Accessibility links

Кайнар хәбәр

AQŞta Üzbäkstanğa qarata qırısraq säyäsät alıp barırğa çaqıralar


11nçe sintäberdän soñ AQŞ belän Üzbäkstan terrorğa qarşı suğışta berektäş buldılar. AQŞnıñ Üzbäkstanda xärbi bazası bar alar islam ekstermistları turında mäğlümät belän almaşıp tora. AQŞları üzbäk xärbilären qorallandıru häm künegülärdän ütkärüdä yardäm itte.Şulay da könçığış Üzbäkstandağı krizis säbäple prezident G.Bush administratsiäse İslam Käriomovnı tänqitläwdän totılıp qalmadı.Amerikada Bush taraftarları Kärimovnıñ keşe xoquqların bozuına qaramastan Üzbäktsan belän berektäşlekne küptännän yaqlap kilä ämma alar xäzer Kärimov artığı belän yıraqqqa kitte dip äytä

G.Bushnñ tışqı säyäsäten in küp yaqlawçılardan berse bälkim dä Californiada respublikan senator Dana Rohrabacherder. Xäzer anıñ Üzbäkstandağı krizisqa qarata prezidentnı qatıraq pozitsiä alırğa çaqıruı kötelmägän eş bulıp kürenä .Rohrabacher bu aralarda birgän ängämälärendä yazğan mäqalälärendä Bushnıñ Kärimovqa qarata qırısraq möğämälä kürsätüe öçen waqıt citkän di..Radiobız xabärçese aña qayber sorawlar birergä teläsä dä añıñ Washingtonda buluı säbäple mömkin bulmadı. Ämma anıñ ştab başlığınıñ urınbasarı Donald Ernsberger (audio)

Ul (Rohrabacher)älbättä Üzbäkstanda zalimnıñ utıruın diktatorlıq buluın buluın häm tänqitleräk mönäsäbät kürsätergä tieşlegezbezne belä

Demokratiäne yaqlawçı Freedom House belderüenä kürä älegäçä administratsiä häm anıñ Kongresstağı yaqlawçıları Kärimov eşçänlegen östän genä qarap bardı, SSSR cimerelüennän soñ anda xällär üzgärmäde diärlek.Misal öçen ütkän yılda Kongress Üzbäkstanda keşe xoquqlarınıñ bozıluı säbäple 18million dollarlıq yardämne birmäde. Ämma berniçä atna soñraq Pentagon sovet däwrennän qalğan biologik qorallarnı yuq itü öçen 21 million dollar birde. Ul çaqta Üzbäkstanğa vizit yasağan AQŞ qorallı köçläre citäkçese general Richard Myers yardämneñ tuqtatıluın tänqitläp, Kärimov xökümäteneñ Pentagon belän xezmättäşlegenä yuğarı bäyä birgän ide. Ernsberger äytüenä kürä,Dana Rohrabacher bu ikele standart beterelergä tieş,bezneñ tışqı säyäsätebez öçen möhim bulsa da andağı xällärgä tänqitleräk pozitsiä alırğa tieşebez dip qarıy. Cato İnstitutında saqlanu mäsäläläre analitığı Charles Pena 11nçe sintäberdän soñ Üzbäkstan belän berektäşlek tözü bik mantıqlı eş ide, Äfganstan yaqınında xärbi baza oyıştıru ğına tügel ä üzäk Aziädäge möhim ber ilne könbatışqa taba cälep itergä dä yardäm ittte dide. Waşingtonda säyäsi dairälär Üzbäkstannı Rusiä häm Qıtay kebek zur kürşelärneñ täsir zonasınnan çittä totu möhim di.Ändicandağı köç qullanu waqıyğälärendä här ike il dä Kärimovnı yaqlawın belderde. Ämma Pena qaraşınça, Rusiä häm Qıtay xısabına Üzbäkstanğa yaqınlaşu ällä ni yaxşı närsä tügel , ozın möddätle strategik xata da bula ala .Rusiä AQŞ mönäsäbätläre yaxşı bulğanda Mäskäwne açulandıru kiräksez şulayuq ällä ni dus bulmağan Qıtaynı açulandıru qurqınçlı da bula ala. Ämma möselman xalqın äzerleklägän xökümätne yaqlaw tağı da yamanraq bula ala di.

Pena(audio)

xalqınıñ zur küpçelege möselman bulğan näk şundıy rejimnar, qayber terror aktları şulsanda 11nçe sintäber öçen nigez bulğan anti –amerikan xislär buldırdı.

Pena qaraşınça, Bush administratsiäse bik tizlektä Kärimovtan çitläşergä ämma mönäsäbätlärne bötenläy özmäskä tieş.Ul ägär dä Üzbäkstan rejimı tağı qırısraq säyäsät alıp bara başlasa AQŞnıñ strategik mänfäğätläre , islam dönyası belän mönäsäbätläre qurqınıç astında qalaçaq di. Pena çınbarlıqta minemçä AQŞ (älege krizisqa da qaramastan) Üzbäkstannan yıraqlaşırğa tieş, çänki Bush administratsiäse dönyağa ayrım alğanda möselman dönyasına demokratiä cäyelderü säyäsäte alıp barırğa teli färidä xämit
XS
SM
MD
LG