Rusiä liberallarınıñ Uñ köçlär berlege zamanında, ilne äle 90-nçı yıllar başında uq bazar iqtisadına kertkän kürenekle säyäsätçelärdän tora ide, ämma xakimiatkä Vladimir Putin kilü belän alarnıñ kübese äwzem säyäsi eşçänlektän çitläşte. Atna azağında uzğan qorıltayına qädär Uñ köçlär Berlege ğomumän, yıl yarım citäkçesez eş itte, anıñ başında torğan ähellär partiäneñ 2003-nçe yılğı Duma saylawlarında zur uñışsızlıqqa duçar buluı öçen cawaplılıqnı üz östenä aldı häm annan kitärgä buldı. Uñçılarnıñ Dumağa ütep kerä almawı Anatoli Çubays, Boris Nemtsov, İrina Xakamada, Yegor Gaydar kebek mäğlüm säyäsmännär öçen zur säyäsi yuğaltu ide. Xäzer inde partiäneñ yaña citäkçese bar häm anıñ belän bergä yaña ömetlär dä kilde. Uñçılarnıñ başlığı itep 29 yäşlek Nikita Belıx saylandı, moña qädär ul Perm ölkäse gubernatorınıñ urınbasarı bulıp eşlägän ide. Anıñ uñay yağı itep belgeçlär, yäş häm belemle buluın, 90-nçı yıllar başındağı xosusilaştıru cäncallarına bäyle tügellegen, häm çığışı belän Mäskäwdän bulmawın, ä provinsiädän kilüen kiterä. Ämma uñçılarnıñ yaña citäkçelege aldında älegä uza almaslıq kürengän ber kirtä tora. Mäxkämäse däwam itkän Mixail Xodorkovski anı "bar Rusiädäge liberalizmnıñ krizisı" dip atağan ide. Uñ köçlär Berlege qäğäzdä ğädäti liberal'' qimmätlärgä - şäxesneñ azatlığı wä cawaplılığına, bazar iqtisadına, süz wä matbuğat ireklegenä, xakimiatneñ büleneşenä häm üzäkläşterüdän kitügä tuğrılığın belderä. Ämma liberallarnıñ iqtisad ölkäsendäge programmasın, yäğni bazar reformalarına qarağanın prezident Putin dä üzeneke dip sanıy, läkin ul, üz xakimiaten nığıtıp, ildäge idaräne üzäkläşterep häm medianı qısıp uñçılarnıñ säyäsi ölkädäge maqsatların kire qağa. Bu isä Uñ köçlär Berlegen xäzer awır saylaw aldında qaldıra - alar Putin belän bulırğa tieşme, ällä inde aña oppozitsiägä basu xäyerleräkme? Haagtağı strategik tikşerenülär üzägennän Stephan de Spiegeleire, andıy şartlarda uñçılar ikesen dä eşlärgä tırışaçaq dip uylıy:
Audio, Stephan Spiegeleire
"Xäzerge şartlarda, yäğni xökümät liberal elementlar da bulğan iqtisadi säyäsät alıp barğanda, uñçılar kebek partiägä xökümätneñ şul säyäsäten kire qağu axmaq bulır ide. Şuña kürä dä sez soñğı aralarda kürenä başlağan säyäsi küreneşlärne tänqitläp tä, säyäsätneñ üz qaraşlarığızğa turı kilgän öleşen yaqlarğa tırışa alasız - äytkänemçä, iqtisadqa kilgändä xökümät säyäsätendä liberal bulğan närsälär şaqtıy", di Uñ köçlär Berlegeneñ Putin xökümätenä nindi qaraşta bula aluı ixtimalı xaqında Stephan de Spiegeleire. Nikita Belıx belän bergä anıñ urınbasarı itep saylanğan Leonid Gozman monı yaxşı añlıy bulsa kiräk - uñçılar qorıltayında ul üzeneñ, partiäne xakimiatkä oppozitsiä itep kürergä telämäwen belderde.
Kärim Kamal
Audio, Stephan Spiegeleire
"Xäzerge şartlarda, yäğni xökümät liberal elementlar da bulğan iqtisadi säyäsät alıp barğanda, uñçılar kebek partiägä xökümätneñ şul säyäsäten kire qağu axmaq bulır ide. Şuña kürä dä sez soñğı aralarda kürenä başlağan säyäsi küreneşlärne tänqitläp tä, säyäsätneñ üz qaraşlarığızğa turı kilgän öleşen yaqlarğa tırışa alasız - äytkänemçä, iqtisadqa kilgändä xökümät säyäsätendä liberal bulğan närsälär şaqtıy", di Uñ köçlär Berlegeneñ Putin xökümätenä nindi qaraşta bula aluı ixtimalı xaqında Stephan de Spiegeleire. Nikita Belıx belän bergä anıñ urınbasarı itep saylanğan Leonid Gozman monı yaxşı añlıy bulsa kiräk - uñçılar qorıltayında ul üzeneñ, partiäne xakimiatkä oppozitsiä itep kürergä telämäwen belderde.
Kärim Kamal