Accessibility links

Кайнар хәбәр

"Moscow Times" Putinneñ regionnarğa "yumartlığı" turında närsälär yaza?


Sişämbedä cirle citäkçelär qatnaşlığında Dävlät Sovetınıñ utırışı buldı. Şunda väkalätlärne büleşü buyınça qanun proyektı qaraldı. Tatarstan prezidentı Şäymiev Qazanğa qaytqaç, jurnalistlar belän oçraşqanda "Väkalätlärne büleşü –federativ dävlätneñ nigezen täşkil itä . Monsysız bula almıy" dide. Russiä prezidentı Putin bu ciında urman, yılğalardan faydalanu, tözeleş häm pasajur tansportı , xezmät bäxäsen xäl qılu öçen regionnar cavaplı bulırğa tieş dip belderde. "Moscow Times" gazetasınıñ bu turıda basılıp çıqqan maqäläneñ eçtälege.

Gazetanıñ yazuınça, Putin bu mäsälälär öçen kemneñ cavaplı bulın häm bu xezmätlär öçen aqçanıñ qaydan kiläçägen bilgelärgä tieşbez dip tä äytkän. Anıñ süzlärençä, bu ölkälärdä xakimiät federal därçäcädän regionnarğa birelergä tieş ikän. Berençe qaraşta bu täqdim Putinneñ üzäkläşterü säyäsätennän vaz kiçüe kebek kürensä dä, küzätüçelär , çınbarlıqta bu şulay tügel, Kremlneñ bu yomartlığı çiklängän digän fiker belderälär. Mäskäv region üz vazıyfasın ütämägän xäldä, kontrolne yañadan üz qulına alu xoquqın saqlap qala. Gubernatorlar häm şähär märläre ütkändä här närsä öçen Mäskävgä çabarğa tieşlär ide. Çönki konstitutsiädä federal üzäk belän regionar arasında väkalätlärne niçek büleşü mäsäläse tögäl bilgelänmägän. Qayber mäsälälärdä isä väkalätlär urtaq. Tumän gubernatorı Sergey Sobyaninneñ Gazetağa birgän intervyusında äytkäneçä, Seber urmannarına qarağan mäsälälär ministerlek däräcäsendä xäl itelä, ä inde urındağı citäkçelär bu xaqta yaxşıraq qarar qabul itä alalar. Ä inde yılğalardan faydalanu litsensiäsen alır öçen altı-cide urınnan räxsät alırğa kiräk. Monıñ öçen meñnärcä byurokrat utıra dip belderän Sobyanin. Gubernatorlar äzerlägän xisapqa qarağanda, täqdim itelgän üzgäreşlär köçkä kergän xäldä, ministerleklärneñ hm federal agentlıqlarnıñ urınnardağı väkilläreneñ öçtän ber öleşeneñ kiräge qalmayaçaq. Bu eşlärgä qarağan cirle räsmilärneñ buluın küz aldında totqanda, cirle byurokratlarnıñ sanı artmayaçaq. Carnegie Mäskäv Üzägeneñ regional mäsälälär buyınça belgeçe Aleksey Titkovnıñ fikerençä, Kreml nindi väkalätlärne üzenä qaldıru, nindilären gubernatorlarğa tapşıru mäsäläsen centekläp uylağan. Mäskäv regionnardan küpkä köçleräk buluı säbäple, ul räxät väkalätlärne üzenä alıp, problemalılarnı regionnarğa birä digän fikerdä Titkov. Problemmalı väkalätlärneñ berse bulıp pensionerlarğa häm veterannarğa moña çaqlı tanılğan sotsial taşlamalar urnına aqçalata kompensatsiä tüläv tora. İke yaq ta monıñ öçen cavaplılıq alırğa telämi , çönki tulayım alğanda bu 6 miliard dollarlıq finans yük bulıp toraçaq. Putin xakimiätne üzäkläşterü häm şäxsi xakimiäten nığıtu öçen gubernatorlarnı Federatsiä Sovetındağı urınnarınnan mäxrum itkännän soñ, alar Dävlät Sovetında yılına berniçä märtäbä ciılğanda, Putingä üz fikerlären citkerä alalar häm alarnıñ kiñäş funksiäse genä bar. Gubernatorlar parlamentta väkillek itelmägännektän Sişämbe könne tikşerelgän üzgäreşlärne qanun xälenä kiterüne Putin genä täqdim itä ala. Xakimiät vertikalın reformalau turındağı qanun bu yılnıñ azağında qabul iteler dip kötelä.

Färit İdelle, Praga.
XS
SM
MD
LG