Accessibility links

Кайнар хәбәр

"Washington Post": Qatar Yandarbievne ütergän urıs agentları mäs''äläsendä Mäskäwneñ basımına bireşmi


Prezident Vladimer Putin rejimınıñ qatı qul taktikası, monnan ber ay elek, ber törkem rus agentları Çeçnäneñ elekke citäkçesen aftomobilgä urnaştırılğan bomba belän ütergännär digän ğäyeplävdän soñ bik açıq kürende. Amerikan gazetası Washington Postnıñ bügenge maqäläse şundıy süzlär belän başlanıp kitä.

Gazetanıñ yazuınça, KGBnıñ küptännän birle çit ildä mondıy eş belän şöğellängäne bulmadı. FSB bu cinayättä qatnaşlığınıñ buluın kire qağıp, 1959-nçe yıldan birle andıy aktivlıq bulmadı dip belderde. Läkin, Qatar xakimiätläre rus agentların tottı häm iñ möhime Mäskävneñ basımına birelmiçä, qanun quşqannı eşlärgä tırışa. Qatar prokuraturası ike Rus vatandaşın ğäyepläde häm alar östennän xökem protsesı bu atnada başlanırğa tieş. AQŞ çığanaqları xökem protsesınnan soñ nindider kompromis tabılır dip belderälär. Yandarbievne üterü turındağı detallär Putinneñ siloviklar östennän dilbegäne nindi därçäcädä cibärgän buluın açıq kürsätä. Putinneñ atna azağındağı zur ciñüennän soñ, Russiä mondıy eşlärne qabatlamasın dip taläp itärgä kiräk. 1996-nçe-97-nç yıllarda Çeçnäneñ vaqıtlı prezidentı bulğan Zalimxan Yandarbiev yaqınça öç yıl elek Qatarğa qaçqan ide. BMO uzğan yılda anıñ isemen Al Qayda belän elemetädä torğan şäxeslär isemlegenä kertkän ide. Russiä anı ektradiksiälävne Qatardan taläp itte. Qatar Mäskävdän Yandarbievneñ terrorda qatnaşuın ispat itkän dälillär soradı häm alar citärlek bulğan xäldä, anı xökemgä tartaçağın belderde. Attentattan ber atna elek Russiä Yandarbievneñ Qatarda xökemgä tartıluına rizalıq birde. Läkin , anı üterü planı inde ğämälgä quyıla başlağan ide. Fevralneñ 13-ndä Yandarbiev ulı belän mäscetkä bara . Ul ğıybadät qılğanda, anıñ aftomobilenä ike kilogram şartlatqıç urnaştırıla. Ul mäscettän çığıp äygä yul totqanda berniçä yöz metrdan soñ aftomobil şartlıy. Yandarbiev xastaxanägä alıp kitelgändä yulda hälak bula. Ulı auır xäldä bulsa da isän qala. Qatar xakimiätläre bäxet häm ruslarnıñ buldıqsızlığı säbäple mäsäläne qısqa vaqıtta açıqlıylar. Tanıqlar mäcet yanında torğan aftomobil turında mäğlümät birälär. Politsiä Doha hava maydanındağı şirkättän ul aftomobilne kemneñ prokatqa alğanın video tasma yardämendä bilgeli. Politsiä şulay uq diplomatik statutı bulmağan ber rus diplomatı yallağan ber öyne dä taba. Berniçä könnän soñ urta yäşlärdä ike Rus ofitserı şuşı öydä qulğa alına. Alar yaqınça ber ay elek ilçelekneñ vaqıtlı xezmätkäre bularaq anda cibärelgän bula. Läkin, diplomatik statutları bulmıy. Öçençe ber diplomat isä räsmi statutı buluı säbäple qulğa alına almıy. Qulğa alınğa ike Rus ofitserı üz ğäyeplären iqrar itkännär hm üzlären cibärgän ölkän ofitserlarnıñ isemnären dä äytkännär ikän. Ä inde attentat vaqıtında qullanılğan şartlatqıç maddä höcümnän ber ay elek Russiäneñ diplomatik aftomobile belän Säud Ğäräbstannan kiterelgän bulğan. Rus agentları qulğa alınğana soñ, Mäskäv alarnıñ irekkä çığarıluı öçen kampaniä başlap cibärde. Xätta ölkän däräcädäge räsmilär alarnı azat itü öçen xärbi köç qullanu mömkinlege belän dä kisättelär. Satulaşırğa etärü öçen Serbiägä barışlıy Mäskävdä tuqtalğan ğäyepsez ike Qatar keşesen totıp aldılar.

Läkin, Qatar buysınmadı . Bälkim Qatar Al qaydağa sempatiäse bulğan Yandarbievqa sıyınu urnı birmäskä tieş bulğandır. Läkin, bu Russiäneñ eşçänlegen aqlamıy. Terrorğa qarşı suğış cäyelä bara. Madrid häm Mäskäv xakimiätläre döşmannı yuq itärgä tırışqanda legallıqnı ikençe planğa etärä. Mondıy vazğiättä keçkenä çül patşalığınıñ qanunnıñ ütälüen taläp itüe soqlanırlıq.

Färit İdelle. Alsu Qormas, Praga
XS
SM
MD
LG