Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ğiraq saylawları: çit illärdä yäşäwçe ğiraqlılar tawışların birä başladı


Yäkşämbedä Ğiraqta ğömüm saylawlar ütäçäk. İldän çittä yäşäwçe ğiraqlılar öçen tawış birülär ike kön aldan, comğa könne ük başlanıp kitte.

Ğiraqlılar 275 urınlı Milli Mäcles saylıy. Säddäm bärep töşerelgännän birle bu berençe saylawlar bulaçaq. Watanınnan çittä yäşärgä mäcbür bulğan ğiraqlılar üz tawışların comğadan alıp yäkşämbegä qädär 14 ilneñ 36 şähärendä birä alaçaq. Çittä yäşägän häm tawış birü xoquqı bulğan ğiraqlılar sanı 1 million 200 meñ dip sanala. Şularnıñ ni barı 280 meñe terkälgän. Yağni, qatnaşu däräcäse küp digändä 20% çaması bulaçaq digän süz.

Çittäge tawış birülärne Genevada urnaşqan Xalıqara möhacirlek oyışması oyıştıra. Tawış birü barışın küzätügä 253 küzätüçe bilgelängän.

Berençe tawış birülär bügen Avstraliädä ütte. Anda yaqınça 11 meñ saylawçı terkälgän. Sydneyda, ber tawış birü urınında saylawlar bäyrämgä äwerelde:

Audio

Çittä yäşägän ğiraqlılarnıñ iñ zur öleşe İranda, anda yaqınça 61 meñ saylawçı terkälgän. Tährannıñ ber tawış birü urınında Coma Xäsän isemle xanım bu saylawlar aña watanına qaytırğa mömkinlek birer digän ömeten äytte:

Audio (Coma Xäsän) "Minem üz ilemä qaytasım kilä. Bügen ilemneñ bäysezlege öçen tawış birdem. Anda qaytıp tözekländerüdä yärdäm itergä ömetlänäm."

Şvetsiädä 31 meñgä yaqın ğiraqlı terkälgän. Şularnıñ berse, Ğiraq körde Swan Qadır, bu saylawlar Ğiraq häm Ğiraq kördläre öçen zur adım bulaçaq di:

Audio (Swan Qadır) "Bezgä närsädänder başlarğa kiräk, Ğiraqnıñ tulı säyäsi sistemasın tözergä. Minemçä bu saylawlar şuña nigez bulaçaq. Ğiraq kördläre öçen dä bu zur adım bulır dip ışanam, min üzem körd. Ğiraqta yaña federatsiä tözü öçen bez bu saylawlarda qatnaşırğa tieş."

Şvetsiädäge tawış birülärne oyıştıruçılarnıñ berse Susan Asaad süzlärençä, keşelär kütärenke rux belän qatnaşa:

Audio (Susan Asaad) "Tawış birü urını irtänge 7dä açıldı, min 6da kilde, monda inde işek töbendä keşelär cıyılğan ide. Alar bik bäxetle häm şat küñelle. Çönki bu alar öçen bu tarixi mizgel."

Tawış birülär şulay uq Yevropanıñ başqa urınnarında, Quşma Ştatlarda ütä. Britaniädä 150 meñläp ğiraqlınıñ 30 meñnän artığı tawışların London, Manchester häm Glazgowda birä. Germaniä häm Quşma Ştatlarda 25 meñnän artıq saylawçı terkälgän. Fransiädä 10 meñläp ğiraqlı bar dip sanalsa da, ni barı ber meñe terkälgän.

Küzätüçelär fikerençä, möhacirlär Ğiraqta yäşäp qalğan tuğannarı öçen qurqa, şuña kürä qatnaşu däräcäse tübän bulırğa mömkin. Saylaw aldı könnärendä ğisyançılar başqarğan höcümnärneñ maqsatı da şul qurqıtu ide.

Yaqın könçığışta iñ küp terkälgän ğiraqlılar sanı İordaniädä, 20 meñ çaması. Berläşkän Ğäräp Ämirleklärendä 12, Süriädä 16, Tärkiädä 4 meñ çaması.

Xalıqara möhacirlek oyışması räsmiläre äytüençä, möhacirlär birgän tawışlar sanı 5 Fivraldä iğlan iteläçäk. Ğiraqnıñ üzendä saylaw näticäläre qayçan iğlan iteler - älegä bilgesez.

-Ali Gilmi
XS
SM
MD
LG