Accessibility links

Кайнар хәбәр

Çeçnädä prezidentlıqqa 7 namzät bulsa da, Kreml yaqlağan kandidatnıñ ğına şansı bar.


Çeçnäneñ saylau komissiäse Avgust azağında bulaçaq prezident saylauları öçen 7 kandidat terkäde. Alar arasında eşquar, uqtuçı häm FSB xezmätkäre bar. Läkin, kiläse prezident xäzerge Eçke Eşlär Ministere Ali Alxanov bulaçaq. Çönki anıñ kandidatlığı Kreml yaqlıy.

Çeçnädä prezident saylaularında çın yarış yaki kötelmägän näticälär bulaçaq dip äytep bulmıy. Çönki Kreml atnalardan birle xäzerge Eçke Eşlär ministere Alu Alxanovnı açıqça yaqlıy. Bu mäsälädä nindi dä bulsa problem çıqmasın öçen Çeçnä saylau Komissiäse dä çara kürde. Ul terkälüneñ möddäte tulır aldınan ğna Mäskävdä yäşävçe kandidat eşquar Malik Saydullayevneñ isemen bulitennän sızıp taşladı. Saydullayev uzğan yılnıñ üktäber ayında da Kadırovqa qarşı üz kandidatlığın quyarğa telägän, läkin, ul vaqtta da saylau komissiäse anıñ isemlegendäge imzalarnıñ döreslegenä şik belderep, saylaularda qatnaştırmağan ide. Bu märtäbä Saydullayevne qatnaştırmauğa passportındağı vaq ber xata säbäp itep kürsätelde. Anda tuğan urnı itep Çeçnä yazılğa bulğan, Ä inde ul tuğan yılda Çeçnä-İnguşetiä respublikası bulğan. Asılda andıy xata Kreml yaqlağan kandidatnıñ passportında da bar. Anda Alxanovnıñ iseme Ali dip yazılğan, çınbarlıqta anıñ ise Alu. Saylau Komissiäse bu oçraqta ike küzen dä yomğan küräseñ. Mäskävdäge Regnum xäbär agentlığınıñ Kafkaz mäsäläläre buyınça xäbärçese Konstantin Kazeninneñ fikerençä, Saydullayevne qatnaştırmau belän Kreml ber nindi dä täväkkälek kürsätmäskä bulğandır. Gärçä, Saydullayevneñ säyäsi yulı Mäskävgä qarşı bulmasa da, Kreml Çeçnädä tayanıçı bulğan üz keşese Alxanovnıñ prezident buluın teli.

Audio

Alxanov üterelgän prezident Qadırovqa turılıqlı Eçke Eşlär ministere ide häm ul cirle säyäsämännär häm militsiädän torğan xakimiät çeltäre belän tanış. Kazeninneñ fikerençä, Kreml Alxanov prezident bulğan xäldä, ul şuşı xakimiät çeltärennän faydalanıp, Çeçnädä vazğitäneñ tağı da küberäk naçarlanuına yul quymas dip ömetlänä.

Audio

Alxanovnıñ Kremlgä turılıqlılıq tarixı bik iske. Ul 1991-nçe yılda ul vaqıttağı Çeçnä citäkçese Dudayev respublikanıñ bäysezlegen iğlan itkändä, Kreml safına basqan ide. Mäskäv büläk itep anı 1995-nçe yılda Mäskäv Yaqlı Çeçnä administratsiäsendä transport militsiäseneñ başlığı itep quyğan ide. Berençe Çeçnä suğışı tämamlanıp ta Russiä federal köçläre çigengäç, Alxanov eşsez qalmadı. Ul Rostov ölkäsendä transport militsiäsendä eşli başladı. 1999-nçe yılda ikençe çeçnä suğışı başlanğaç, Çeçnägä qayttı. Alxanov prezident saylaularında ciñep çıqqan xäldä, üterelgän prezident Axmed Qadırovnıñ ulı Ramzannıñ nindi rol uynayaçağı äle bilgesez. Çeçnä konstitutsiäse buynça prezident bulır öçen 30 yäşne tutırırğa kiräk. Ramzanğa 27 yäş , şul säbäple ul üz kandidatlığın quya almadı. Läkin, ul äle dä ätiseneñ qurqu taratqan iminlek köçläre belän citäkçelek itä. Ul şuşı köçlärne Alxanov kontrolenä tapşırırmı , ällä anıñ belän konflikta kererme, monısı bilgesez. Qalğan kanididatlarğa kilgändä alar bolar- cirle nefte şirkäteneñ direktorı Umar Abuyev, cirle eşquar Mogamed Aydamirov, dävlät xezmätkäre Muxmud Xasan Asakov, uqıtuçı Abdulla Bugayev, prezident kiñäşçese Vaxa Visayev häm FSB xezmätkäre Movsur Lhamidov. Läkin, küzätüçelärneñ fikerençä, alarnıñ ciñep çığu şansı yuq.

Färit İdelle, Praga.
XS
SM
MD
LG