Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ğiraqnıñ yaña prezidentı, yaña xökümäte bilgelände


İnde xäbär itkänebezçä, düşämbedä Ğiraqnıñ İdarä Şurası ilneñ yaña prezidentın bilgeli almıy taralğan ide. Sişämbe irtäsendä Waşington häm BMO tarafınnan xuplanğan 80 yäşlek Adnan Paçaçi bu urınnan baş tartqannan soñ, Ğiraqnıñ yaña prezidentı kem bulaçağı mäğlüm buldı. Ul, İdarä Şurası täqdim itkänçä, Şuranıñ xäzerge räise 45 yäşlek sönni Ğazi Äl-Yawir bulaçaq.

Ğiraqnıñ yaña prezidentı nigezdä wäkillek itü wazifaların başqaraçaq, başqarma xakimiät premier qulında bulaçaq. Şuña da qaramastan töp bäxäslär näq menä prezident tiräsendä bardı. Räsmi Washington da, Berläşkän Millätlär wäkile Laxdar Braximi da, bu urınğa Saddam çorına qädär Ğiraqnıñ tışqı eşlär ministrı bulıp torğan, xäzer inde 80 yäşen tutırğan, sönni möselmannarnıñ tanılğan wäkile Adnan Paçaçinı dimläde. Ä menä Wasington tarafınnan bilgelängän idarä şurası – başqa keşene, şuranıñ xäzerge räise, beleme belän injener, 90nçı yıllarda Ğiraqtan qaçıp kitkän 45 yäşlek Ğazi Äl-Yawirnı xupladı. Quşma Ştatlarnıñ Ğiraqtağı säyäsätenä tänqiti qaraş beldergän Äl-Yawir – şulay uq sönni, Ğiraqnıñ iñ ere Şammari qabiläse wäkile. Bu qabilägä sönnilär dä, şiğilar da kerä, şul säbäple, şura äğzaları fikerençä, Äl-Yawir xalıqnıñ xuplawın qazana ala. Paçaçinı alğa sörgän amerikan räsmilären alar Ğiraq xalqına basım yasawda ğäyepläde. Düşämbedä Şuranıñ süzçese Xäydär Äl-Mossawi bolay dide:

Audio (Xäydär Äl-Mossawi)

"Bezneñçä, Äl-Yawir aldağı 7 ay öçen iñ qulay şäxes, çönki ul bar taraflar belän dä yaxşı mönäsäbättä tora. Kiläse saylawlarğa qädär bezgä berdäm xökümät kiräk, Äl-Yawir näq şundıy keşe."

Prezident düşämbe iğlan iteläse ide, ämmä qarşı taraflar urtaq fikergä kilä almadı. Sişämbe irtäsendä prezident itep başta Adnan Paçaçi iğlan itelde. Läkin yartı säğät tä ütmäde, ul bu urınnan baş tarttı, qararın şäxsi säbäplär belän añlattı. Näticädä amerikan häm BMO räsmiläre Ğazi Äl-Yawirğa rizalıq birergä mäcbür buldı. Äl-Yawir BMOnıñ yaña qararı nigezendä Ğiraqqa tulı möstäqillek qaytarırğa, şul nigezdä irekle, bäysez, demokratik, federal, berdäm däwlät tözergä teläk belderde. Äl-Yawirnıñ ike vitse-prezidentı bulaçaq, körd häm şiği möselman wäkilläre, Rowsch Shaways belän Ibrahim Äl-Caafari.

Yaña xökümät citäkçese uzğan comğada uq xäl itelgän ide. Ul - zamanında Baath partiäse äğzası bulğan, soñnan Londonğa kitep Saddamğa qarşı partiä tözegän İyad Allawi. Sişämbedä, xökümätneñ bar 26 äğzası iğlan itelde. Ğiraq tarixında berençe tapqır, ministrlar arasında 5 xatın-qız bar. Şuşı xökümät yünneñ 30nda xakimiätne amerikannardan üz qulına alıp, kiläse yılnıñ ğinwarında ütäçäk saylawlarğa qädär 7 ay idarä itergä tieş bulaçaq.

Şulay itep, Quşma Ştatlar tarafınnan tözelgän waqıtlı idarä şurası üzeneñ wazifasın ütäde, waqıtlı xökümät tözep birde, häm bügen ük üzeneñ taratıluı turında iğlan itte. Bu şurağa nigezdä sörgendä yäşäp qaytqan keşelär cıyılğan ide. Alar tözep birgän xökümätne Ğiraq xalqı ni däräcädä qabul iter, monısın yaqın aylarda kürerbez.

Ali Gilmi, Praga
XS
SM
MD
LG