Accessibility links

Кайнар хәбәр

Gruziä räsmiläre üzsüzle Acarstan citäkçese belän urtaq tel taba alırmı?


Yäkşämbedä ilneñ yaña saylanğan prezidentı Mixail Saakaşvili wazifasına kerä. Anıñ aldında torğan töp mäsälälärneñ berse – Acarstan citäkçese Aslan Abaşidze belän urtaq tel tabu bulaçaq. Üzbilgelängän bu respublikanı Saakaşvili kire Gruziägä qaytarırğa wäğdä itkän ide. Ul arada Abaşidezneñ köndäşläre Mart ayında ütäçäk parlament saylawlarında anı xakimiättän çitlätü öçen äzerlek eşlären başladı.

Bilägän cire wä xalıq sanı belän Tatarstan çaması ğına bulsa da, Gruziäneñ üz-süzle, üzäktän bäysez bulırğa telägän 3 töbäge bar. Abxaziä belän Könyaq Osetiä Rusiä çigendä bulsa, Qara diñgez buyında urnaşqan Acarstan – Törkiä çigendä. 1991 yılda Acarstan Yuğarı Şurasınıñ räise itep saylanğan häm töbäkne üz qulında qatı totqan Aslan Abaşidze Tbilisi belän qarşılıqlı uyın alıp bardı. Üzäk xökümätkä qarşı bulsa da ul eleke prezident Eduard Şevarnadzenı yış qına yaqlap çıqtı. Bu Tbilisnıñ Acarstan eşlärenä qatışmawına üzenä kürä garantia ide. Rusiä taraflı Abaşidze küp waqıtın Batumi belän Mäskäw arasında uzdırdı. Tbilisinı, miña anda xöcüm yanıy dip, urap ütä ide.

Şevarnadzenıñ urınınnan kitüwe Abaşidze köndäşlärenä därt östäde. Dikäber axırında Tbilisida "Bezneñ Acarstan" digän xäräkät oyıştı. Berniçä partiä berläştergän xäräkätneñ maqsatı – Abaşidzenı bärep töşerü. Yaña häm yäş prezidentnıñ Acarstannı Gruziägä qaytaru wäğdäse belän ruxlanıp alar Martnıñ 28-ndä ütäçäk parlament saylawları näticäsendä Batumida xakimiät alıştırırğa cıyına. "Bezneñ Acarstan" räistäşe Tamaz Diasamidze Azatlıq xäbärçesenä xäräkätneñ maqsatların añlattı:

Audio (Tamaz Diasamidze)

"Bezneñ ozaqqa qarağan plannar bar. Mart ayında Acarstan cirendä parlament saylawları, annan soñ waqıtınnan alda cirle saylawlar ütkärep, andağı xakimiätne alıştırırğa kiräk."

"Bezneñ Acarstan" xäräkätenä berniçä ğäyre-räsmi oyışma kerä, şul isäptän sudentlarnıñ "Kmara", tatarça äytsäk "Citte" digän törkeme. Uzğan yılnıñ noyäberendä Tbilisi uramnarında "Bärxet inqilabın" näq menä alar başlap cibärde. 3 kön elek bu yäşlär Acarstannıñ räsmi binalarına Gruziäneñ yaña bayrağın yağni, Saakaşvili partiäse bayrağın elep yörgän. Politsiä belän yäşlär arasında çualışlar bulğan dielä.

Sişämbedä Rusiäneñ tışqı eşlär ministrlığı Abaşidzeğa qarşı ekstremist köçlärgä ğäyepläw belderde. Mäglüm ki, Batumida äle dä Rusiäneñ xärbi törkeme tora. Uzğan ayda Mäskäw Acarstan öçen ciñeläytelgän viza tärtibe kertte. Gruziäneñ yaña citäkçeläre Mäskäwneñ bu adımın Acar separatisların qotırtu ğämäle dip atadı.

"Kmara" da, "Bezneñ Acarstan" da, Saakaşvilinıñ Milli xäräkäte belän bäyläneştä buluın kire qağa. Läkin qayber mäglümätlärgä alarnı näq menä Saakaşvili partiäse finanslıy. Acarstan räsmiläre Gruziä citäkeçlären bu xäräkätlär artında toruda älegä ğäyeplärgä aşıqmıy. Acarstannıñ Tbilisdağı wäkile Gamlet Çipaşvili Azatlıqqa bolay dide:

Audio (Gamlet Çipaşvili)

"Gruziä xökümäte bu xäräkätlärne xuplasa, bu - bik zur xata bulır ide. Min Tbilisida küp kenä yuğarı räsmilär belän söyläştem. Alar Kmara kebek törkemnärne xuplağanğa oşamağan."

Berençe qaraşqa älegä, Tbilisi belän Batumi arasında citdi qarşılıq kürenmi. Küptän tügel, waqıtlı prezident Nino Burjanadze, annarı däwlät ministrı Zurab Zvania Batumida bulıp qayttılar. Saakaşvili üze dä, Abaşidze belän säyläşergä äzer buluın belderä.

Ä menä "Bezneñ Acarstan" citäkçeläre şaqtıy qıyu belderülär yasıy. Sişämbedä, räistäşlärneñ berse, Nato İmnadze Tbilisdağı "Prime-News" agentlığına Abaşidzenı "bärxet inqilabı" kötä dip belderde. Xäyer, Azatlıq belän söyläşkän räistäş Tamaz Diasamidze andıy ixtimalnı älegä kire qağa, häm maqsatqa inqilabsız ireşergä teli. Ämmä belgeçlär fikerençä, Abaşidze, xakimiättän Şevarnadze şikelle ciñel genä kitmiäçäk. Qayberäwlär xättä anıñ köç qullanu ixtimalın äytä. Batumida yözlägän Rusiä xärbie toruın da iskä alğanda andağı xällärne farazlaw ciñel eş tügel.

Ali Gilmi, Praga
XS
SM
MD
LG