Accessibility links

Кайнар хәбәр

BMOnıñ Ğomumi Cıylışı Auşvitznı iskä aldı


24-nçe ğinvarda BMOnıñ Ğomumi Ciılışı Natsi Germaniäseneñ ülem lagerlarındağı qorbannarnı räsmi räveştä iskä aldı. Monnan alınğan sabaqnı onıtmasqa çaqırdı. BMOnıı General Sekretarı Kofi Annan Auşvitz lagerınıñ azat itelüenä bağışlanğan yıllıq uñayınnan yasağan çığışında, dönya anti-semitizmnıñ, şulay uq näfrätkä nigezlängän başqa ideologiälärneñ yañaruına yul quymasqa tieş dip belderde. Şuşı lagerda isän qalğan Eli Visel häm İzrail, Fransiä, Germaniä häm Ärmänstannıñ tışqı eşlär ministerläre xalıqara cämağätçelekne Auşvitznı ber vaqıtta da onıtmasqa çaqırdılar.

BMOnıñ Ğomumi Ciılışı Qızıl Armiäneñ Auşviznı azat itüenä 60 yıl ütkännän soñ , yañadan genosid buldırmasqa kiräk dip kisätte. BMOnıñ general sekretarı Kofi Annan unar meñlägän keşe üterelgän Sudannıñ Darfur regionında keşe xoquqların bozu äle dä dävam itä dip belderde. Genosidnı tikşerä öçen tözegän komissiäse bu xaqta raportın iğlan itkäç, İminlek Şurası çaralar küreregä tieş bulaçaq dip äytte.

Audio

"Bez bu tağı da bulmasqa tieş dip äytäbez, läkin, monı eştä kürsätü qıyınıraq. Dönya holokaustnı kürde, läkin, anıñ misal öçen Kambociä, Rvanda häm elekke Yugoslaviädä monı buldırmıy qalmauı yäisä tuqtata almauı oyat."

Başqa xökümät väkilläre dä çığış yasadılar. Läkin, ğäddättäntış sessiälärdä tulı bulğan utırış zalı bu märtäbä yartılaş buş ide. İzraeldän tış Yaqın Könçığıştağı illärneñ berseneñ genä Yordaniäneñ genä väkile çığış yasadı. Holokousttan isän qalğan Nobel büläge lauriäte Elie Wiesel Germaniä kebek zamança ber ilneñ altı milion jähüd ülgän lagerlar sistemasın buldıruğanın küz aldına kiterü mömkin tügel dip belderde.

Audio

"Ber srauğa cavap äle dä yuq- Ul qarañğı yılarda küpkenä zialı cämağät eşleklelären mondıy växşileklär eşläveneñ motivın añlau mömkin tügel."

AQŞnı väkillek itkän saqlanu ministereneñ urınbasarı Paul Wolfowitz Germaniä säbäp bulğan qotoçqıç fäciğäne tuqtatu öçen suğış zarur ide dip belderde. Ğıraqta Saddam Xösäinne bärep töşerü öçen suğışnıñ arxitektorı dip xisaplanğan Wolfowitz , amerikannar üz tarixında zarur bulğanda ğına suğış başladılar dip belderde. Anıñ süzlärençä, dönya natsi ülem lagerları kebek vöxşilek aldında qalğanda aktivlıq kürsätergä tieş.

Audio

"Bu ber vaqıtta bulmasqa häm ber vaqıtta da onıtılmasqa tieş. Bez anı istä totarğa häm bu xaqta söylärgä tieşbez. BMOnıñ Holokoustnı iskä aluı keşeçelek tarixı öçen bik möhim. Bälkim bu keşeleksezlekne häm anıñ belän yänäşä barğan suğışnı buldırmasqa yardöm itär."

Auşvitznı azat itünıñ 60 yıllığı Pänceşämbe könne Polşada iskä alınaçaq.

Färit İdelle, Praga.
XS
SM
MD
LG