Beslan krizisına Kreml kürsätkän mönäsäbät turında Moscow Times yazması

Moscow Times gazetası yazuınça Kreml Beslan krizisına kürsätkän mönäsäbät säbäple kiskennäşä barğan tänqitlärne sülpänäytergä tırışa.Kreml kontrolendäge Rusiä televidiniäse yäkşämbe kiç xakimiätlär Beslan mäktäbendäge totıqlar sanı turında çınbarlıqnı beldermäde dip äytep ğädättän tış işarä yasadı. Krizis turında in yaxşı komentarnı birgän İzvestiä gazetası başmuxarrirı Raf Şakirov düşämbedä urınınnan kitte. Anıñ kolegalarınnan berse Şakirov Kreml kürsätmäse buyınça çigende dip äytte. Düşämbedä Rusiädä çıqqan basmalarnıñ kübese ni öçen xakimiätlär Beslandağı totıqlar sanı turında döreslekne äytmäde digän sorau quydı. Xakimiätlär totıqlar sanın 354 dip beldersä dä, Beslan xalqı şunduq san küpkä yuğarıraq , mäktäpkä 900 şäkert yöri anda ata-analar häm uqutuçılar da totıq itep alındı dip äytte. Moskowski Komsomolets xabärçese Aleksander Xinstein ''Min mäxsus köçlär Beslanda niçä keşeneñ totıq itep alınğanın belmi ide digän fikergä ber qayçan da ışanmıyaçaqmım dip berençe bittä yazıp çıqtı.Anıñ yazuınça,35meñ keşelek şähärdä här kem ber bersen belä. Studentlar, uqutuçılarnı sanap alarnı 2 belän tapqırlau citä ide , bezgä böten waqıt yalğan söylände, wazğiät kontrol astında dip äytelde. Novaya Gazeta yazuınça xakimiätlärneñ 354 totıq dip däğwä itüe , terrorçılarnı açulandırıp provakatsiäläde häm alarnı agresivraq xälgä kiterde digän fiker beyan itä. Mätbuğat meñnän artıq keşe totıq itep alınğan dip yazıp çıqqannan soñ ğına xakimiätlär comğada iqrar itergä mäcbür buldı. Comğa irtän mäktäpkä höcüm oyıştırılğançı V.Putinıñ Çeçnä mäsäläsendäge kiñäşçese Aslanbek Aslaqxanov mäktäptä bälkim dä 1200 dän artıq keşe totıq dip äytte.Küp kenä gazetalarnıñ xabärçeläre Beslan xalqı belän ängämälär ütkärde, anda ni öçen xakimiätlär çınbarlıqnı yäşerde digän sorau töp urında tordı. Moscow Times däwam itep bolay di:ğailälär mäyetlärne kümä başlağaç Rusiä televidiniäse xökümät totıqlar sanıñ kimetep, krizisnıñ külämen keçeräytergä tırıştı, xalıqnı aldadı dip äytte.Yäkşämbe kiçne Vesti Nedeli tapşıruında Sergei Brilyov mondıy mizgeldä cämğiät çınbarlıqnı belergä tieş dide . Bu süzlär Putin xökümäte säyäsätendä kisken borılış bulıp tora. 2000nçe yılda Kursk suastı köymäseneñ batuı, 2002nçe yılda Dubrovka teatrı krizisında räsmilär töp faktlarnı yäşerde , häm ber qayçan da şulay eşlägänen telgä almadı. Rusiä televidiniäse xökümät kontrolendä häm ul Kremlneñ awazı dip sanala.Kursk fäciğäse waqıtında şuşı kanalnıñ kameramanına ğına röxsät birelgän ide.Bäysez säyäsi küzätüçe Andrei Piontkowski süzlärençä bu kanal Kreml fatixası bulmıy ber süz dä äytä almıy ,programma Kremlneñ kürsätmäde ide. Kremlneñ eleke säyäsi kiñäşçese Sergei Markow bolay dide: Vesti Nedeli programması prezident administratsiäse tarafınnan kontrol itelä , totıqlar krizisına kürsätelgän mönäsäbät säbäple arta barğan açunı kimetü öçen programmada andıy işarälär yasaldı ,xäzer cämğiät belän prezident arasında säyäsi berlek buldırırğa kiräk,şunlıqtan kanalğa andıy tapşıru yasattılar. Ämma Kreml Rusiä kanalında bernindi yarlıqau soramağan kebek tragediä öçen bernindi cawaplılıq ta almadı.Sergei Brilyov Putinnı xakimiätlärneñ yalğannarınnan çittä totıp,ğäyebne genaral , xärbilär häm sivillärgä quyıp, alar prezident kürsätmä birgänçe ber närsä dä eşlämäde dide. Rusiäneñ yañalıqlar çığarılışında şulayuq Vesti dä totıq aluçılar söyläşergä telädeme , nindi taläplär quydı bu turıda süz bulmadı. Basmalar açulı Beslan xalqınıñ çınbalıq turındağı sorauları belän tulğan bulsa da Rusiä kanalı alarnıñ tawışları öçen forum bulmadı digän süzlär belän tämamlana Moscow Times mäqaläse färidä xämit