Accessibility links

Кайнар хәбәр

Här terror aktınıñ artında Al Qayda toramı? Qayber belgeçlär yuq dilär.


AQŞ, Britan häm Törek citäkçeläre 50-dän küberäk keşeneñ hälak buluına häm yözärlägän keşeneñ yaralanuına säbäp bulğan İstanbuldağı bomba şartlatular öçen cavaplılıqnı şunduq Al Qaydağa audardılar. Qayber küzätüçelär bu faraznıñ döres buluı ixtimallığı bar, läkin, ul äle ispat itelmägän digän fikerdälär.

Pänceşämbe könne bombalar şartlağannan soñ berniçä säğät ütkäç ük, Britaniä tışqı eşlär ministere Straw monıñ öçen kemneñ cavaplı bulun bolay dip añlattı

Audio

"Älegä bez uzğan Şimbädä jähüt häm möselmannarğa qarşı bulğan bulğan höcüm häm xäzerge terror öçen kemneñ cavaplı buluın qätği äytä almıybız. Läkin, barlıq işarälär Al Qayda häm anıñ bertäşe oyışmalarnıñ xalıqara terrorizm praktkkasına işarä itä."

Küpkenä küzätüçelär şuşı höcümnärdä Al Qaydanıñ parmağın kürü öçen säbäplär bar digän fikerdälär. Mäsälän höcüm obyektı bulıp ike yıldan artıq Al Qaydağa häm İslam terrorrına qraşı köräş alıp barğan Könbatış oyışmaları tora. Annan başqa höcüm Buşnıñ Britaniägä vizitı vaıtına turı kilde. Washingtondağı CATO İnstitutı direktorı Christopher Prebble terror öçen Al Qaydanıñ cavaplı buluın kürsätkän işarä bulmasa da , başqa dälil tabılmağan möddätçe mondıy fikerneñ buluı tabiği dip beldere. Läkin, anıñ fikerençä, höcümnär öçen Bin Ladenneñ tügel , ä anıñ berektäşläreneñ cavaplı buluı bik ixtimal.

Audio

"Soñğı ike yılda bez Osama bin Ladennän häm başqalardan turıdan-turı kürsätmä almağan , läkin, Qaydadan ideologik häm fälsäfi yaqlau tapqan teläktäş törkemnärneñ eşçänlegenä tanıqbız. "

Washingtondağı xosusi politik üzäk, Saqlanu İnformatsiäse öçen Üzäkneñ xezmätkäre Mark Burgessnıñ fikerençä, aşığıç näticä yasarğa yaramıy. Aftomobil yaki yök maşinasın şartlatqıçlar belän tutırıp , nindi dä bulsa politik oyışma unaşqan binağa kiterep şartlatu öçen zur ostalıq kiräkmi. Ütkändä monı eşlägäne öçengenä ,här närsäne Al Qayda eşli digän näticä yasarğa yaramıy.

Audio

"Här närsä öçen Al Qaydanı ğäyepläv qurqınıçı bar. Vaqıt ütkännän soñ monıñ ähämiäte qalmıy. Al Qayda aktiv. Läkin, här näräsne ul eşlime? Ul üze tügel, läkin, anıñ nindider berektäşläre monı eşlilär kebek."

Xalıqara Tınıçlıq öçen Carnegie Endowmentta Demokratiä häm qanun xakimiäte programmasınıñ ölkän xezmätkäre Marina Ottowaynıñ süzlärençä, Al Qayda yaxşı oyıştırılğan hierxiägä nigezlängän oyışma tügel. Ul çeltär üzara yomışaq bäyläneşe bulğan törle törkemnärdän tora. Annan başqa Al qaydağa xas bulğan terror metodı yuq. Törle obyektlarnı saylau häm törle metodlar qullanu tikşerüçelärneñ eşen qıyınlaştıra. Ottowaynıñ süzlärençä,

Audio

"İstanbul höcümnären Osama bin Laden oyıştırdı dip äytä alabızmı? Monı ispatlağan dälil yuq. Bula ala, läkin, bez mondıy näticägä kilä almıybız. Kiñ çeltärneñ ber törkeme cavaplı dip öleşçä äytä alabız. Çönki terror törkemnäre nindider ber külämdä kiñ çeltärneñ ber öleşen täşkil itälär. "

Anıñ fikerençä, Al Qayda çeltäreneñ yomışaqlığı, hierarxiä sistemasınıñ bulmauı oyışmanı yuq itü eşen qıyınlaştıra. Anıñ citäkçelären qulğa eläkterü yaki üterü problemmanı xäl qılmayaçaq. Al Qaydanıñ finans problemmaları bar häm bu terror aktların finansiäläv eçen qıyınlaştıra. Dimäk alarnıñ sanı kimiäçäk. Läkin, ikençe yaqtan şartlaqıçlar tutırılğan aftomobil häm yök maşinaları belän höcümnär oyıştıru öçen küp aqça kiräkmi.

Färit İdelle, Praga.
XS
SM
MD
LG