Accessibility links

Madridta Ğıraqqa yardäm konferensiäse açıldı


Bügen Madridtä 60tan artıq il wäkile , törle oyışma ,şirkätlär Ğıraqnı tözekländerü öçen aqça cıyı mäqsatında ike könlek konferensiägä cıyıldı. İlne rekonstruksiäläw 55milliard dollarğa töşäçäk dip farazlana. Waşington yaqınça öçtän ber öleşen qaplarğa wäğdä itä häm qalğanıñ başqaları büleşer digän ömedtä.Ämma Ğıraq suğışı säbäple säyäsi kileşmäwçänlek ,şulayuq fondlarnıñ qullanıluında açıqlıq bulmawı potensial bağışlawçılarğa täsir itä.Bireläçäk yardämnär kötelgänçe bulmayaçaq

AQŞdäwlät sekretarı C.Powell häm AQŞ finans ministırı John Snow Madrid konferensiäsenä qatnaşuçılar arasında ,ämma ber niçä il ayrım alğanda İspanya,İtalya häm Yaponiä genä tışqı eşlär ministırların cibärgän,başqaları tübänräk däräcädä wäkilçelek.. älbättä bu Waşingtonnıñ Ğıraqnı tözekländerü eşenä başqaları da zur finans yardäme yasar digän ömedlären yuqqa çığara.AQŞ Ğıraq suğışı turındağı bäxäsne çitkä quyıp,, Ğıraqnı ayaqqa bastıru eşen qararğa telär ide. Ämma suğışqa qarşı bulğan Fransiä, Germaniä häm Russiä moñı onıtırğa ğafu itergä häm Ğıraqnı tözekländerü eşenä aşığıp qatnaşırğa ber dä cıyınmıy şikelle.Konferensiägä BMO general sekretarı K.Annan häm Dönya Bankı prezidentı James Wolfensohn da qatnaşa. Alar Ğıraq öçen yaña xalıqara fondnı wäkilçelek itä häm bu fondqa kübräk bağışlar bulır dip kötelä.Farazlarğa qarağanda Ğıraqnı tözekländerü öçen 55millird dollar kiräk.Waşington şunıñ 20milliardın Bagdadta AQŞ citäklägän waqıtlı xakimiät fondına tapşırmaqçı.Anıñ berektäşläre dä şulay eşlär .Ämma başqa xayriä, bağış birüçe illär BMO häm Dönya Bankı Fondın saylayaçaqlar.Bu fondnıñ barlıq detallären iminlek şurası rasladı.Bu fond xäyriä birüçe illärgä açıq, ütä kürenmäle bulaçaq häm alar aqçalarınıñ qullanıluın kontrol itä alaçaq.BMOsı general sekretarı K.Annan bügen ike könlek xalıqara yardäm konferensiäsen açqanda ,dönya cämäğätçelege yaña stabil, bäysez demokratik Ğıraqnı tözekländerü eşlärenä qatnaşu teläge kürsäter digän ömed belderde. Annan uñışnıñ tik resurslardan ğına tügel ä törle faktorlardan bäyle buluın , iminlek mäsäläseneñ xäzer häm yaqın kiläçäk öçen töp faktor bulıp toruın ,ğıraqlılarnıñ üz prioritet, strategiälären üzläre bilgeläw ähämiätenä basım yasap(audio) beläm bez hämmebez dä mömkin bulğan qädär tizlektä suveren Ğıraq xökümäteneñ oyışuın kürergä telibez. Ämma rekonstruksiäne başlaw şul köngä qädär kiçekterelä almıy.Ul bezdän xäzer aşığıç iqtibar taläp itä. Älegä AQŞnıñ biräçäk yardämgä östämä 3milliard dollar wäğdä itelde. Yevropa Berlege 2004nçe yılda 235million dollar biräçäk. Germaniä belän Fransiä östämä fondlar ayırmayaçaqların äytte. Berlek Ğıraqqa 850million dollarlıq humanitar yardäm birde inde.Heritage Foudationnan Dr:Nile Gardiner qaraşınça Ğıraq öçen ike ayrım fondnıñ buluı östämä säyäsi köräşkä säbäp bulaçaq . Gardiner bolay di(audio) Ğıraq öçen ike köndäş rekonstruksiä fondınıñ buluı wazğiätne nıq qatmarlandıraçaq. Şunlıqtan Quşma Ştatları qarşı çığarğa tieş.Yevropanıñ törle illäre kontraktlarnıñ üz şirkätlärenä birelüe öçen qatı basım yasayaçaq.Minemçä bu yevropanıñ törle xökümätläre arasında bik zur politik köräşkä säbäp bulaçaq .Bu eşlär Ğıraqta uñay täräqiätkä yul quymayaçaq dip uylım. Russiä tışqı eşlär ministırınıñ urınbasarı Fedotov, Mäskäü Ğıraq ekonomasına xäyriä birergä cıyınmıy,Ğıraq yarlı il tügel anıñ nefte, awıl xuçalığı häm industriä resursları bar , yardäm tik bağış, aqça bulırğa tieş tügel başqa yullar da bar dip söylägän.AQŞ Yevropa häm Ğäräb illärennän Ğıraqnıñ eleke burıçların sızıp taşlauıların sorıyaçaq .Madridtta xalıqara yardäm konferensiäsenä paralel 300dän artıq şirkät, bizenes törkemnäre qatnaşqan başqa ber cıyında Ğıraqnı tözekländerü eşendä xosusi sektornıñ role tikşerelä. Ämma älege waqıtta Ğıraqqa xosusi kapital ağır dip uylap ta bulmıy

färidä xämit,praga
XS
SM
MD
LG