Accessibility links

Millät üseşe millät qulında


Uzğan atna axırında tatar milläten üseş programması konsepsiäsen äzerläwdäge metodologik mäs'älälär turında fänni simpozium bulğan ide. Anı Bötendönya tatar kongressı Başqarma komitetı, Tatarstan Fännär akademiäseneñ Tarix institutı häm şuşı oyışma ämälgä quyğan etnologik monitoring üzäge ütkärde. Bu üzäkneñ direktorı - tarix fännäre doktorı Damir İsxakov kongressnıñ milli üseş strategiäsen äzerläw komissiäsen citäkli.

Xäbär itkänebezçä, bu simpoziumda unbişläp fänni doklad belän fänni yaqtan da, intellektual kamillek yağınnan da bilgele ğalimnär, cämäğät eşlekleläre qatnaştı. Kongress citäkçese Rinat Zakirovnıñ kereş süze, Damir İsxakovnıñ külämle analitik çığışı, akademiknıñ Mirza Mäxmütovnıñ Milli universitet konsepsiäse häm ğomumän milli üseştä ğilemneñ ähämiäte turındağı tirän fikerläre, aktual' häm xäzer kilep tuğan wäzğıätkä täñgäl idelär.

Simpoziumda yasalğan başqa dokladlarnıñ temaları üzençälekle. Millät tözeleşendä mäğlümat çaralarınıñ, tatar xalqı tarixınıñ, tarix däreslekläre problemaları, mäğärif, din, yuğarı mäktäptä ike teldä uqıtu, mäğlümat iminlege häm xäzerge kommunikatsiä texnologiäläre, İnternet turında yasalğan dokladlarnıñ härqaysı 20-30 minut däwam itte häm forma, eçtälek yağınnan citdi buldı. Bügen bez nigezdä rus telendä yasalğan fänni dokladlarnıñ eçtälegen sezgä añlatırğa äzer tügel. Şulay da dokladlarnı tikşergändä yasalğan çığışlardan özeklärne ireşterü mömkinlege bar.

Ufada yäşäwçe fännär doktorı Cäwdät Gıyläcetdinov üzeneñ çığışında Başqortstan tatarları üseş programması proyektın, tel turındağı qanun proyektların berniçä tapqır äzerläp, tieşle urınnarğa tapşıruın äytte. Xäzergä Başqortstan xakimiäte alarğa ğämälgä kertergä aşıqmıy. Bu yulı Cäwdät Gıyläcetdinov Tatarstan xakimiätenä dä täqdimnär alıp kilgän.

Professor Cäwdät Gıyläcetdinov iñ üzäkkä ütkän problema - Başqortstan tatarlarınıñ milli üzañı tarqala başlaw yäki mäcbüri räweştä millätne üzgärtü dip sanıy. Ul Başqortstan tatarlarınıñ milli, mädäni häm ruxi xälen tiränten öyränü öçen maxsus sotsiologik tikşerenülär ütkärergä täqdim itä.

Yazuçı, Tatar kongressı Başqarma komitet äğzası Fäwziä Bäyramova bu fänni cıyılış tatarlar milläteneñ bügenge xäle häm kiläçäkkä adımnar turında çığış yasadı.

Etnologik monitoring üzäge ütkärgän simpoziumda Ufa professorı Cäwdät Gıyläcetdinov häm Fäwziä Bäyramova Tatarstanda yäşäwçe xalıqlarnıñ tellärenä räsmi status birü turında qapma-qarşı yunäleştäge fikerlär äytte. Alarnıñ berençese Tatarstanda çuaş, mordva, başqort tellärenä räsmi status birü Başqortstanda tatar telenä däwlät statusı birü öçen faydalı bulır dip sanıy. Fäwziä Bäyramova fikerençä, moña qarap qına Başqortstan xakimiäteneñ mönäsäbäte üzgärmäyäçäk. Ul tatarlarnıñ milli, tarixi üzañın üsterü, millät qoruda maxsus säyäsät alıp baru turında söyläde.

Rimzil Wäli

XS
SM
MD
LG