Çirattağı şimbä matbuğat küzätüendä “Mäydan” jurnalınıñ soñğı 8 sanı belän sezne şağirä Näcibä Safina tanıştırır. Näcibä xanım, bu jurnalnıñ soñğı sanı radio tıñlawçılarnı nindi yaña mäqälälär, şiğerlär, xikäyälär belän tanıştıra. Şular turında söyläp ütegez äle. “Soñğı yıllarda tatarnıñ waqıtlı matbuğatı ifrat qızıqlı üzgäreşlär kiçerä. Bu ölkädä Çallı şähärendä çığuçı başta “Arğamaq” isemendä näşer itelep, bügen inde “Mäydan” iseme belän çığıp kilüçe jurnal üzeneñ ayırım sannarın tulısınça diärlek ber yazuçı, ber avtor, ğalim, şäxes icatına bağışlawı belän iğtibarğa layıqlı. Jurnalda yazuçınıñ äsärlärennän başqa ğalimnärneñ tormış häm icatına bağışlanğan mäqälä-yazmalar, bäyälämälär urın ala. Şul räweşçä icat şäxeseneñ tulı tormış häm icat portretın küzallaw mömkinçelege tua. “Mäydan” jurnalınıñ bıyılğı ütkän sannarı xalıq yazuçısı Xisam Kamalov, akademik Mirqasıym Ğosmanov, yazuçı Mädinä Malikovağa bağışlanğan bulsa, avgust sanı tulısı belän rus telendä icat itüçe Rawil Mirxäydärovqa bağışlanğan. Bu yazuçınıñ älegä rus telendä icat itep, ike distägä yaqın kitap çığaruı häm şul kitaplarnıñ härberse 2 şär, 3şär,9şär, 18ar tapqır qabatlap näşer itelüen belgäç, anıñ äsärlären dönya külämdä niqädär populyar ikänlegenä tañ qalasıñ. Äye , bu şulay. Rawil Mirxäydärevkä dan-şöhrät tä, matdi baylıq ta işelep kilgän. Adäm balasına tağı ni kiräk? Kiräk ikän şul. Soñğı yıllarda Rawil Mirxäydärov üzeneñ ğömerlek izge xıyalın tormışqa aşıra başladı. Ul- äsärlären ata- anası telendä-tatar telendä näşer itep xalqına tuğan telendä uqıtu ide. Yazuçınıñ xıyalın tormışqa aşıruğa ikençe yazuçı, şağir Mars Şabay yärdäm itte. Rawil Mirxäydärevneñ “İrtälägän sağış”:xikäyälär,“ Härnärsägä -aqçalata”- roman,“Öç çaqrımlı yul”: xikäyälär, “Aqqoş”xikäyälären tärcemä itep tatar dönyasına birüçe Mars Şabay buldı.Häm inde artaban tatar telendä dönya kürgän äsärläreneñ tärcemäçeläre Waqif Zıyätdinov, Räşit Bäşär, Zölfiä Xismätullina, Fakil Ämäk, Firüzä Camaletdinovalar buldı. Häm “Irımbur şäle”, “Onıtmağız bezne”, “ Samsun stansası”, “Bäxet qoşı”,“ Sulğa kitsäñ-atıñ cuyarsıñ”äsärläre “Mäydan” jurnalında urın alğannar. Äsärlärne dä, yazuçınıñ icatına bağışlanğan yazmalarnı da, şärexläp kenä çığu mömkinçelegebez dä yuq, ämma Rawl Mirxäydärev digän şäxesneñ olı icatı häm anıñ näq ana-ata telendä yä millätenä qaytuı, ğalim Damir İsxakovnıñ mäğlüm süzlären iskä töşerä:“Tatar qıldan yasalğan”,- digän ide ul. Çınlap ta qay ildä yäşäsä dä, nindi teldä söyläşsä, icat itsä dä, tatar üz-üzenä, üz telenä, asılına qaytmıy qalmıy. Rawl Mirxäydärev monıñ yaqtı ürnäge. Jurnalda akademik Sergey Alixanovnıñ “İcat –üze tormış ul”,- dip atalğan yazmasında Rawl Mirxäydärewneñ icatı, tormışı, häm tärcemäi xäle turında beleşmäse birelgän. Akademik ber-ber artlı çıqqan altı romannıñ bik tä populyar bulıp qabul itelüe küreneşen ayırım öyränäse bar,- di.(yazmadan sitata)“Ä Mirxäydärev romannarında rişwätçelek- korrupsiäneñ yaman şeşe härwaqıt üzäktä-Mäskäwneñ üzendä ikänlege açıq surätlände. Üzäktän çittä ul yaman şeşneñ tälinkä totuçı yalağayları ğına ide. Däwlätneñ tarqaluına kitergän töp säbäp härwaqıt ber genä- xakimiät başındağı türälärneñ satlıqcan buluları.”-di ul. Näcibä xanım, “Miras” jurnalınıñ bu 8 sanında İndus Tahirovnıñ “İdel-Ural ştatı dip atalğan fänni mäqäläse urın alğan. “Zamanında bu isemnän uttan qurıqqan kebek qurıqqannar. Anıñ belän xätta qızıqsınırğa da yaramağan”,-dip başlıy ul mäqäläsen. Çınnan da närsä soñ ul İdel-Ural ştatı? Ul ideyäneñ avtorları kem?-digän sorawğa mäqälädä cawap bireläme? Bu nisbättän jurnaldan ber özek kiterü dä citä torğandır:“Fiker alışular waqıtında Nijni Novgorod mullası Abdulla Söläymanı Rossiäne Quşma Ştatlar räweşendä tözergä kiräklegen äytä häm ştatlar arasında bersen Urta Rossiä möselmannarı öçen tözü muafıq ikänlegen äytep ütä. Min monı, Nijgar mullasınnan ğına çıqqan fiker, dip uylawdan yıraq toram. Bu – küptän häm aldınğı tatar cämäğätçelegeneñ küp uylanuları nigezendä barlıqqa kilgän fiker”.- di ul. Süzemne yomğaqlap şunı äytäsem kilä, soñğı waqıtta barlıq tatar matbuğate dä İdel Ural ştatı, tatar- başqort mönäsäbätlärenä ayıruça zur iğtibarlı häm bik küp sanlı yazmalar birä”dip tämamlıy Näcibä Safina süzen.
Mälikä Basır.