Accessibility links

Däwlät Duması sotsial taşlamalarnı aqçalata tüläwne küz aldında totqan qanun proyektın ikençe uqılışta rasladı


Russiä Dävlät Duması Sişämbedä sotsial garantiä häm taşlamlarnı aqçalata tülävne küz aldında totqan qanunproyektın ikençe uqılışta qabul itte. Bu Dumada zur küpçelekkä iä Berdäm Russiä firqası deputatalarınıñ ber tauıştan Kreml yaqlağan tözätmälärne raslauı , ä oppozitsiä täqdimnären kire qağuı arqasında mömkin buldı. Qanunproyektı Pänceşämbedä öçençe uqılışta raslanğanan soñ, ul Yäkşämbe könne Federatsiä Sovetında tauışqa quyılıp raslanaçaq häm prezident Putin qul quyğannan soñ köçkä keräçäk.

Kiläse yıldan başlap unarlağan milion Russiä vatandaşınıñ tormışına täsir itäçäk yaña sotsial qanun köçkä keräçäk. Pensionerlar, suğış veterannarı, ğariplär, Stalin terrorrı qorbannarı , xezmät qähärmannarı, Tönyaqta yäşävçelär , Çernobıyl veterannarı häm başqalarnıñ ğädättä pensiä yaki xezmät xaqları tübän bulsa da, meditsina xezmäteneñ , transportnıñ , gaz, eletr energiäseneñ, fatirlarnıñ häm telefon xezmätläreneñ buşqa yäisä subsiädälängän buluı säbäple, alarğa yäşäv ciñeleräk ide. İnde prezident Putin bu sistemanı beterergä buldı. Kiläse yıldan başlap sotsial garantiä häm taşlamalar beterelep, alar aqçalata kompensatsiälänäçäk. Anıñ miqdarı 450 belän 1550 rubel arasında üzgäräçäk. Parlament räise Boris Grızlov jurnalistlar belän oçraşqanda yaña sistemanı , älbättä , yaqlap söyläde.

Audio

Qanunproyektı bik tizlek belän raslana dip äytergä bula. 2-nçe iyüldä berençe uqılışta ul raslandı. Şunnan soñ aña xakimiät partiäse deputatları täqdim itkän 1060 tözätmä kertelde. Sişämbedä ul ikençe uqılışta qabul itelde. Dumanıñ xezmät häm sotsial säyäsät komitetınıñ räise Andrey İsayev üzgäreşlärne küz aldında totıp bulsa kiräk bu inde başqa qanun dip belderde.

Audio

Kreml häm anıñ kürsätmälären Dumada ütäp kilgän Berdäm Russiä elekke previligiälärdän här kem faydalana almıy. Mäsälän infrastrkturası täräqqi itmägän auıl cirlärendä yäşävçelär transportnıñ, meditsina xezmäteneñ , yaki elektr energiäseneñ , telefonnıñ buşlay buluınnan faydalana almıylar, çönki ul xezmätlär yuq, ä inde alarğa bireläçäk aqça alarnıñ tormışın ciñeläytäçäk dip qäğvä itä. Läkin, qanunğa qarşı çıqqannarnıñ argumentları başqa. Alar inflatsiä bireläçäk aqçanı qısqa vaqıtta aşap beteräçäk häm unar milionnağan keşe moxtaç xäldä qalçaq, 30 milionğa yaqın keşe sotsial çığımnarnı tüli almayaçaq dip belderälär. Ğomumän alğanda şuşı yaña qanunnıñ küpme keşegä qağılaçağı da tögäl bilgele tügel. Finans ministere Aleksey Kudrin 34 milion digändä, Xezmät häm Sotsial mäsälär ministerlege 107 milion keşe turında söyli. Ul ğına da tügel. Aqçalata tülävneñ zur öleşeneñ yöge töbäklärneñ cilkäsenä töşä. Şul säbäple Federatsiä Sovetında utırğan töbäk väkilläre häm gubernatorlar yaña qanunğa qarşılar. Läkin, alar Yäkşämbedä barıber qanunnı yaqlap tauış biräçäklär. Ni öçen disägez, Kreml alarnı yañadan saylanırğa yäisä urnığıznı saqlap qalırğa teläsägez qanunnı yaqlağız dip kisätkän. Bu xaqta Moskov Timesnıñ bügenge sanında basılıp çıqqan maqälädä äytelgän. Tatarstan prezidentı Şäymiev ta Berdäm Russiä firkası Üzäk säyäsi sovetınıñ 29-nçe iyüldä bulğan utırışında bu reformanı tüläv öçen töbäklärneñ aqçası yuq dip zarlandı häm subyeklarnıñ budjetları qısqartılmasqa tieş dip belderde. Läkin, vazğiät kiresençä bulıp çığaçaq kebek. Mintimer Şäymiev äytüençä, federal üzäk subyeklarnıñ bilbauın nığıraq qısaçaq. İrekle, demokratik häm federativ ber ildä şundıy finans yök kitergän qanun proyektın subyektlar kire qağar ide. Läkin, Kreml kisätüennän soñ, federatsiä sovetı ağzaları anı raslar dip äytergä bula. Qanun köçkä kerep tä töbäklärneñ aqçası bulmasa, monıñ yöge soñğı çiktä vatandaşlar cilkäsenä töşäçäk. Alar buşlay xezmättän dä, aqçadan da mäxrum qalaçaqlar. Älbättä, Russiä sovet çorınnan qalğan häm finansiäläv mömkin bulmağan buşlay xezmätlärne häm garantiälärne beterep, nindider reformalar ütkärergä tieş. Läkin, bu mäsälädä açıqmasqa, reformalarnıñ täsirlären, näticälären, finansiäläv mömkinleklären centekläp tikşerergä kiräk. Unar milionnağan keşeneñ tormışına täsir itäçäk monıy zur üzgäreşkä qarağan qanun proyektın yaqınça biş atnada qabul itüne añlap ta aqlap ta bulmıy. Şuşı uñaydan Dumanıñ elekke süzçese Gennadi Seleznevneñ bu qanun proyektı turındağı süzläre iskä täşä. Ul Ğalimnär başta cänleklärne sınıylar. Bezdä xökümät böten ilne häm xalıqnı sınıy dip belderde.

Färit İdelle, Praga.
XS
SM
MD
LG