikan generalı häm Malayzia premier-ministrı belderüläre, bu illärneñ xökümät qaraşların ni däräcädä çağıldıradır, äytüwe qıyın. Ämmä Amerikanıñ elekke vitse-prezidentı Al Gornıñ kiñäşçese bulıp eşlägän Leon Fuerth fikerençä, din-ara qarşılıqlar şaqtıy tirän:
Audio (Leon Fuerth)
"Dini komponent bik köçle häm bez monı tanırğa tieş. Çönki, xalıqara terror başında toruçılar, näq menä dingä basım yasıy, Könbatışnı yawızılq itep kürsätä. İslam dönyası belän dialog qorğanda monı onıtırğa yaramıy. "
"Tayaq ike başlı" digändäy, Bush üze dä, bin Laden, Saddam, Taliban turında söylägändä, yawızlıq süzen qullanırğa yarata. İran, Ğiraq, Tönyaq Korea kebek illären "zolım küçäre" dip atıy. Leon Fuerth süzlärençä, mondıy qatı süzlär qullanu, uñay näticä birmi, kiresençä, upqınğa alıp bara. General Boykinğa kilgändä, anıñ qaraşın, Bush administratsiäse qaraşı dip sanaw bälki döres tügelder. Generalnı urınınnan aluğa kilgändä, bu – prezidentnıñ üz eşe, di Fuerth. Läkin Bush alğa taba da, bu suğışnıñ din-ara, millät-ara suğış tügel ikänen qabatlap torırğa tieş.
Ali Gilmi, Praga