Accessibility links

Кайнар хәбәр

Yevropa Komisiäse : Törkiägä Yevropa Berlegenä kerü yulı açıldı


Kötelgäneçä bügen Brüsseldä Yevropa Komisiäse Berlek citäkçelärenä Törkiä belän äğzalıq söyläşüläre başlau turındağı kiñäşen birde.Ämma ul Törkiäneñ demokratiä häm keşe xoquqları reformaları suqmağınnan çığıp kitmäwe öçen qırıs şartlar da bilgeläde.Yevropanıñ däwlät citäkçeläre dikäber sumitında 2005nçe yılnıñ ikençe yartısında Ankara belän söyläşülärgä başlau turında doğa fatixaların biräçäklär dip kötelä. 42yıl elek oyışmağa möräcäğät itkän Törkiä aldında ozın çetrekle yul tora.

Yevropa Komisiäsendä bulıp ütkän qızu söyläşülärdän soñ ,prezident Romano Prodi Yevropa Parlamentında komisiä qararın bolay itep açıqladı (audio) Komisiä bügen äğzalıq söyläşüläre başlau turında uñay äyye digän cawap birde,. Ämma bu Törkiädäge wazğiätne kontrol itü raslau öçen törle kiñäşlär belän bäylängän ''şartlı äyye'' bulıp tora. Prodi Törkiä aldında torğan suqmaqnıñ ciñel bulmayaçağın, xätta söyläşülär näticäseneñ garantiälänmägänen äytte .Şulay da bügenge qarar 1960-nçe yılda uq äğzalıqqa möräcäğät itkän Törkiä öçen zur ciñü bulıp tora. Bügenge qarar 17nçe dikäberdä Berlek citäkçeläre tarafınnan raslanır dip kötelä. Çönki esas säyäsi köräş bügen komisiä cıyılışında ütte. Bügen Prezident Prodi dä Kiñäüdän cawaplı komisar Verheugen dä bezneñ Törkiä turındağı xisap andağı säyäsi wazğiätne ğädel häm töğäl itep sürätli didelär. Prodi süzlärençä ,Törkiä zarur standartnıñ minimum däräcäsendä, eşlänäse eşlär küp (audio) Xisap cafalau, tän cazası, xatın qız xoquqları, hönör berlege xoquqları , dini ireklek häm sivil belän xärbi sferadağı mönäsäbätlärne tikşerde.Sonğı yıllardağı progress kürsätkäneçä bu ölkälärdä şaqtıy ğına eşlär başqarılğan. Äle eşläse eşlär baytaq.Bu bezneñ uñay ämma ber yk waqıtta saqlıqlı pozitsiäbezne çağıldıra. Prezident R.Prodi Törkiä äğzalığına qarata komisiädä häm Berlek eçendä nıq şiklänelär buluın iqrar itte. Skeptik,şiklänüçelärne küzdä totıp Prodi Törkiä bik zur il , Yevropa Berlege üzen saqlarğa tieş dip äytte. Bu inde äğza illär üz çiklären daimi räweştä törek eşçelärenä yaba alaçaq digän süz . Verheugen bez bu turıda Törkiä belän aldan kileşep quydıq , Ankara moña qarşılq kürsätmi dide. Törkiäne älege şartlarda qabul itü bügenge bäyälär belän Blokka 2025nçe ylda 28milliard yevroğa töşäçäk. Berlekneñ yıllıq budjetı 100 milliard yevro.Beräw dä Törkiä 2015tän elek äğza bulır dip uylamıy. Romano Prodi komisiä Törkiädäge reformalarnı küzätep baraçaq dip äytep tağı bolay dide(audio) Bez törek parnörlarıbızğa anıq açıq itep äytergä tieşbez:Yevropa Berlegendä ğämäldä bulğan demokratiä, keşe xoquqları, fundamental xoquqlar ,qanun tärtip suqmağındağı reformalarda tuqtalu, özelü bulsa , söyläşülär şunduq tuqtalaçaq Prodi häm Verheugen söyläşülär näticäle bulıp tämamlanaçaq digän ber nindi garantiä yuq dip basım yasadılar.Ämma Prodi bez Törkiäneñ Yevropada zur rol uynamağan kiläçäkne küz aldına kiterä almıybız dip östäp quydı.Ankaranıñ Kiprneñ grek öleşen qabul itüne äle dä kire qağuı dikäber söyläşülären qıyınlaştıra ala. Diplomatlar fikrençä, Berlek üzen Fransiä yäisä başqa ber ildä bula alaçaq referendumğa äzerli. Referendumda Törkiä äğzalığı kire qağılsa ul çaqta Ankara Berlek belän mäxsus äğzalıqnı qabul itergä tieş bulaçaq . Älbättä Törkiä äğzalığına uñay qarauçılar da bar.Alar modern, demokratik,keşe xoquqlarına xörmät itkän möselman ilen berlekkä qabul itü kulturalar arasındağı qarşılıqnı kimätäçäk dip qarıy färidä xämit
XS
SM
MD
LG