Accessibility links

Mäskäwdä ütkäreläçäk Tatar-başqort festivale tiräsendäge bilgesezlär açıqlandı


Yıl äylänäsendä Mäskäwdä nindi genä festiwällär ütmi. Räşit Wağapov festiwäle, Xäydär Begiçev festiwäle, “Tuğan yaq moñnarı”, “Ence börteklere”, sanap betergesez. Xäyer, Qazanda da ul festiwallärge qıtlıq yuq. Şalyapin, Rudol'f Nuriev, İlham Şaqírov Tatar cırı häm başqalar. Alar barısı da tanılğan, isemle, kötep alınğan festiwalllär. Ä menä Mäskäwdä şuşı könnärdä tağı ber, monısı inde, Bötendönya tatar- başqort cırı festiwäle bulaçağı xaqında da mäglümät taraldı. Xätta bu festiwäl internet bitlärende üzeneñ säxifäsen dä elep quydı. Tik bu säxifädäge xeref xataları ğına tügel, äytep betergesez başqa yalğışlarnı da kürep, ber genä tatar keşeseneñ açuı çıqmağandır. Festiwälde qatnaşuçılarnıñ isemlegende berniçä distä yıl elek wafat bulğan Zifa Basírowanıñ isemen genä kürü gengä dä, oyıştıruçılarnıñ tatar- başqort cırına bernindi mönäsäbäte bulmağannı isbatlawçı dälil bulıp tora tügelmeni? Citmäsä, bu festiwäl Rusiäneñ Europa öleşe dini idaräse fatíxası belän ütkärelä digän süzlär qayber kisken mäkälälär öçen dä säbäp buldı. Ä çınlıqta alar Rawil Ğaynetdinnän ber törle dä xäyer fatíxa almağannar. Bu xaqta yazmada Rawil Ğaynetdinneñ dä şul xaqta xäbäre bar.Tatar başqort isemen qullanıp, bu ike xalıqqa bik zur fayda yasarğa teläwçelär kemnär soñ alar? Alar öç keşe häm öçese dä Baqudan ikänlege dä açıqlandı. Anın berse Mäskäwneñ sänğat institutında uqıtuçı Rafayıl Beşarov, ikençese, şoumen ğına tügel, narkoloğ ta bulıp eşleüçe Lazär Yaqubov, öçençe milläte belän azerbaycan bulğan Ğolnara Azímowa. Bu xaqta Ğolnara Azímowa bez öçebez dä bergä üstek, bergä eşlibez di. Şulay uq alar mäğlümät çığanağı itep üzlärenä Watanım radíosın alğannar. Alarnıñ internet säxifälärendäge mäğlümätlärne dä şul “Watanım” radíosı xezmätkärläre eşläp birgän bulğan. Yalğışlar öçen alar cawaplı dide, Ğolnara Azímowa. Ä inde “Watanım” radíosı 1 febräldän birle efirğa çıqmí başladı. Qazandağı “Dulqın” radíosınıñ elekke citäkçese bulğan Rawil Rustamovqa monda da işekkä kürsätkännär axrı. Ğolnara Azímowa süzenä qarağanda festiwäl ideyäse belän yanıp yörgän Rafel Beşarov ta särxuşlektän çığa almí, berniçä ayğa eş planınnan töşep qalğan. Xäzer inde tatar- başqort cır festiwäle oyıştıru tulısı belän Lazär Mixaylowiç Yaqubov iñnärenä töşkän. Xäbärlärgä qararğanda alar inde 20 meñ keşe síışlı Olipiyskiy qompleks dip atalğan tamaşa zalı öçen aqça da tüläp quyğannar. Lazär Yaqubov tatar başqort festiwälendä xalıqlar duslığı temın yaqtırtıp, programda yähüdilär xorın da qatnaştırırığa planlaştıra ikän.

Ğolnara Azímowa tawışın äkrenäytep bulsa da, bu festiwäl säyäsi aqt dide. Anı tıñlíq äle. Alar bu festiwäl turında xatların äle sentäber ayında Asadullayıv yortın tatarlarğa qaytarğan könne Mintimer Şäymiev belän Yüriy Lujqov oçraşqan mäldä. Lujqovnıñ qulına tapşırğan bulğannar. Xäzer inde bu festiwälne oyıştırırğa Mäskäw xökümäte rizalıq birep kenä qalmí, biş million rubl' aqça da tottırğan dip äytälär. Yuğisä könenä 30 meñ dollar torğan Olimpiyskiy qompleksın alar ala alırlar ide mikän.

Ä oyıştıruçılar bu kommersí proektınnan hiç tä waz kiçärgä uylamílar. Çönki tatar başqort isemen qullanu, yaxşı ğına tabış kiterergä mömkin ikän. Alarnıñ plannarı alğa taba da bik zurdan. İkençe yılğa alar bu festiwalcne Qazanda, Qazannıñ men yıllığına bağışlap ütkäräçäklär, ä inde öçençe yılğa Törkiädä ütkärergz planlaştıralar. Anda tatar keşeläre bik küp yäşi dip uylí festiwalcne oyıştıruçılar. Xattä Qanada, Australí, häm başqa töbäklärdän dä yäş cırçılarnı çaqırırğa ömetlänälär. Tik alar yul çığımnarın ğına tügel. Festiwalcdä qatnaşqan öçen 500 euronı da tülärgä tieşlär. Şunısı qızıqlı, bu fetiwälc xaqnıda mäskäwneñ milli mädäni möxtäriäte dä. Tatarstannıñ wäkälätle wäkillege dä xäbärdar tügel.

Tatarstan belän Başqortostan bezneñ xaqta säxifäbezdän tanışırğa mömkinnär didelär oyıştıruçılar. Menä şulay, tatar dönyasında tatar festiwalläre níkdär genä küp bulmasın, tatar isemen qullanırğa tatarğa bernindi mönäbäte bulmağannar da äzer toruın onıtmasqa kiräk.

Näzifä Kärimova, Mäskäw.
XS
SM
MD
LG