“ Azatlıq” radiosı dulqınında Sez Samaradan İslam Yakupov belän äñgämäne işetkän idegez inde. İslam Penza ölkäseneñ Äläzän awılınnan, ä Äläzän Rusiädä iñ zur tatar awıllarınıñ berençese. Äläzändä 18 meñ keşe yäşi. Dürt mäktäp, ike mädräsä, altı mäscedtä yäşlär dinebez İslam taläplären üzläşterälär. İslam Yakupov bäxetle yeget, çönki ul tigez ğailädä töple tärbiä alıp, babasınıñ qırıslığın tatıp ayaqqa basqan yäş millätpärwär. Çınnan da bügenge köndä awıl xalqın altı mäsced tiräsendä genä tuplap beterep bulmağanlıqtan awılda tağın öç mäsced salınıp yata. Menä şul möxitta üskän İslam Yakupov Samar däwlät meditsina universitetına uqırğa kergäç tä, dinebez İslamnı saqlawda, köçäytüdä üzenä köräştäşlär barlap ğädellek bayrağın kütärä. Ä bügenge yaltırawıqlı, baylıqqa çumğan Samar säxärendä ğadi keşeneñ genä tügel, ä menä tik islam dinendä bulğanı öçen genä qısrıqlawlar bar ikän.
İslam, Samarda iñ berençe märtäbä sin kemne dini küzlektän yaqladıñ? Miña Samarda berençe märtäbä dinebez İslamnı universitetnıñ 2- nçe kursında yaqlarğa turı kilde. 5- nçe kursta uquçı tatar qızı Gölsinä Bibarsovanı yaqladım. Gölsinäne leksiälärgä yawlıq bäyläp yörgän öçen genä kisätü yasağannar uqıtuçılar. Bez, ber törkem tatar yegetläre, Gölsinäne yaqlap uqıtuçılar yanına bardıq, kiläçäktä dä Gölsinäne bitärläsägez, Sezne sudqa biräbez didek. Qurıqtılar, qızıbız universitet betergänçä, leksiälärgä yawlıqtan yörde. İslam, bu sineñ köräşçe bularaq berençe täcribäñ bulğan, ä tağın şundıy xällär buldımı? Bişençe kursta bezgä tağın ber tatar qızın yaqlarğa turı kilde. Ul- Väsilä Paygina. Zamanında Väsilä Boğırıslanda dini lagerda bulğan ide. “ Upravlenie po bor'be s organizovannoy prestupnost'yu” yegetläre Väsiläne irtänge 8- dän kiçke 7- gä qädär bikläp tottılar, tulay toraq bülmäsendä Penzadan qunaqqa kilgän Väsiläneñ änisen dä qulğa aldılar. Väsiläne dä yaqladıq. İslam, ä menä üzeñne qulğa alğannarı barmı? Bar. Min student tatar möselmannarınıñ xoquqların yaqlap yazılğan listovkalarnı mäçettä tarattım, mullalarğa möräcäğät ittem, ä alar mäçet sekretare Minnäxmät Sägıyrevqa cibärdelär. Sägıyrev keşene tıñlıy belmi, aqıra- baqıra. Min Titov, min Limanski belän eş itäm, mine tıñlamasağız universitettan da qudıram dip awız tutırıp äytte. Comğa namazınnan çıqqanda bezne maşinalarğa töyap alıp kittelär. Mäçet sekretare Minnäxmät Säğirevnıñ süze tormışqa aştı, mine universitettan qudılar. İslam, ä menä siña yartı yıl ğına uqırğa qalğaç, meditsina universitetınnan quıp çığardılar dinebez islam yulında bulğan öçen genä me? Äye, iñ awırı mäçet xezmätkärläre yäş namazçılarnı yaqlıysı urınğa, namaz uquçı studentlardan yöz çöerälär, ä Minnäxmät Säğirewnıñ bar qurqıtqanı FSB belän. Mäçettä yaqlaw tapmağaç, bez ber törkem tatar studentları belän möselmannarnıñ xoquqların yaqlıy torğan oyışma tözep yöribez.
Şamil Baxautdin, Samar.
