Accessibility links

Кайнар хәбәр

Krasnoyarski yağında qorıltay uzdı


16 iyül könne Krasnoyarski krae tatarlarınıñ berençe qorıltayı bulıp uzdı. Töbäk külämendä berençe märtäbä oyıştırılğan bu cıyında kraynıñ 22 territorial' büleneşennän - awıl-rayonnarınnan häm şähärlärennän 150 dän artıq delegat qatnaştı. Räsmi dairälärdän anda gubernator urınbasarı Ädxäm Akbulatov, Krasnoyarski şähär başlığı urınbasarı Vasiliy Kuyumov, şähär şurası deputatı Georgiy Monaşev, başqa xakimiät wäkilläre häm tatar millätennän bulğan qayber awıl-rayonnar citäkçeläre buldılar.

Qorıltay Krasnoyarski şähäreneñ mädäni-tarix häm muzey kompleksında uzdı. Ul kray häm şähär başlıqlarınıñ, täbrikläwlären citkerü belän başlanıp kitte. Annan soñ başqa töbäklärdän kilgän qotlaw xatları häm telegrammalar uqıldı.

Bötendonya Tatatr Kongressı Başqarma komitetı räise Renat Zakirovnıñ täbrikläw xatın Krasnoyarski xäräkäte aktivistı Fänilä Abdraxmanova uqıp birde. Rusiäneñ möftilär şurası räise Rawil Gaynetdinneñ täbrikläwen Krasnoyarski krae möftie Ğayaz Fatqullin citkerde. Täbrikläw telegrammaları Omski, Novosibirski, İrqutski şähärläreneñ tatar oyışmalarınnan da buldı. Qorıltay eşendä Krasnoyarski kraenda eşläp kilüçe çuaş, yahud, rus, çeçen oyışmaları wäkilläre dä qatnaştı. Alar isemennän täbrikläwne milli oyışmalar şurası räise Berdnikov äfände citkerde.

Qorıltayda töp dokladnı kray başlığınıñ iqtisat häm planlaştıru buyınça urınbasarı Ädxäm Akbulatov yasadı. Delegatlarnı ul kraynıñ sotsial' häm iktisadi üseş perspektivası belän tanıştırdı, kray tormışında tatarlarnıñ totqan urının bilgeläp ütte, tatarlar tuplanıp yäşägän töbäklärneñ saqlanıp qaluınıñ möhimlegenä basım yasadı. Monıñ öçen awıl-rayonnarda eş urınnarı buldıru häm bu eşkä tatar millätennän bulğan eşmäkärlärne cälep itü zarur, dide. Qorıltay eşendä qatnaşqan eşmäkärlär Ädxäm äfändeneñ tatar awıllarında xosusıy predpriätielär açu täqdimen xuplap qarşıladılar, bu eştä qatnaşırğa rizalıqların belderdelär, anı ğämälgä aşıru öçen maxsus konferensiä uzdırıp söyläşergä qarar qıldılar. Oçraşunıñ tögäl datası da bilgelände.

Annan tış qorıltay barışında krayda yäşäwçe tatarlarnıñ tormışı, sotsial' torışı, balalarnı milli ruxta tärbiäläw, tatar awılları mäktäplärendä tuğan tel däresläre uqıtunı arttıru, xalıq tarixında dinneñ totqan urını, milli xäräkätkä yäşlärne kübräk cälep itü häm başqa temalar buyınça çığışlar buldı. Krasnoyarski krae tatarlarınıñ milli-mädäni üseş konsepsiäse proyektın kray xakimiäteneñ milli häm dini eşlär buyınça komitetı baş belgeçe, tarix fännäre kandidatı Räşid Rafikov täqdim itte. Delegatlar tarafınnan bu proyekt xuplandı häm östämälär belän tulılandırıldı. Räşid äfändeneñ qorıltaynı oyıştıruda zur öleşe kertüe turında ayırım äytergä kiräk. Qorıltaynıñ eş programması, proyektları häm küp törle dokumentları, barsı da anıñ citäkçelegendä äzerlängän idelär. Milli canlı Räşid äfändene krayda yäşäwçe tatarlarnıñ tuğan tellären yuğalta baruları ayıruça borçıy. Üze dä, rus möxitendä tärbiälänü säbäple, telne naçar belüenä qıyınsınıp, äñgämädä sorawlarğa rus telendä genä cawap birä aldı.

Qorıltayda tağın ber soraw – krayda yäşäwçe tatarlarnıñ regional' milli mädäni möxtäriäten buldıru mäsäläse qaraldı. Monıñ öçen räsmi terkälgän Krasnoyarski şähär moxtariätennän tış tağın ber bulsa da cirle moxtariätneñ buluı zarur ikänlege bilgelände. Lesosibirski şähärendä moxtariät tözü östendä eş başlanuı turında belderelde. Ul räsmi terkälgännän soñ, regional' moxtariät tözü östendä eş başlanaçağı turında äytelde.

Qorıltay üzeneñ eşen alda torğan burıçlarnı, maqsatlarnı häm eş ısulların bilgelägän üseş konsepsiäse proyektın qabul itü belän tämamladı. Annan soñ Krasnoyarski, Lesosibirski häm Jeleznogorski şähärläre häm qayber awıl-rayonnarnıñ icat kollektivları çığışı buldı. Foyeda kön buyına cirle tatarlarnıñ tarixı turında arxiv dokumentları, kiem-salımnar, yort-cir kiräk-yaraqları kürgäzmäläre eşläde. Anda milli rizıqlar buyınça maxsus konkurs- kürgäzmä dä oyıştırılğan ide,. Rizıqlarnı tatıp qararğa da mömkin buldı. İñ tämle dip tabılğan rizıqlarnı äzerläwçelärgä qimmätle büläklär dä birelde.

Qorıltaynı uzdıruda kray häm şähär xakimiätläreneñ yärdämnäre zur buluı turında da äytergä kiräk. Şähär moxtariäte räise Wäğiz Fayzullin monı tatarlarnıñ krayda üzlären uñay yaqtan kürsätüläre, küplärneñ wazifalı urınnarda eşläwläre, tatar eşmäkärläreneñ häm ğalimnärneñ kray üseşenä küp öleş kertüläre belän añlattı. Qorıltaynıñ äzerlek eşläre häm barışı cirle mäğlümat çaralarında yaqtırtılıp bardı. Cirle eşmäkärlär yärdäme belän näşer itelüçe “Nur” gazetasınıñ iyül ayında çıqqan sanı tulısınça qorıltayğa bağışlanğan ide.

Menä şulay, Krasnoyar kraenda yäşäwçe tatarlarnıñ berençe zur cıyınnarı - qorıltayları uzdı. Quyılğan maqsatlarğa ireşelde kebek. Tönyağınnan könyağına 3 meñ, könçığıştan könbatışqa 1250 çaqrımğa suzılğan territoriädä yäşäwçe tatarlarnı berläşterüdä dä anıñ yärdäme bulmıy qalmas dip ışanası kilä.

Saniä Mirxaleewa. Krasnoyarsk.

XS
SM
MD
LG