Tatarlar yäşägän töbäklärdä eşmäkärlekne häm iqtisadıy bağlanışlarnı üsterü komissiäse utırışı Tatar kongressınıñ utırışlar zalında uzdı. Utırışnı Qazan xakimiäte başlığı Kamil İsxaqov alıp barır dip kötelgän ide. Läkin, ni säbäptänder, Kamil İsxaqov cıyılışta bulmadı. Komissiä utırışında tatar eşmäkärläre belän federal' Milli-mädäni moxtariäteneñ räistäşe Färit Urazaev citäkçelek itte. Çınlıq ta moña ällä ni is kitärlek tä tügel. Çönki, tatarlar küpläp yäşägän regionnarda “Tatarstan” säwdä kompaniälären tözü, annan kergän keremne milli yañarışqa totu näq menä federal' MMMtän çıqqan ideyä ide. Häm ul şaqtıy uñışlı ğına ğämälgä aşıp ta bara. Komissiä utırışında Mäskäw, Sverdlaw, Ästerxan, Xantı-Mansi, Mari-el' häm başqa töbäklärdän kilgän millät eşlären cit kürmägän eşmäkärlär qatnaştı. Alar üz töbäkläre belän Tatarstan arasında iqtisadi başlanışlarnı cayğa salu, aktivlaştıru xaqında kiñäşläşte. Bu xaqta, kiläse tapşırularıbızda tulıraq mäğlümat sez äle işetersez.
Nigezdä urıs telendä barğan eşmäkärlekne häm iqtisadıy bağlanışlarnı üsterü komissiäse utırışınnan ayırmalı bularaq Milli mäğärif häm fän komissiäse utırışında tatar telendä genä söyläştelär. Programmada räislek itüçe dip Tatarstannıñ Mäğärif häm fän ministrı Räis Şäyxleslamov yazılsa da, ul sessiädä bulu säbäple, cıyılışnı ministrlıqnıñ bülek citäkçese Radik Zaripov alıp bardı. Rusiä töbäklärennän kilgän millättäşlärebez yanına respublika Ministrlar Kabinetınıñ Tellärne saqlaw bülege citäkçese Kim Miñnullin da kilgän ide. Ul üzeneñ çığışında Tatarstanda tellär turındağı qanunnı tormışqa aşıru turında söyläde, tatar telen üsterüdä çit töbäklär belän eşläw, Tatarstanda Rusiä regionnarı öçen fänni kadrlarnı äzerlärgä kiräklege turında äytte. Uqıtuçılar belemen kütärü institutınıñ tatar tele häm ädäbiatı laboratoriäse citäkçese Sirinä Trofimova tatar tele uqıtuçılarınıñ belemen kamilläşterüdä üzläreneñ eşçänlege turında söyläde, Çallıdan Roza Xäydärova yaña tatar tele däreslekläre belän tanıştırdı.
Läkin iğtibar üzägendä barıber dä Rusiä töbäklärennän kilgän millättäşlärebezneñ çığışları buldı. Alar üzlärendäge tormış, tuğan telneñ torışı, allarında torğan qıyınlıqlar häm alarnı ciñü yulları turında bik ixlas söyläde. Tömännän Xänisä Alişina ölkädä tatar telendä yuğarı belem birü täcribäse belän urtaqlaştı. Ulyan ölkäseneñ Mäläkäs şähärennän kilgän Mönirä Comaeva üzläreneñ şähärlärendä 1989 yıldan birle tırışıp yörep bıyıl nihayät tatar gimnaziäse açuları turında xäbär itte. Anıñ kebek ük Ryazan’nan Färikä Sitdiqova da şatlığı belän urtaqlaştı. Anda küptän tügel genä yäkşämbe mäktäbe eşli başlağan ikän. Samarnıñ Yaqtılıq mäktäbe direktorı Xäridä Daşkina isä alda torğan qıyınlıqlar turında da söyläde. Bu ğämällär az uquçılar sanı belän ayırılıp torğan tatar mäktäplären matdi yaqtan tağın a qıyınraq xälgä quyıp, alarnı yabılırğa kiterergä mömkin, dide ul. Ä Mäskäwneñ etnomädäni komponentlı mäktäbe direktorı Lemma Ğıyrfanova isä qıyınlıqlardan çığu yulları xaqında söyläde.
Menä şulay problemalarnı törleçä çişü, tırışıp eşläw ısulları xaqında söyläştelär Bötendönya tatar kongressı Başqarma komitetınıñ Milli mäğärif häm fän komissiäse utırışında.
Gölnaz İlgizär
