Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ğiraqta politsiä, ğäskärdä xezmät itergä teläwçelärgä qarşı intihar xöcümnär arta: bu rekrutlar sanı kimügä kitererme?


Soñı waqıtta küp kenä Ğiraqlılar eş urını ezläp armiä, yä politsiägä kilä. Kemder ilgä xezmät itü, kemder – aqça qazanu öçen. İntihar xöcümçelär isä näq menä alarnı xädäf itep ala. Şuşı atnada ğına ike xöcüm näticäsendä 100ğä yaqın şundıy ğiraqlı ülde. Rekrutlarğa yanağan bu qurqınıç alarnıñ sanın kimetä alamı?

Soñğı waqıtta Ğiraqta şartlatqıç tutırılğan maşinalar Ğiraqnıñ yaña armiäse yä politsiäsenä eşkä urnaşırğa dip kilgän keşelär cıyılğan urınnarda şartlıy, xörmätle tıñlawçılar. Ğiraqta äle dä tınmağan ğisyançılar bu keşelärne amerikannarğa xezmät itergä telägän satlıqcan dip sanıy, häm üz xöcümnärendä xädäf itep ala. Çärşämbedä Bagdadnıñ xärbi xezmätkä yazılu urınında bulğan şartlaw näticäsendä 47 ğiraqlı xäläk buldı. Ber kön elek İskändäriä şähärendä näq şundıy xöcüm näticäsendä 53 keşe ülgän ide. Uzğan yılnıñ Mayınnan alıp sanağanda andıy qorbannar sanı 350gä citte. Şulay itep, armiä yä politsiägä eşkä urnaşırğa telägän ğiraqlılarğa qurqınıç yanıy. Bu qurqınıç rekrutlar sanın kimetä alamı? Ğiraqnıñ İdarä Şurası äğzası, milläte belän körd Mäxmüt Atman, xöcümnärgä qaramastan, rekrutlar sanı kimemäs dip sanıy:

Audio (Mäxmüt Atman)

"Soñğı xällärdän soñ ni bulır, belmim, läkin minemçä, politsiä häm armiädä xezmät itergä telägän keşelär sanı citärlek bulaçaq, çönki berençedän, alar xezmät itergä teli, ikençedän -- yaxşı tülängän eş urını."

Atman süzlärençä, ğäskärdä xezmät itüçelärneñ xezmät xaqı berniçä ay elek belän çağıştırğanda artqan häm xäzer ayına 200 dollar täşkil itä. Politsiä xezmätkärläreneke tağı da kübräk. Härxäldä, urtaça xezmät xaqınnan küpkä yuğarıraq. Monnan tış politsiä eşe Ğiraqta däräcäle eşkä äylänep bara, cinäyätçelek 50 protsentqa kimegän, küplär alarnı kiräkle eş başqara dip sanıy. Başqalanıñ Mansur digän zatlı bistäseneñ politsiä bülegendä eşlägän polkovnik Moayät Başar, Azatlıq radiosına, yäşlärneñ kübese politsiägä ilneñ iminlege öçen berär närsä eşlärgä dip kilä dide:

Audio (Moayät Başar)

"Aqça öçen genä tügel. Anısı da bardır, läkin ul ğına tügel. Kilüçelärneñ kübese ilen yaratqan yäşlär, alar yaña, demokratik, tınıç Ğiraq tözü eşendä qatnaşırğa teli. "

Leitenant Tolfiqär Säif Äl-din başaqlanıñ Alxarx politsiä bülegendä xezmät itä. Ğinwar ayında qulına 286 dollar alğan, dikäber belän çağıştırğanda 86 dollarğa kübräk. Östämä aqça xezmätneñ qurqınıç buluwı öçen birelgän. Äl-Din öçen bu qurqınıçqa barunıñ töp säbäbe – aqça:

Audio (Tolfiqär Säif Äl-din)

"Bu eşkä urnaşuımnıñ töp säbäbe – can asraw. Başqa eş taba almadım, ä ğailäne aşatırğa kiräk, nişliseñ..."

Äl-din dä, Başar da, Saddam çorı belän çağıştırğanda kübräk aqça qazana. Ämmä, qoral, äsbap, maşinalar citmäwgä zarlanalar. Elek yaña maşinalar bar ide, xäzer bar bülekkä 4-5 maşina, alarına da citäkçelär utırıp yöri, ä bez cäyäwläp patrul itäbez, bu älbättä qurqınıç, soñğı waqıtta ğına patrul waqıtında berniçä xezmätkär ülde, di Başar.

Şuña da qaramastan, politsiädä, ğäskärdä xezmät itergä teläwçelär kilep tora. Çärşämbe könne xezmätkä yazılu urınında bulğan şartlawdan soñ, anda Sama Wälid Räşit isemle yeget kilep bastı. Bu şartlaw minem qararnı üzgärtä almıy, min qurıqmıym, di ul. Ägär Allahı täğälä kemneñ dä bulsa canın alırğa teli ikän, ul anı bareber ala. Bu minem ixtiarda tügel, Allahı täğälä qulında.

Ali Gilmi, Praga
XS
SM
MD
LG