Accessibility links

Кайнар хәбәр

"Concorde"nıñ New Yorktan Londonğa soñğı oçışı - hawa xäräkätendä ber säxifä yabıla


Ä xäzer inde comğa könne bulğan beryaqtan qızıqlı, ä ikençe yaqtan beraz moñsuraq waqiğä turında, xörmätle tıñlawçılar. Dönyada tawış tizlegennän dä citezräk oşqan berdänber oçqıç, mäğlüm "Concorde" comğa könne hawağa soñğı märtäbä kütärelde. "British Airways" şirkäteneñ New Yorktan Londonğa oçqan şuşı oçqıçı şulay itep 27 yıllıq tarixqa noqta quydı.

Döresen genä äytkändä, "Concorde"nıñ soñğı oçışı alay uq soñğısı da bulmasqa mömkin, çönki süz biredä älege oçqıçlarnı ğädäti oçışlarda, yäğni hawa yulçıların taşuda qullanunı tuqtatu turında bara. Äytik nindider tamaşalarda, kürgäzmälärdä ul kiläçäktä dä qatnaşa ala. Läkin niçek kenä bulmasın, comğa könne New Yorktan kütärelgän "Concorde", şartlı räweştä äytkändä, tarixqa yul tottı - anıñ Londonnıñ Heathrow hawa alanına kilep töşüwe belän şuşı oçqıçnıñ 27 yıllıq tarixına noqta quyıldı. Oçışları tuqtatıluğa qaramastan ul älegä yulçılar taşığan berdänber şundıy tizoçışlı oçqıç bulıp qala. "Concorde", döresräge "Concorde"lar belän xuşlaşu tantanası näq menä şuşı minutlarda bara - New Yorktan kilgän häm bu uñaydan törle kürenekle şäxeslär belän tulı oçqıç Londonğa Qazan waqıtı belän kiçke sigezençelärdä töşte, aña qädär Heathrow hawa alanına Şotlandiä başqalası Edinburghtan kütärelgän häm Atlantiknıñ Biskay qultığı östennän xuşlaşu oçışı yasağan tağın ike "Concorde" töşkän ide. Ğädäti oçqıçlar Atlantik aşa kimendä 6-7 säğät oçqan yulnı, tawış tizlegennän dä citezräk bulğan "Concorde" 3 yarım säğättä qaplıy. Läkin monıñ üz bäyäse bar, älbättä - Londonnan New Yorkka ike oçqa alınğan bilet bu oçqıçta 12 meñ 800 amerikan dolları tora ide. Şuña da qaramastan "Concorde"nı "British Airways" ğına tügel, fransuzlarnıñ "Air France" şirkäte dä qullandı. Ul añardan uzğan may ayında waz kiçkän ide. Älege ğäcäep oçqıçnıñ yazmışın 11-nçe sintäbrdäge terror höcümnäre xäl itte diärgä bula, mäğlüm ki, şunnan soñ aviatsiä bar dönya buylap tirän krizis kiçergän ide. "Concorde" oçışları üzen finans yaqtan aqlamıy başladı. Andıy qibatlı oçışlarğa bazarnıñ bik tar buluwı açıqlandı. Şuña kürä dä, zamança texnologiälär aylap tügel, könläp täräqqi itügä qaramastan, "Concorde" kebek oçqıçnıñ ikençe buwının buldıru tırışlıqları bötenläy yasalmıy. Şul da bilgele, zamanında tawış tizlegennän citezräk oçqıçnı här ölkädä Könbatış belän yarışqan Sovetlar Berlege dä yasap qarağan ide, tarixqa ul Tu-144 dip kerep qaldı, läkin ul oçqıçnıñ yazmışı "Concorde"nıqınnan da küñelsezräk buldı. Añarda oçuwı bik xäwefle buluwı açıqlanğaç häm ber Ty-144 hälakätkä oçrağaç sovetlar añardan baş tarttı. Hälakät "Concorde"nı da çitlätep uzmadı, 2000-nçe yılnıñ 25-nçe yülendä Parisdan New Yorkka oçqan şundıy oçqıçnıñ berse hawağa kütärelügä cirgä kilep töşte, anda barlığı 109 yulçı hälak buldı. Läkin bu comğada "Concorde"nıñ soñğı oçışı tulı ide, ägär dä oçqıç Atlantik aşa härzaman şulay tulı oçsa, "British Airways" bälkem dä añardan waz kiçmäs ide. Nindider üzençälekle, tantana ruxı bügen kire Londonğa qaytqan"Concorde"nıñ ber kön elek New Yorkka oçuwı waqıtında uq sizelgän. Yulçılarnıñ berse Karen Taylor.

Audio, Karen Taylor

"Äyye.. oçqıçta üzenä kürä ber küñel açu atmosferası ide, bez bik küp köldek.. çınnan da şäp ide" dip bäyäli "Concorde"tağı soñğı oçışlarnıñ bersendä bulğan Karen Taylor. Bügennän alıp ul "Concorde"ta oçqan siräk keşelärneñ bersenä äylänä, danlıqlı britan-fransuz oçqıçı şuşı mizgellärdä üzeneñ soñğı oçışın tögälläde...

Kärim Kamal, Praga
XS
SM
MD
LG