Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ukrainada prezident saylawların Yanukoviç ciñde, dip iğlan itelde; Yuçenko monı xärämläşü dip atadı: "gölçäçäk inqilabı" qabatlanırmı?


Yäkşämbedä anda prezident saylawlarınıñ ikençe turı ütte. Düşämbedä üzäk saylaw komissiäse iğlan itkän berençe näticälärgä qarağanda, xakimiät namzäte premier-ministr Viktor Yanukoviç tawışlarnıñ 49.4%ın cıyğan. Anıñ köndäşe könbatış qaraşlı oppozotsiä citäkçese Viktor Yuçenko 2.7%qa qalışa. Yuçenko xökümätne xärämläşüdä ğäyepläde häm üz tarafdarların ilküläm qarşılıq çarası başlarğa çaqırdı.

Üzäk saylaw komissiäse räise Serhi Kivalov bu sannarnı iğlan itkändä, tawışlarnıñ 99%tan artığı sanalğan ide inde. Qalğan tawışlar näticägä üzgäreş kertä almıy. Yanukoviç tarafdarları bu näticäne xuplap qarşı alsa, Yuçenko tarafdarları rizasızlıq belderä. Alarnıñ mäglümätenä qarağanda ciñüne Yanukoviç tügel, kiresençä, Yuçenko yawlağan. Saylawçılarnı soraştıru, yağni exit-poll näticälärenä qarağanda, Yuçenko 54%, Yanukoviç – 43% cıyğan. Yağni 10% ayırma kiresençä, Yuçenko faydaısna.

Yuçenko xökümätne xärämläşüdä ğäyepläde, häm üz tarafdarların ilküläm qarşılıq aksiäse başlarğa çaqırdı. Kievnıñ Bäysezlek mäydanına bügen distälägän meñ keşe cıyıldı. Oppozitiä fikerençä, tawış birü waqıtında Yanukoviç faydasına küp sanlı xärämläşülär bulğan. Yuçenko mitingta çığış yasap xärämläşü bulğan töbäklärdä saylaw näticälären köçtän çığarırğa taläp itte:

Audio (Viktor Yuçenko)

"Bezneñ taläp şul: Donetski, Luhanski kebek oppozitsiä wäkilläre saylaw komissiäsenä kertelmägän töbäklärdä näticälär köçtän çığarılırğa tieş."

Oppozitsiä belderüençä, xärämläşülärneñ ber öleşe berketmä talonnar yärdämendä yasalğan. Saylawçılarnı avtobuslarğa töyäp, ber urınnan ikençesenä kiterep, berniçä tapqır tawış birdertep yörü oçraqları terkälgän. Başqa tärtip bozlular da bar. Yevropada İminlek häm Xezmättäşlek Oyışması bu saylawlarnı demokratiä taläplärenä turı kilmägän dip taptı. Bu turıda bügen küzätü törkeme başlığı Bruce George iğlan itte:

Audio (Bruce George)

"Ukrainada ikençe tur saylawlar Yevropa Şurası, İminlek häm Xezmättäşlek Oyışmasınıñ şaqtıy ğına taläplärenä turı kilmäde."

Bäysezlek mäydanında ütkän mitingta Yuçenko parlamentnı ğädättän-tış utırış ütkärergä çaqırdı:

Audio (Viktor Yuçenko)

"Bez parlamentnı ğädättät-tış utırış cıyıp bu xällärne tikşerergä taläp itäbez. Xärämläşüdä qatnaşqan üzäk saylaw komissiäsenä ışanmawıbıznı belderäbez. "

Ukrainadağı wazğiät küpmeder däräcädä Gruziädä bulğan xällärne xäterlätä. Gruziä oppozitsiäse näq menä uram cıyınnarı aşa ciñügä ireşkän ide. Äytkändäy, bügen Kievnıñ Bäysezlek mäydanında Yuçenko tarafdarlarınıñ qızıl-sarı bayraqların ğına tügel, ä Gruziä elämnäre dä kürende. Gruziäneñ "gölçäçäk inqilabı" Ukrainada qabatlanırmı digän sorawğa kilgändä, ğämäldäge prezident, Yanukoviçnı xuplawçı Leonid Kuçma, şimbä könne ük televideniedä çığış yasap, bernindi inqilab bulmayaçaq, dip kisätep quyğan ide:

Audio (Leonid Kuçma)

"Bez beläbez: inqilabnı xıyalıylar xästärli, fanatiklar başqara, näticären oyatsız keşelär faydalana. Bernindi inqilab bulmayaçaq."

Ul arada Yuçenko üzeneñ başqa töbäktäge tarafdarların da Kievka kilergä çaqırdı. Hawalar salqınça buluğa qaramastan studentlarnıñ "Pora" yağni "Waqıç citte" digän oyışması üzäk mäydanda çatırlar qora. Şul uq waqıtta qayber xäbärlärgä qarağanda, könçığış Ukrainadağı Yanukoviç tarafdarları militsiä saqlawı belän başqalağa kiterelä. Bu kierenklek çualışlarğa kiterergä mömkin digän borçular bar.

Şulay itep, Ukraina ikegä bülende. Urıslar häm urıs-tellelär yäşägän Könçığış Yanukoviç öçen. Başqala Kiev häm könbatış Ukraina Yuçenko öçen. Soñğı xäbärlärgä qarağanda, könbatıştağı Lviv häm Ternopol şähärläre Üzäk saylaw komissiäse näticäsen tanımawın, häm üz prezidentı itep Viktor Yuçenkonı sanawın beldergän.

Belgeçlär fikerençä, bu saylawlar Ukrainanıñ qaysı yuldan kitäçägen xäl itäçäk. Yanukoviç Rusiä belän yaqınayu tarafdarı, Ukrainanıñ millionlağan urısına ike watandaşlıq häm urıs telen Ukrainanıñ däwlät tele itergä wäğdä itä. Yuçenko – Rusiä belän xezmättäşlekne kire qaqmasa da, Ukrainağa Yevropa Berlege häm NATO belän yaqınayu küpkä faydalıraq digän qaraşta.

-Ali Gilmi
XS
SM
MD
LG