Kambarkada ximik qoralnı yuq itü zavodı tözeleşe başlandı

Udmurtiä respublikasınıñ Kambarka rayonına ikençe watan suğışı yıllarında ximik qoral kiterelä. Ul xäzer tirä—yaq moxitkä qurqınıç tudıruçı zur ber çığanaq bulıp tora. Respublika häm federal' üzäk citäkçelärenä ul qoralnı yuq itü mäs’äläse tınğılıq birmi. Belgeçlär fikerençä, lyuizit tutırılğan sawıtlar yıldan yıl qurqınıç tudıra — alar tişelep, ağunıñ tirä yaqqa ağıp çığuı ixtimal. Bu töbäk arqılı Qama yılğası ütä, häm cir astı suları da bik östä buluı bilgele. Şuña da ağunıñ cirgä ağıp çığuı, zur su belän bu regionnı zararlawğa kiterüe dä mömkin. Ağunı yuq itü buyınça törle variantlar täqdim itelde. Kambarkada saqlanğan mätdälarnı Saratov ölkäsendäge Ğornıy poselığındağı zavodqa alıp kitep, anda yuq itü mömkinlege dä tikşerelde, ämmä bu qurqınıçlı dip tabıldı. Federal' üzäk häm ekologlar Kambarka poselığında zavod tözep, ağunı şuşında yuq itüne iñ uñay dip taptı. Federal' programma nigezendä Kambarkada ximik qoralnı yuq itü buyınça zavod tözeläçäk. Monıñ öçen federal' strukturalardan inde berniqädär külämdä finans ta kilä başladı. Ul xalıqnıñ sotsial' könküreşenä üzgäreşlär dä kertte. Yaz aylarında — tögälräk martta, Kambarkağa torbalar buyınça tabiğät ğazı kilde. Rayonnıñ başqa awıllarına da ğaz kertü planı bar. Xalıqnıñ üzeneñ bu eşlärne başqaru öçen finans mömkinlege çikle — bu töbäktä eşsezlek xökem sörä — bu xaqta «Azatlıq» radiosı tıñlawçılarına yaz aylarında söylägän idek. Bu atnada Kambarkada ximik qoralnı yuq itü zavodı tözelä başlandı. Anıñ nigezenä kapsulanı respublika citäkçeläre — Prezident Aleksandr Volkov, Almaniä, Mäskäwdän belgeçlär bergä kümdelär. Almaniä älege tözeleşkä xäzer 60 million yevro bülep birgän, summa küpkä artıq bulaçaq dip ışandırdı Germaniäneñ Mäskäwdäge ilçeseneñ urınbasarı Andres fon Mittenxaym. 300 million yevro bireläçäk, dide ul. Salım tuläwçe nemes xalqı aqçanıñ bu tözeleşkä cibärelüenä qarşı kilmäyäçäk, Rossiädä finanslarnıñ tieşle çaralarğa qullanmağan oçraqları bulu säbäple, nemetslar tözeleşkä şuşı külämdä kiräkle cihazlar cibärergä wäğdä itä. Federal' promıyşlennost' agentlığı citäkçeseneñ yärdämçese Viktor Xolstov Kambarkada saqlanğan altı meñ yarım tonna lyuizit öç yıldan artıq vakıytta yuq itelergä tieş häm respublikağa çit illärdän başqa ağulı matdälär kiterelmäyäçäk dip assızıqladı. Tözeleş 2005-nçe yılda tögällänep tapşırılırğa tieş, monıñ öçen barlığı 2 mlr. 400 meñ rubl' aqça planlaştıyrıylgan.

Xämidä Ğayfullina, İjaw