Accessibility links

Кайнар хәбәр

Qırğızstanda saylawlar: xatın qıznıñ saylanu şansı kimede


Küzätüçelär fikerençä Qırğız xatın-qızları Üzbäkstan yäki Tacikstandağı cinestäşläre belän çağıştırğanda kübräk ireklekkä iä. Bäysezlek alarğa küp kenä xoquq häm mömkinçeleklär kiterde.Ğadi qırğız keşese xatın qıznıñ säyäsät eşmäqärlekkä qatnaşuın kürergä bik telämäsä dä, bäysezlek alğannan soñ Qırğızıstan xatın qıznı tışqı eşlär ministrı yäki ilçi itep bilgelägän berençe Üzäk Aziä ile buldı. . Ämma saylaw qanunına kertelgän sonğı üzgäreşlär säbäple alarnıñ parlamentqa saylanu şansı bik az.

Xatın qız deputat ir at deputattan yaxşıraqmı?Qırğıstannıñ könyağında Oş şähärendä Açaxan Turgunbayevanı yaqlawçılar şulay uylıy. Ul 27nçe fevraldä ütkäreläçäk parlament saylawlarına qatnaşa almıy.Çönki anıñ şuluq okrugtağı köndäşe Alişer Sabirov Turgubayevanı metbuğat kampaniäsendä saylaw qanunın bozuda ğäyepläp çıqtı häm Oş şähär mäxkämäse Sabirovnı yaqlap Turgunbayevanıñ namzätlegen sızıp taşladı.Turgunbayeva radiobızğa Sabirovnıñ miña qarşı çaraler kürüe ber törle ciñü bulıp tora Sabirov xatın qıznıñ köçle bula alaçağın häm üz xoquqları öçen köräşäçägen uylamağandır da .Ul mine xatın qız tügel ä köçle köndäş dip kürä dide. Turgunbayeva turındağı qararğa protest belderep 500läp keşe Oşta demonstratsiä ütkärde. 14nçe fevraldä Yuğarı Mäxkämä qararnı raslağannan soñ ikençe cıyın ütkärelde. Ber demonstrant radiobıznıñ Üzbäk bülegenä bolay dip äytkän

demonstrant(audio)

Bez monda Turgunbayevanıñ bezneñ okrug namzäte buluın telägän öçen cıyıldıq.Xatın qız ikençe ber xatın qıznıñ şiqäyäten tıñlıy ala.Bez anıñ platformın öyrändek .Eleke ir at deputat ber qayçan da bezne tıñlamadı Şunın öçen bez monda

Turgunbayeva saylawlarğa qatnaştırılmağan berdän ber xatın qız tügel. Opozitsiädäge Atayurt partiäse citäkçelärennän Roza Otunbayevanı da namzät itep terkämägännär. Aktivistalar qarar säyäsi motivlı dip äytä. Çönki şuluq okrugta prezidentnıñ qızı Bermet Akayeva terkälgän , ämma anıñ Otunbayeva yanında saylanu şansı yuq ikän. Otunbayeva täcribäle säyäsätçe.Ul tışqı eşlär ministırı häm ilçe bulıp torğan xanım . Bäysez Respublika gazetası başmuxarrire opozitsiädäge Xalıq Xäräkäte äğzası Zamira Sadıkova Otunbayeva häm Turgunbayeva mäsäläläre monıñ tik cinese diskriminatsiä bulmawın kürsätep tora di

Sıdıkova(audio)

Min okrugnı anda terkälgän namzätlärne beläm.Minemçä anda kandidatnıñ xatın qız yäki rus buluı tügel ä köndäşlek rol uynıy . Bu cineslär mäsäläse tügel

Ämma här kem bu fiker belän kileşmi. Bäysez qırğız jurnalistı Ogiloy Mirbabayeva bu xakimnärneñ xatası häm monıñ öçen xatın qız cafalana dip söyli. Küzätüçelär ike yıl elek qırğız saylaw qanunı üzgärtelgäne öçen xatın qızlarnıñ parlamentqa saylanuı qıyınlaştı dip belderä. Yaña qanunda parlament deputatların saylağanda partiä isemlekläre häm proporsiäle sistema inde yuq. Xäzer namzätlär yalğız ber mandadlı okruglardan ğına saylana Bu ayda ütkäreläçäk saylawlarda terkälgän 421 namzätneñ 10% ğına xatın qız. Turgunbayeve xatın qızğa bigräk tä azçılıq bulıp yäşäwçe üzbäk xatın qızına parlamentqa saylanu bik qıyın , xatın qız öçen quota yäki saylawlarda proporsiäle sistema bulırğa tieş, bu yulı bik az xatın qız saylanaçaq dip äytte Üzäk Aziädä Üzbäkstan ğına xatın qızlar öçen quota sisteması kertkän . Ütkän dikäber saylawlarında bu ğämäldä ide häm küzätüçelär moñı demokratik reforma dip bäyäläsä dä , qanunnar häm prezident Karimovnıñ avtoritar rejimı üzgärmäsä,çın üzgäreşlär bulmayaçaq Qırğızstanda xatın qız öçen quota sistemasın kertü turında inisiativalar bar, ämma qanun qabul itelgänçe waqıt ütäçäk. Üzgäreşlär kertelgän saylaw qanunı xatın qız öçen kirtä dip qaralsa da, Sıdıkova fikrençä cämğiättä bik küplär xatın qıznın rolenä şiklänep qarıy.

Sıdıkova(audio)

Xatın qıznıñ kürsätkän inisiativağa qaramastan xalıq ir at xakimiäten östenräk kürä. Alar ir at avtoritetqa iä bulırğa tieş dip uylıy. Xatın qız saylawlarğa äzerlek eşläre belän mäşgül bula ala ämma alar xatın qıznıñ deputat, ministır, prezident buluına qarşı

Bermet Akayeva ğına tügel , ä prezident Akayevnıñ baldızı da säyäsi ambitsiläre bulğan xanım. Ul ğına tügel Akayevnıñ xäläl cifäte Märyäm Akayevağa ilneñ in täsirle säyäsätçese häm bälkim dä ireneñ varisı bulaçaq xanım dip qarala.Bermet Akayevanıñ parlamentqa saylanu tırışlığı, ğırğızlarnıñ şaqtıy açuın çığardı dip söyli jurnalist Sıdıkova färidä xämit
XS
SM
MD
LG