Bu könnärdä Tatarstan Däwlät Şurasınıñ çirattağı sessiäsenä äzerlek bara. Şuşı uñaydan sişämbe könne Şuranıñ berniçä daimi komissiäseneñ utırışı uzdı. Şul isäptän, mädäniät, fän, mäğärif häm milli mäs’älälär komissiäsendä dä. 22 yün könne uzğan älege utırışqa bu yulı da şaqtıy ğına keşe cıyılğan ide. Çönki anıñ teması – Tatarstannıñ yuğarı häm urta belem birü uqu yortlarında tatar teleneñ torışı kebek möhim tema buldı. Qatnaşuçılar arasında deputatlar, xökümät, respublikanıñ törle uqu yortları wäkilläre, jurnalistlar bar ide. Şunısı qızıq, uqu yortlarında tatar teleneñ xäle, anıñ torışı turında ike säğätlek utırışta 3-4 keşe genä tatar telendä söyläde. Qalğannar, şul isäptän komissiä räise Räzil Wäliev tä, Ministrlar kabinetınıñ Tellärne üsterü bülege citäkçese Kim Miñnullin da, tema bik möhim, anı barısı da añlarğa tieş, dip rus telendä çığış yasadılar. Gärçä, zalda teläwçelär öçen rus telenä tärcemä täqdim itelsä dä. Räzil Wäliev üzeneñ çığışında respublikanıñ qayber uqu yortlarında komissiä tarafınnan oyıştırılğan tikşerü näticäläre belän tanıştırdı. Kim Miñnullin isä, ğomumän respublikadağı yuğarı häm urta maxsus belem birü uqu yortlarında tatar telendä uqıtu xaqında söyläde. Xäzerge köndä yuğarı uqu yortları studentlarınıñ 10 protsentı häm maxsus urta belem birüçe uqu yortlarında uquçılarnıñ nibarı 4 protsentı tatar telendä belem ala ikän. Tatar telende belem 68 belgeçlek buyınça birelä. Başqa çığış yasawçılar üzläreneñ uqu yortlarındağı xällär belän tanıştırdı, tatar telendä uqıtır öçen aqça citmäw, qanunnar bulmawğa zarlandı.
Läkin respublikada tatar telendä belem birüdä şaqtıy alğa kitkän uqu yortları da bar ikän. Mäsälän, Kama politexnik institutı. Anda uqıtuçı Röstäm Wäliev çığışında üzläreneñ eşçänlege turında söyläde. Röstäm Wäliev şulay uq deputatlarnı da tänqitläp aldı, praktik eşlär belän şöğellänüçe bularaq täqdimnär dä kertte. Çığışınıñ axırında Röstäm Wäliev bar rektorlarğa da möräcäğät itep, alarnı üzläreneñ uqu yortlarınıñ uqu planına Rusiä qanunnarı nigezendä milli-regional komponentı kübräk kertergä täqdim itte.
Az sanlı tatar telendä çığış yasawçılarnıñ berse - ğalim Ğäli Dautov isä komissiä utırışında qatnaşqan premyer-ministr urınbasarı Zilä Wälieva yärdämendä xökümättä qaralğan soraw buyınça cawaplı keşene dä bilgeläde. Bu keşeneñ Kim Miñnullin buluı açıqlandı.
Utırışnı Däwlät Şurasınıñ spikerı Färit Möxämmätşin tämamladı. Ul da. Tatar telen naçar belüne säbäp itep, rus telendä söyläde. Qızğanıçqa qarşı, bez üz waqıtında tuğan teldä belem ala almadıq. Xäzerge yäşlärne dä bez bu mömkinlektän mäxrüm itmiçä, alarğa här telne öyränergä mömkinlek tudırırğa tieş, dide.
Gölnaz İlgizär
