“İcatqa çiklär yuq”dip isemlängän totqınnar icatınnan oyıştırılğan kürgäzmä S.Säydäşev muzeyenda inde cäydän birle eşli. Kürgäzmä berençe tapqır 2003 yılda TR Milli muzeyenda oyıştırılğan bulğan. Bu alarnıñ inde ikençe urını. Muzeyğa kilep kergäç tä, Qol Şärif mäçete surätlängän zur panno iğtibarnı cälep itä. Başqa küp kenä kartinalarnı, Qazannıñ meñyıllığına bağışlap, ağaçtan uyıp eşlängän zäwıqlı tartmalarnı kürep şaqqatasıñ. Bolarnı çınlap ta cäzağa tartılğan totqınnar eşläde mikän, - digän fiker tua. Küñelne tınıç qaldırmıy torğan bu kürgäzmädäge sänğät äsärläre avtorlarınıñ sud qararı tarafınnan xökem itelgän isem- familiälären näqeş äsärlärendä kürgäç, siskänep kitäseñ. Bu kürgäzmä turında sezgä Tatarstanda cäzalarnı ğämälgä aşıru idäräseneñ matbuğat üzäge citäkçese İnga Mazurenko belän şuşı bülekneñ xezmätkäre Firdäwsä Bikmätova bu kürgäzmäne oyıştıru turında mäğlümat birälär. “Tatarstan koloniälärendä 3 aydan alıp 25 yılğa qädär, ä Çistay törmäsendä, xätta ğömerlekkä cäzağa tartılğannar da utıra”,- ikän. Bu kürgäzmädä şulay uq tatarlar eşlägän zäwıqlı qul eşläre dä bar. Alar arasında Xösnullin Färitneñ taldan ürelgän kärcine, Al'bert Abdulxakovnıñ ağaçtan qıyıp eşlängän tartması, Yarullin Rafail'neñ Şäfäq isemle räseme, Ramil Ğaynetdinovnıñ “Diñgez küreneşe”, Danis Salaxovnıñ “Köz” räseme, Renar Nurullinnıñ ikmäk sawıtı häm tağın 25 läp çaması törle qul eşläre bar. Bügenge köndä muzey direktorı äytüençä, bu kürgäzmädän 13 meñ sumlıq äyberlär satıp alınğan.Ä Qol Şärif mäçete surätlängän Anil Däwlätşinnıñ pannosı bu kürgäzmäne oyıştırğan matbuğat üzägeneñ isemennän Salix Säydaşev muzeyena büläk itelgän, häm anı bizäp tora. Koloniälärdä utıruçılarnıñ irekläre çiklänsä dä, alarnıñ yaratqan eşläre belän şöğellänüdän maturlıqqa omtılu xisläre yuğalmağan. Tizdän bu kürgäzmä bu muzeydan küçär dä , ämma S.Säydaşev muzeye häm matbuğat üzäge xezmätkärläre bu eşlärne keşelärgä kürsätü , belderü maqsatı belän yuqqa ğına çıqmağannar. Bu totqınnarnıñ üzlärenä dä matdi yärdäm genä tügel , ä ruxi ber basqıç, alar üzlären keşelärgä kiräkle itep toyğannardır.
Mälikä Basıyr
