Accessibility links

Moscow Times: Rusiäneñ yaña matbuğat qanunı däwlät konrolen tağın da arttıraçaq


Bu közdä Rusiä prezidentı Vladimir Putin tuqsanınçı yıllar başınnan ğämäldä bulğan Matbuğat qanunın almaştıru öçen Däwlät Dumasına yaña qanun proyektın täqdim itär dip kötelä. Älege qanun ölgese belän tanığqan keşelär äytüençä, ul redaksiälärne kiñ mäğlümät çaralarınıñ xucaları kontrolenä quya häm jurnalistlarnıñ üz çığanaqların ser itep saqlaw xoquqın beterä.

Exo Moskvy radiosı möxärrire Aleksey Venediktov äytüençä, ägär mäxkamädä xäkim quşsa jurnalistlar üz mäğlümät çığanaqların äytep birergä tieş bulaçaq. Dönyadağı ber genä qanun da andıy taläp quymıy di ul.

Mäskäwdäge matbuğat qanunı häm säyäsäte institutı mödire Andrey Rixter äytüençä, yaña qanun möxärrirlärneñ bäysezlegennän berni dä qaldırmayaçaq. Yaña qanun jurnalistlarnıñ bäyä birü häm xucalarnıñ redaksiä eşenä tıqşınuın çikläw tärtiben beteräçk di Rixter. Xucalar grafik dizayn eşlärennän alıp mäqäläneñ tözeleşenä qädär härnärsädä töp süzne äytäçäk. Xucalar şulay uq mäqälälärneñ eçtälege öçen dä cawaplı bulaçaq. Bu isä alarnıñ üz jurnalistları äytkännärgä häm yazğannarğa iğtibarlıraq buluına kiteräçäk. Rixter fikerençä, kiñküläm mäğlümä çaralarınıñ xucaları bu qanun bezneñ mänfäğätlärne qayğırtıp tözelgän dip bik nıq yalğışalar. Çınlıqta isä, alarğa az ğına faydalı bulğan bu qanun kübräk xökümät mänfäğätlären qayğırta. Yaña qanun nigezendä bu qanunnıñ berär niçek bozıluı kiñküläm mäğlümät çarasın yabıq quyuğa nigez bula ala. Däwlätneñ cäza bilgeläw häm tä''sir itü mömkinlekläre artaçaq di Rixter.

Venediktov bu qanun nigezendä kiñküläm mäğlümät çaraları eşen kemneñ küzätep baraçağı da bilgele tügel. Çönki xökümätne üzgärtep qoru näticäsendä Matbuğat ministrlığı beterelde. Rixter fikerençä, bu wäkalätlär Yustitsiä ministrlığına birerlergä mömkin.

Rixter cämäğätçelek basımı bulmağanda häm elekke qanun da bik yaxşı xezmät itkändä Kreml''neñ yaña qanun yazu turındağı qararı kiläçäk öçen çaralar kürü genä.

Bu ber genä basmanı da cäzalaw öçen eşlänmi, monıñ belän bäylärlek bernindi waqıyğa da yuq di Rixter. Rixter şulay uq Putin xosusıy kiñküläm mäğlümät çaraların buysındırsa, elekke Matbuğat ministrı Mixail Lesin äytkänçä bar ber genä däwlät televidenie kanalın qaldırıp başqaların xosusıylaştırırğa mömkin di.

Bu qanun ölgese başta 2002-nçı yılda Mediä Sänäğät Komitetı tarafınnan äzerlängän ide. Älege törkem citäkçeläre arasında Berençe Kanalnıñ baş mödire Konstantin Ernst belän Venediktov üze dä bar.

Venediktov äytüençä, yaña qanun kiñküläm mäğlümät çarasın eşmäkärlek oyışması dip qarıy, ämma anda matbuğat ireklegenä qurqınıç tudıruçı säyäsi matdälär dä bar. Venediktov komitetnıñ berençe ölgesenä küp kenä üzgäreşlär kertelgän häm ul üzgäreşlärneñ aftorı ğädättägeçä anonim bulıp qalğan di.

Gazeta xäbär itüençä, älege qanun ölgesen äzerläw eşlären citäkläw Prezident idaräse başlığı urınbasarı Vladislav Surkovqa häm Prezident yardämçese, däwlät xoquqıy idaräse başlığı Larisa Brıçevağa yöklängän bulğan.

Rixter äytüençä, yaña qanun ölgesen xäzer prezidentnıñ xoquqıy idaräse tikşerep çığaçaq häm annan soñ prezident anı räsmi räweştä Däwlät Dumasına tapşıraçaq.
XS
SM
MD
LG