Taciq xakimiätläre watandaşlar suğışı yıllarında üterelgän jurnalistlar mäsäläsen çişü, cinayätçelärne tabu , tikşerülär turında süz alıp barsa da , ikençe yaqtan mätbuğat ireklegen qısu öçen şıpırt qına çaralar kürep yata.Sivil suğış waqıtnda 70läp jurnalist üterelde. Taciqstan Mätbuğat Berläş,äse citäkçse Nuridin Karşiboyev radiobıznıñ taciq redaksiäsenä birgän ängämädä(audio) suğış yıllarında üterelgän jurnalistlar mäsäläse tikşerelergä tieş,Taciq cämğiäte täräqi itep kilgän çorda bu adım xalıqnıñ säyäsi añın arttıraçaq .Cämğiätebez niçä jurnalistnıñ jurnalistik aktivlıq alıp barğanda, niçäseneñ cinayätçe törkemnär tarafınnan üterelüen belergä tieş.
Xalıqara mätbuğat oyışmaları 1992-97nçe yıllarda Taciqstannı jurnalistlar öçen in qurqınıçlı urın dip atadı.Suğış turında mäğlümät citkerergä tırışqan distälärçä cirle häm çit il jurnalistı häläk buldı. Alar yalğış urında yalğış waqıtta bulğan öçen genä ülmäde.Jurnalitlarnıñ yazğannarı belän qänäğät bulmağan täsirle şäxeslär , alarnı tabıp ütertte.97-nçe yılda suğış betkändä ber yaqta Russiä yaqlağan eleke kommunistlar torsa, ikençe tarafta İslamçı partiä citäklägän opozitsion koalitsiä tordı. Parçalanğan, fakirläşkän ildä cinayätçe törkemnär bu yäki tege törkemne yaqlap höcümnär oyıştırdı.Tatulaşu çorında küp kenä mäsälä şulsanda üterelgän jurnalistlar da ällä ni ähämiät üzägendä tormadı. 95 häm 96nçe yıllarda ike ayrım xökem protsesında üterelgän BBC häm ORT xabärçeläre mäsäläse qaraldı. Cinayätçelärdän berse inde ülgän ide, ikençese isä Rusiä törmäsendä utıra ide. Bu atnda Karşiboyevnıñ äytkännäre, xökümätneñ cinayätçelärne onıtmağanın kürsätte. Xökümät şulayuq finans qıyınlıqları eçendä bulğan basmalarnıñ da sılmnarın kimtü öçen çaralar kürä , xabärlärgä qarağanda salımnarnı ciñeläytkän qanun 1nçe aprelgä qädär xökümätkä täğdim itelä. Ämma dä läkin üzäk aziä ilennän mätbuğat turında işetelgän xabärlärneñ barısı da uñay tügel.Ruzi Nau, Niru-i Suxan ,Oila häm Tojikiston isemle 4 bäysez basmanı yabu öçen şıpırt qına çaralar kürelä.Nirui Suxan jurnalınıñ çığuı tuqtatıldı, çönki anıñ sonğı sanında mäcbüri bulğan näşriät datası basılmağan.. Gazetnıñ başmuxarrirı Bokizode anıñ öçen bez tügel ä näşriät yortı ğäyeple dip söyläsä, basmanıñ jurnalıstı Safxat Burhan tıyu öçen keneñ cawaplı buluın turıdan turı äytep birgän(audio)
bezneñ uquçılarıbız ber qayçan da näşriät yortı yäki salım säbäple yabılğan buluıbznı uylamıyaçaq.Alar gazetanı prezident İmomali Raxmonov yaptı dip äytäçäk. Bäysez gazetanı yapqan Raxmonov , demokratiäne torğızam dip söyläsä dä, çınbarlıqta ul aftoritar däwlät sistemasına taba bara.
Başqa ber basma Ruzi nau zurıraq problema aldında tora. prokuror basma prezident Raxmonovnıñ abruyına tap töşerüdä ğäyeplänä. Äma bu ğäyep quyılğançı ük näşriät yortı bernindi ışanırlıq säbäp kürsätmi , basunı kire qaqqan ide.Tadcikstanda Bäysez Jurnalistlar Berläşmäse citäkçse Universitetta jurnalizm profesorı Şarifzoda (audio) xökümätne tänqitlägän mäqalälär expert belgeçlär birgän mäğlümat, faktlar nigezendä yazılğın,Jurnalistlarnıñ fikre tügel,bernärsä bozılmağan. Jurnalistlar andıy xoquqqa iä.
Äyye şul cämğiätne dä xökümätne dä ber ük waqıtta qänäğätländergän mäqalä yazu qıyın Tadcikstanda bäysez kiñ- küläm mäğlümät çaraları berläşmäsennän Narkiz Zokirova jurnalistlarnıñ şiqäyätlären yaqlap bolay dide (audio)
Tadcikstan ayanıçlı ütkänendäge mäsäläne xäl qılırğa tırışsa da, bäysez mätbuğatnıñ kiläçäge öçen ciddi problema barlıqqa kiterä.
färide xämit,praga
färide xämit,praga