Rusiä prezidentın saylaw köne Sverdlau ölkäsendä bik küp kenä cirle saylawlar belän bergä turı kilde. Şularnıñ iñ ähämiätlese – ölkä Dumasınıñ Zakonnar cıyılışı häm Wäkillär palatası deputatların saylaw.
Bu saylawlar Sverdlau ölkäsendä yäşäwçe tatar xalqı öçen dä ezsez ütmäde. Ölkä tarixında berençe tapqır “Berdäm Rusiä” säyäsi firkate isemlegenä kergän kandidatlar arasında öç tatar keşese bar ide, ber mandatlı Wäkillär palatasına saylanası kandidatlar arasında da berniçä tatar keşese qatnaştı.
Tatar xalqı tuplanıp yäşägän Krasnoufim okrugında mandat öçen köräşüçe biş kandidatnıñ ikese tatar buldı. Şunısın äytmi bulmıy, iñ ayausız köräş tä şuşı ike tatar arasında bardı. Alarnıñ berse – “Keçe Watanım” xäyriä fondı prezidentı, Krasnoufim rayonı Yämanyelğa awılında tuıp üskän, xäzerge waqıtta Yekaterinburgta yäşäsä dä, atnasına öç könen tuğan yağında ütkärüçe, tuğan yağınıñ küptörle problemaların çişärgä inde menä un yıldan artıq daimi räweştä yärdäm itep toruçı Al'bert Afzalov. Bu aqıllı, eşlekle, igelekle yeget “Milli Media-Xolding”nı ğämälgä quyuçılarnıñ berse bularaq ta, ölkädä yäşäwçe tatarlarnıñ milli tormışın üsterüdä küp köç quya. Bu saylawlarğa anıñ kandidaturası “Berdäm Rusiä” säyäsi firkate tarafınnan täqdim itelde. Köräşne dä ul ğädel yul belän alıp bardı.
Ä menä ikençe tatar isemen – Rawil' Mostafinnı xalıq saylaw aldı kampaniäse başlanğaç qına işette. Sredneural'ski vino zavodı direktorı, küpsanlı zavod-fabrikalarnıñ xucası bularaq, ul saylaw aldı kampaniäse öçen bik küp aqçalar çäçte. Qızğanıçqa qarşı, ul aqçalar xalıq öçen faydalı äyberlärgä tügel, opponentqa pıçraq yağu öçen kitte. Mandat öçen barğan köräştä Mostafin äfände ber genä metodtan da çirqanmadı.
Saylaw aldı kampaniäse waqıtında bulıp uzğan ğädättän tış ber waqiğağa tuqtalıp ütäse kilä.
Küp cirlärdä saylaw aldı agitatsiäsen agitbrigadalar tözep, konsertlar oyıştıru yärdämendä alıp baru ğädätkä kergän. Bu yulı da här ike kandidat okrugta yäşäwçe tatarlar öçen bik matur konsertlar oyıştırdı. Al'bert Afzalovnı yaqlap anıñ dusları – Tübän Sirgä rayonı, Ürmäkäy awılında tuıp üsep, xäzerge waqıtta Qazan şähärendä yäşäwçe, populyar cırçı häm kompozitor Ğayfulla Afzalov, Tatarstannıñ atqazanğan artistı Xäydär Gıyl'fanov, törle cır konkursları lawreatları Al'bina Waxitova häm Fäwziä Ğälieva konsert brigadası belän yördelär. Barlıq tatar awıllarında da alarnı bik yaratıp qarşı aldılar.
Ä menä Äpäkäy awılında kötelmägän xäl kilep çıqtı. Konsert başlanıp, Ğayfulla Afzalov öçençe cırın ğına cırlıy başlağan ide, böten awılda kisäk kenä utnı özdelär. Şunda uq xalıq belän şığrım tulı döm-qarañğı zalda berniçä urında şartlaw tawışları yañğıradı. Maxsus şartlatqıç paketlarnı tärtip bozuçılar xalıq arasında panika quptaru öçen äzerlägännär ide. Alar üzläreneñ maqsatlarına ireştelär – xalıq du kilep eteşä-törteşä işekkä yunälde. Bäxetkä qarşı, xalıq arasında zıyan kürüçelär bulmadı. Şunda uq çaqırtılğan tärtip saqlaw orğannarı xuligannarnı tota almadılar. Ämma ber närsä kön kebek açıq ide – bu awıldan çıqqan zur monopolistlar biznesmennar Rawil' Mostafin belän biznes yağınnan bäyläneştä toralar. Awıl keşeläre äytüençä, konsertnı özü öçen ul könne awıl yäşlärenä küp itep spirtlı eçemleklär kitertelgän. Aldın-artın uylıy belmägän, üz başlarına macaralar ğına ezläp yörüçe awıl yäşläre alar quyğan maqsatnı aqlamadılar: Xalıq, kiresençä, tawışlarıbıznı konsertnı özüçe banditlarğa tügel, ğädel kandidatqa birerbez dip taralıştı.
Bu waqiğa küñellärdä bik awır tä'sir qaldırdı. Ğadi tärtip bozu dip kenä qarasañ da, awıl yäşläreneñ qatı bäğerlelegenä is kitärlek. Zalda utırğan olı yäştäge äbilär, bäläkäy balalar, awıldaşlar turında uylamıyça, niçek inde şulay araqığa satılırğa bula ikän? Ä uyınnan uymaq çıqsa? Uylandırırlıq tema bu.
Altınnı tireskä kümep quysañ da, ul altın bulıp qala birä. Bu saylawlarda tatarlar iñ küp bulıp yäşägän Tübän Sirgä, Ärtä, Äçit, Krasnoufim rayonnarı kergän könbatış okrugı xalqı aqnı qaradan ayıra belde – ğädel, namuslı, eşlekle yeget Al'bert Afzalovnı sayladı. Al'bert Afzalov xalıq ışanıçın aqlar dip ışanası kilä.
Fäwiä Safiullina
