Accessibility links

Кайнар хәбәр

İminlek Şurası Ğiraqnıñ yaña xakimiaten xuplağan häm anıñ wäkalätlären bilgelägän yaña qarar qabul itä


Çärşämbegä qarşı töndä Berläşkän Millätlärneñ İminlek Şurası Ğiraq turında yaña qarar qabul itäçäk, xörmätle tıñlawçılar. Anda ildäge xakimiatne 30-nçı yündä nihayät cirle idarägä tapşıruğa şuşı xalıqara oyışmanıñ fatixası bireläçäk dip kötelä. Moñardan tış, qarar ölgesenä kertelgän soñğı üzgäreşlär nigezendä, Ğiraqnıñ yaña xakimaite iminlek ölkäsendä kiñräk wäkalätlärgä iä bulaçaq dip xäbär itelä.

İminlek Şurasınıñ äğzaları Ğiraq kiläçäge ölkäsendäge qarşılıqların nihayät xäl itep, ildäge xakimiatne cirle idarärägä tapşırunı xuplağan yaña qarar qabul itärgä äzerlänä. Şuşı qararnıñ ölgese Şuranıñ ike daimi äğzası, Ğiraq eşlärendä turıdan-turı qatnaşqan Quşma Ştatlar häm Britaniä tarafınnan täqdim itelgän ide. Soñğı mizgeldä genä alar üzläreneñ ölgesenä, Şuradağı başqa äğzalarnıñ taläplären qänäğätländergän östämälär kertte häm şulay itep qararnı qabul itügä yul açtı. Östämälär Ğiraqtağı yaña xakimiatneñ 30-nçı yünnän soñ ildäge iminlek mäs''älälären ni däräcädä möstäqil xäl itä aluı turında. Amerikannar başta andağı ğäskärläreneñ bu ölkädä Ğiraq xakimiatennän başqa ğına eş itüen telägän ide, läkin bu ğiraqlılarda ğına tügel, Fransiä kebek illärdä dä qarşılıq uyattı. İminlek Şurasınıñ daimi äğzası bularaq Parisnıñ anda veto xoquqı bar. Ğiraqnıñ yaña xakimiate çit ğäskärläreneñ ildä kiläçäktä dä qaluın teli, alar anda irekle saylawlar oyıştırılğançı iminlek öçen cawaplı bulır ide dip ömetlänä, läkin ikençe yaqtan çit il xärbiläreneñ Ğiraqtağı ğämällären kontrol''dä dä totarğa cıyına. Quşma Ştatlar häm Ğiraqtağı yaña citäkçelek arasında bulıp alğan soñğı kiñäşläşülärdä, amerikan xärbi başlıqları Ğiraq xakimiate belän iminlek buldıru ölkäsendä bergäläşep kiñäşläşäçäk, monıñ öçen maxsus komitet buldırılaçaq digän fikergä kilende, häm bu däwlät sekretare Colin Powell wä Ğiraq premyer-ministrı İyad Älläwi tarafınnan İminlek Şurasına da citkerelde. Germaniäneñ Berläşkän Millätlärdäge wäkile Guenter Pleuger sişämbegä qarşı töndä, Şura qararı xäzer bik äybät eçtälekle kilep çıqtı dip belderde.

Audio, Guenter Pleuger

"Mindä bez urtaq fikergä kildek digän xis bar, soñğı waq-töyäk üzgärtülär äle bügen kerteler, ämma inde irtägä bez qararnı tawışqa quyıp qabul itä alırbız dip uylıym" di İminlek Şurasındağı german wäkile. Fransiä tışqı eşlär ministrı Michel Barnier da, üz ileneñ qarar eçtälege belän tulısınça qänäğät bulmawın äytsä dä, Fransiä anı qabul itü öçen tawış biräçäk dip belderde. İminlek Şurasınıñ Ğiraq turındağı yaña qararına kertelgän soñğı üzgäreşlärne Rusiä prezidentı Vladimir Putin da xuplap çıqtı. Uzğan töndäge kiñäşläşülär aldınnan İminlek Şurasında Berläşkän Millätlärneñ Ğiraqtağı maxsus wäkile Laxdar Brahimi çığış yasap, anıñ äğzaların waqıtlı xökümät qoru tırışlıqları belän tanıştırdı. Bu eşlär bik ük uñay şartlarda barmasa da, Ğiraqta xäzer ike möhim xakimiat xäyäte - waqıtlı xökümät häm bäysez saylaw komissiäse bar dip belderde Brahimi.

Audio, Laxdar Brahimi

"Ğiraq xalqı alarğa, yäğni xökümät häm saylaw komissiäsenä, üzlären ğämäldä kürsätü mömkinlegen birergä teli kebek. Läkin çamadan tış ömet bulmasqa tieş, aldağı könnär häm atnalar yaña xökümät öçen zur sınaw bulaçaq, Ğiraqtağı xäzerge problemalarnı xäl itü, aylar da tügel, yıllar taläp itäçäk" di Berläşkän Millätlärneñ andağı maxsus wäkile Brahimi.

Kärim Kamal
XS
SM
MD
LG