11 avgustta , Tarix İnstitutınıñ ğalimnär Şurası tantanalı cıyılış uzdırdı. Şihabetdin Märcäni isemen yörtüçe bu fänni tikşerenü institutıñ citäkçelege İRCİCA xalıqara oyışmasınıñ başlığı Ekmelidtin İhsanoğlını maqtawlı doktor itep saylap quydı. Ekmelidin İhsanoğlı İRCİCA digän fänni üzäk citäkçese genä tügel, İslam illäre konferensiäseneñ general särkätibe bulıp ta tora. Tarix İnstitutınıñ ğalimnär şurası utırışında çığış yasağanda ul, Tatarstan fänni cämäğätçelege belän xezmättäşlek İslam konferensiäse tarafınnan da yuğarı bäylänä, dip bilgeläp ütte. İslam illäre konferensiäse häm anıñ tarixnı, mädäniätne öyränüçe İRCİCA üzäge yärdäme belän, 2001 ylda, Qazanda «İdel-Ural töbägendä islam mädäniäte» digän xalıqara konferensiä ütkärelgän ide. Şuşı fänni cıyında uqılğan notıqlar, tikşerenälär näticäläre ayırım cıyıntıq bulıp, İstanbulda basılıp çıqqan. İRCİCA oyışması citäkçese äytkänçä, 2005 yılda Tatar xalqınıñ tarixına, mädäniätenä bağışlanğan tağın ber fänni kitap basılıp çığarğa tieş. Ul professor Mirqasıym Usmanov häm Tarix institutı direktorı Rafail Xakimov möxärrirlegendä äzerlängän häm dönya cämäğätçelegen İdel-Ural häm Tatarstan mädäniäte belän tanıştırırğa tieş bula. Kitap ingliz telendä basılaçaq. Ekmelidin İhsanoğlı, üzeneñ çığışında, älege fänni xezmät İslam illäre konferensiäsenä kerüçe däwlätlärdä dä zur qızıqsınu belän qabul iteler, digän ömet belderde. Tatarstan cämäğätçelege üz çiratında Ekmelidin İhsanoğlığa häm İRCİCA oyımasına, tatar mädäniäten üsterügä kertkän öleşe öçen räximlären belderde. Tarix İnstitutnıñ ğalimnär şurası utırışında Tatarstan parlamentı räise Färit Möxämmätşin buldı häm Ekmelidin İhasnoğlınıñ eşçänlegen yuğarı bäyläwen belderde. Tarixçı ğalimnärdän Mirqasıym Usmanov häm Damir İsxaqov çığış yasadı.
Annan soñ, İRCİCA oyışması citäkçese Ekmelidin İhsanoğlını maqtawlı doktor iseme belän büläkläw tantanası başlandı.Tarix İnstitutı, «Maqtawlı doktor» isemen, humanitar fännärne, tatar xalqınıñ tarixın öyränügä, xalıqara xezmättäşlekkä zur öleş kertkän şäxeslärgä birä. Tatarstan Fännär Akademiäneñ Tarix institutı ğalimnäre bu isemgä Ekmelidin İhsanoğlı layıq dip sanağan. Büläkläw tantanasında Ekmelitdin bäygä «Tarix İnstitutınıñ maqtawlı doktorı» digän diplom häm medal tapşırıldı. Aña şulay uq, professor mantiäse häm dürt poçmaqlı baş kiemen kiderttelär. Bu ğädäti kiem bulsa da, anıñ altın töstäge çigülär belän bizälüe, professor kiemenä milli üzençälek östäde. Büläklärne qabul itkännän soñ, Ekmelidin İhsanoğlı çığış yasap, räxmätlären belderde. Ul, Fännär Akademiäseneñ Tarix İnstitutı birgän bu isem anıñ öçen zur däräcä, dip äytte. İke yaqlı xezmättäşlekneñ kürsätkeçe itep, maqtawlı doktor isemen ğorurlanıp yörtermen, dide.
Bezneñ beleşmä: Tarix İnstitutı ğalimnär şurası äle täwge tapqır maqtawlı doktornı saylasa, Ekmelidin İhsanoğlığa andıy isem birelgäne bar. Ul NewYork akademiäseneñ, Äzerbäycan Fännär Akademiäseneñ maqtawlı äğzäse, fänne üsterügä kertkän öleşe öçen Senegal, İordaniä häm Misır däwlätläre tarafınnan medal’lär belän büläklängän.
Bikä Timerova.
