Accessibility links

Кайнар хәбәр

Şartlawda hälak bulğan prezident Qadırovqa almaş tabu Mäskäw öçen bik awır eş bulaçaq


Groznıy şartlawında Äxmät Qadırovnıñ hälak buluınnan soñ Mäskäw Kremle Çeçnädä xakimiat buşlığın mömkin qädär tizräk beterü probleması aldında qaldı. Märxüm prezidentnıñ ulı Ramzan Qadırovnı cenaza könendä ük xökümät başlığı urınbasarı itep bilgeläw federal'' üzäkneñ şuşı kilep tuğan wäzğiattä nindi yünäleştä barırğa cıyınuın kürsätä ala.

Mäskäwneñ Çeçnäne genä tügel, bar Tönyaq Kavkaznı tınıçlandıru säyäsäte üzägendä torğan Äxmät Qadırovnı üterü xäzer bar şul säyäsätne ğämälgä quyu eşen şik astına quya, xörmätle tıñlawçılar. Anıñ bağanaları bulıp bıltır ütkärelgän konstitutsiä referendumı häm näq menä Qadırovnı prezident itep saylatu tora ide. Kilep tuğan xakimiat buşlığı ozaqqa suzılğan sayın Mäskäwneñ Çeçnädäge tırışlıqlarına da kübräk zian kiläçäk. Federal'' üzäk monı yaxşı añlıy bulsa kiräk - prezident Putinneñ sişämbe irtän yartı könlek säfär belän Çeçnädä bulıp qaytuı, häm annan soñ respublikanıñ qayber aşığıç problemaların ozaqqa suzmıy Rusiä xökümäte utırışında uq çişüe şunı kürsätä. Läkin Putingä Äxmät Qadırov kebek keşene tiz genä tabu ciñel bulmayaçaq. Kreml'' märxüm prezidentnı üzenä yaraqlı çäçän citäkçese itep äzerläwgä şaqtıy köç wä waqıt sarıf itkän ide. Londonda urnaşqan Suğış wä solıx çorı xäbärläre institutında eşläwçe Thomas de Waal, Mäskäwneñ Qadırovqa bäyläp eşlängän Çeçnä strategiäse 4 yıl däwamında äzerlände häm çäçän prezidentın üterü belän ul xäzer yuqqa çığu aldında dip isäpli.

Audio, Thomas de Waal

De Waal fikerençä, Mäskäw beryaqtan Kreml''gä tuğrı bulğan, ä ikençe yaqtan xärbi qüwäte belän Çeçnäneñ üzendä dä bäysez uyınçı bularaq tanılğan keşene taba alğan ide. Ul xäzer yuq, Kreml'' şaqtıy qatlawlı ixtimallar aldında qaldı di Thomas de Waal. Çeçnädäge täräqqiatne yaqınnan küzätep barğan Sanobar Şermatova da, ul "Moskovskie Novosti" basması öçen yaza, Qadırovnıñ Çeçnädä real'' säyäsätçe buluına işarä itep, qayber xatalarına, üzen häm tirälegen bäğersezlektä wä rişwätçelektä ğäyepläwlärgä qaramastan Äxmät Qadırov Çeçnäneñ zur öleşenä azmı-küpme totrıqlılıq alıp kilä aldı dip isäpli.

Audio, Sanobar Şirmatova

Äxmät Qadırovnıñ uñışları ölkäsendä belgeçlär arasında fiker qarşılarları äle bulsa da, alar ber mäs''älädä bertawıştan diärlek kileşä - Mäskäwneñ Çeçnä säyäsätendä Qadırov urının alırlıq keşe älegä kürenmi. Anıñ düşämbe könne çäçän xökümäte başlığınıñ urınbasarı itep bilgelängän ulı Ramzan da, atasın ütergän könne ük Kreml''dä Putin belän oçraşuına qaramastan, märxüm Qadırov kebek täcribägä häm abruyğa iä tügel. Anı waris itep federal'' üzäk barı tik Ramzan citäkçelegendäge iminlek köçlären kontrol''dä qaldırunı ğına xäl itä ala. Mäskäw Çeçnä prezidentı urınına üzen bik kürsätmägän keşene quyıp, bar citäkçelekne yänä urıs xärbi başlıqlarına tapşıra ala. Läkin bu anıñ Çeçnädäge federal'' köçlärne äkrenläp kimetü telägenä qarşı kilä. Başqa ber mömkinlek bulıp xakimiatkä möstäqilräk şäxesne kiterü tora, bu uñaydan anda Aslan Aslaxanov isemen telgä alalar. Häm nihayät öçençe ixtimal, ul Mäskäw öçen şaqtıy radikal'' bulıp tora - Çeçnädäge xakimiatneñ nigezlären kiñäytü, bu eşkä kübräk säyäsi dairälärne cälep itü häm anda parlament respublikasın urnaştıru yulın saylaw. Bu mömkinlekne Sanobar Şermatova da xup kürä.

Audio, Sanobar Şermatova

Niçek kenä bulmasın, Rusiä citäkçelege Çeçnädäge xakimiat buşlığın tizräk beterü ölkäsendä awır saylawlar aldında tora.

Kärim Kamal, Praga
XS
SM
MD
LG