Accessibility links

Кайнар хәбәр

Tömän ölkäse Sabantuyı Tömännän 77 çaqrım yıraqlıqtağı Säyel awılında ütte


Köpä-köndez, säğät 12 dä feerverk attırğannı küräsegez kilsä, Tömän ölkäse Sabantuyına kilergä kiräk ide. Bäyrämgä cıyılğannar başta utatar tawışı çığa başlağaç, ällä mıltıqtan atışalar inde dip qurqıp ta qaldı.

Ölkä Sabantuyı Yalutr rayonınıñ Säyel awılında ütte. Anda baru öçen başta Yalutr şähäre qırıyına citü öçen 70 çaqırım ara ütärgä, annan soñ İsät traktı buylap tağın 7 çaqrım barırğa kiräk ide. Küplärneñ awızınnan: “Nigä ölkä külämendäge bu bäyrämne Tömän tiräsendäge berär alanlıqta ütkärmädelär ikän? Sabantuynı kübräk keşe kürä alır ide. Annan soñ monda urın da bik tar bit”,- quyuçılar da buldı. “Canı telägän, yılan ite aşağan”, di borınğılar. Maşinası bulğannar häm bäyräm kürergä bik telägännär öçen ,älbättä, bu 77 çaqırım ara “gür ğazabı bulmadı”. Änä Yärkäwlär öçen sarıq bärännärenä qadär alıp kilü dä ällä ni zur problema tudırmağan.

-Bäyräm belän sezne qızlar!

-Räxmät! Sezne dä!

-Menä sarıqlar da alıp kilgänsez ikän. Qayan aldığız alarnı?

-Yarımısın Yärkäwdän alıp kildek, yarımısın monda cıydıq. Tuğannarıbıznı taptıq monda.

-Ä käcälärne?

-Monnan.

-Añlawımça bigräk tä sarıq üsterergä yaratalar Yärkäw rayonında?

-Bik yaratalar. Yon noskilar kiälär, yon biäläylär kiälär. Bik yaratalar.

Yärkäw rayonı wäkile Gölfiä Şaqir qızı äytüençä, terleklär bügenge köndä awılda yäşäwçelärneñ töp teräge bit. Yärkäwlär üz yaqlarınıñ tormış-könküreşlären çağıldırğan çatır qorğan idelär. Tömän yaqlarındağı ğädätkä kürä, mondıy çatırlar yıl da qorıla. Häm tatar xalqı küpläp yäşägän här rayonnıñ milli mädäni möxtäriäteneñ wazifası ul. İñ berençe bulıp bu çatırlarnı türälär qarap çığa. Milli rizıqlardan awız itälär. Barsı da bıyıl gubernator Sobyänin üze kiler dip kötkän ide, ämma ul da, anıñ yärdämçeläre dä kürenmäde. Ä Tömän ölkäseneñ milli eşlär komitetı başlığı Mal'çewski xalıqnı bäyräm belän qotlap, xalıqnı menä şuşı çatırlarğa iğtibar itärgä çaqırdı.

-Vot v etix şatrax, qotorıyı raskinuli predstaviteli raznıx munitsipal'nıx obrazovaniy, wı smojete poznakomit'sya s bıtom tatar, wı mojete poznakomit'sya s drevnimi narodnımi remeslami, vı poznakomites' s zameçatel'noy tatarskoy kuxney.

Annan soñ Tatarstan törkeme başlığı, Bötendönya tatar kongressı başqarma komitetı häm Federal' avtonomiä wäkile Färit Urazaev qotlaw süze belän çıqtı.

-Xörmätle millättäşlär, qäderle duslar, qanqärdäşlär! Röxsät itegez sezgä, Qazan qalasınnan, meñ yıllıq İdel yarı buyınnan, barçağızğa da zur qaynar sälamnär citkerergä häm sezne şuşı matur tatar awılında ölkä Sabantuyı uzu belän täbrik itergä!

Säyel awılı Tatarstanlılarnıñ da küñelenä xuş kilgän. Urman quyınında, matur kül buyına urnaşqan ul. Sabantuy säxnäsendä çığışlarınıñ çiratı citkänne kötkän arada “Qazan yegetläre” küldä su qoyınıp ta çığarğa ölgerdelär.

-Bu 2005 nçe yılda “Qazan yegetläre”neñ niçänçe Sabantuyı bula inde?

