Accessibility links

Buş administratsiäsenä totqınnarnı cäberläw säbäple tuğan borçılunı beterü ciñel tügel


AQŞ administratsiäse amerikan xärbiläreneñ häm kontraktlı xezmätkärläreneñ AQŞ kontrolendäge urınnarda äsirlärne cäberlävenä qarağan borçılularnı beterü öçen tırışa. Mäsälän bu atnada prezident Buşnıñ suğış turındağı qanunnar alarğa qaramasa da, äsirlärgä keşelärçä möğämälä kürästelergä tieş digän şäxsi kürsätmäse turındağı dokument iğlan itelde. Läkin, şuşı skandalnı tikşerü öçen bäysez komitet buldırırğa ömetlängän Kongrestağı Buş opponentları öçen bu citärlek tügel.

AQŞ xärbiläreneñ Ğıraq häm Afanistanda totqınnarnı cäberlävenä borçılu artqan ber vaqıtta, prezident Buş , AQŞ cäberlävne yaqlamıy dip belderde. Ul bu xaqta Sişämbedä jurnalistlar belän oçraşqanda tağı da ber märtäbä äytte

Audio

"İlneñ häm xökümätneñ pozitsiäsen açıqlıym. Bez cäberlävne yaqlamıybız. Min ber vaqıtta da eskäncä öçen kürsätmä birmädem. Monı ber vaqıtta da eşlämiäçäkmen dä. Cäberläv bu ilneñ qimmätlärenä häm ruxına turı kilmi."

AQŞ dävlät departamentı Buş administratsiäseneñ suğışqa qarşı terror ramnarında qulğa alınğan şäxeslärne sorauğa tartqanda qullanırğa röxsät itkän metodlarnı tänqitlävgä cavap itep yözärlägän bitlek dokumentlar iğlan itte. Alar arasında Buşnıñ amerikan qimmätläre totıqlarğa keşelärçä möğämälä kürsätüne taläp itä digän fikeren çağıldırğanı da bar. Läkin bolar Väkillär Palatasındağı azçılıq demokratlar arasındağı prezident tänqitçelären qänäğätländermi. Palata deputatı Nancy Pelosi Çärşämbe könne yauızlanu häm cäberläv turndağı skandalnı tikşerü öçen ike partiä väkillärennän torğan komitet tözü öçen tırışıla dip belderde. Pelosi Buşnıñ respublikannar partiäse bu skandalğa tieşle ähämiät birmäde. Eskänçä amerikanıñ abruyına zian kiterde, yauızlıqlar öçen cavaplılıq soldartlarda ğına tügel digän fiker belderde. Bagdattağı Abu Ğraib törmösendöge esäkänçä turındağı foto räsemnär cämağätçelekkä mäğlüm bulğannan birle AQŞ keşeleksez möğämälä säbäple xalıqara normalarnı boza digän borçılu tudı. Demokrat kogressmen Henry Waxman monı tikşerü öçen mäxsus tıñlaular ütkärüne küz aldında rezolutsiäneñ qabul itelüe öçen tırışa. Anıñ süzlärençä, AQ Yortnıñ yaki Justitsiä Ministerlegeneñ monı tikşerüe genä cetmi, çönki alar üzläre xaqında bitaraf bula almıylar .

Audio

"Minem fikeremçä, bu xakimiät belän yauızlanunıñ klassik misalı. Bu administratsiä Abu Ğraib , Afganistan häm Guantanamo Baydağı totqınnar belän nilär bulıp yatqanın belergä tieş. Bez bu turıda alarnıñ üzläre xaqında tikşerü ütkärülären telämibez. Monı Kongress eşlärgä tieş."

Waxman tırışlığınıñ näticäle bulıp çığuı ikele. Çänki Väkillär Palatasında küpçelekne täşkil itkän respublikannar bu skandalnı tikşerergä telämilär. Qayberävlär suğış vaqıtında yäisä saylaular yılında bu döres bulmas ide digän fikerdälär. Moña qaramastan, demokratlar bu xaqta tıñlaulanıñ ütkärelüe öçen zur ğayrät sarıf itälär.

Färit İdelle, Praga.
XS
SM
MD
LG