-Sanap çığarsaq, 11-12 nçe der ime?

-10 nar tiräse bulır, yalğışmasaq. Bıyıl cir şarı buylap kiñräk yörergä turı kilde.

-Totalar da cibärälär...

-Totalar da sebergä, cılı yaqqa... Qaytıp kergän yuq. Şuña kürä, sanarğa waqıt yuq.

-Yegetlär äytegez äle, Sabantuyda cırlaw yaxşıraqmı, ällä naçarraqmı?

-Sol'nıy konsertta xalıq cıyasıñ, ä monda xalıq cıyılğan. Sabantuyğa kilgän, konsert qararğa kilgän.

-Konsertlarda, banketlarda, tuylarda cırlağanda keşeneñ bäyrämenä kiläbez. Alarnı şatlandırabız dip. Ä menä, tatar Sabantuyı bulğaç üzebezgä dä bäyräm, üzebez dä bäyräm itäbez.

Säyel awılınnan qaytqaç, “Qazan yegetläre”neñ aldağı säfäre Sverdlau ölkäse yaqlarına bulaçaq. “Säyel awılı bik säyel urında!”- dip äytälär seber tatarları. Säyel süze küñelgä xuş kilä torğan digän mäğnädä dä yöri. Awılnıñ kül buyına urnaşqanın Sabantuy mäydanına atlağan yulnıñ yaq-yağına tezelgän säwdä rätläre aşa ütkändä dä toyarğa mömkin ide.

-Qızlar! Balığığız qıybatmı?

-45 sum.

-Berse äyeme?

-Yuq! Kilogrammı.

-Taban balıqların qayçan qızdırdığız soñ?

-Kiçä kiçen.

-Bu üzegezneñ Säyel awılı balıqlarıdır?

-Äye, Säyelneke.

-Kül yıraqmı soñ awıldan?

-100 metr Säyeldän.

-Balıq küpme soñ?

-Küp. Qarp bar ide. Xäzer bette inde ul. Pelyat' bar ide. Toje bette. Tol'ko qaras.

-Awıl xalqı taban balıqnı yaratamı soñ?

-Bigräk tä yaratabız.

Berse-berse kilo tarta torğan qızdırılğan taban balıqları belän säwdä itüçe Gölnäzirä Säfärova süzlärençä, yäşlär awılda tormış qorıp qalırğa tırışa. Yaña yortlar salına. Sabantuy qapqası töbendä ük, yaxşı narat ağaçınnan salınıp betep kilä torğan yort moña misal ide. Awıl xalqı xäzer plastik täräzä dä quya ikän.

-Bezneñ awılda po blagoustroystvu konkurs obyavlyat' itkän idek. Böten keşe zaborların sırlap, öylären rätläp, öy qabatların çistartıp, menä bu bäyrämgä şundıy rezul'tatalar belän kildelär.

-Qayber keşeneñ buyaw alırğa xälennän kilmi, taqtası yuq digän şikelle. Alarğa yärdäm itä aldığızmı?

-İtä aldıq. Ul eş bezneñ betmägän äle. 9 may bäyrämenä, ciñüneñ 60 yıllığına bez süz birgän idek veteranı truda i veteranı voynılarnıñ qapqaların besplatno sırlap biräbez dip. Bu eş başlanğan, äle betmägän. Bu Sabantuydan soñ prodoljat' budem,-

dide İsät awılı xakimiäte başlığı Nail Yäxin. İsät awılındağı Sabantuynı küpçelege kürşe tirä awıllarda yäşäwçelär kürä aldı. Ara yaqın bit nik kilmäskä. Tik menä ölkä Sabantuyın şundıy yıraqqa alıp kitep ütkärüneñ säbäbeneñ närsädä ikänlegen ber kem dä añlıy almadı. “Awıl däräcäsendäge ütte bu Sabantuy”,- diüçelär dä buldı. Uzğan yıl oyıştıruçılarnıñ ölkä Sabantuyın qomlı ippodromda ütkärep awızları peşkän ide inde. Tatar xalqı äle dä monnan 10 yıllar çaması elek bula torğan Gilewa ağaçlığındağı Sabantuynı sağınıp kiskä ala. Üze Tömängä terälep tora, üze tabiğät qoçağında, üzeneñ alanı zur bit, di.

Nail Alan. Tömän.

XS
SM
MD
LG