Accessibility links

Кайнар хәбәр

"Discovery" imin genä öyenä qayttı, qaza qurquları çınğa aşmadı


Ğälämgä oçu waqıtı ğına tügel, cirgä kire qaytuı da ber köngä kiçekterelgän "Discovery", Quşma Ştatlarnıñ ğäläm korabı, sişämbe köndez uñışlı ğına Californiädäge Edwards xärbi hawa nığıtmasına kilep töşte. İke yıl elek "Columbia" korabı cirgä töşkän çaqta yanğannan soñ "Discovery"neñ imin qaytıp citüenä ayıruça zur qiqqät birelgän ide. Ğäläm säfäre bu yulı imin genä tämamlansa da, amerikan korabları yañasına tiz genä kütärelmäs kebek - NASA bar oçışlarnı älegä tuqtatıp tora.

NASA qararı "Discovery"neñ imin qaytuına turıdan-turı bäyle diärgä bula - eş şunda ki, ul ğälämgä kütärelgändä anıñ yağulıq bagınnan termoizolätsiä kisäge qubıp, ul "Discovery"neñ üz bädänenä zian kiterä ala digän qurqu bar ide. İke yıl elek "Columbia" korabınıñ hälakäte dä, kütärelgändä korab bädänenä kilgän zian säbäple anıñ qaytqanda hawada yanuı säbäple buldı. "Discovery" isä cirgä uñışlı ğına qayttı, Qazan waqıtı belän töştän soñ bişençe un minutta ul Californiädäge Edwards hawa alanına kilep töşte:

Audio, mission control

"Discovery" şulay itep öydä, di ğäläm üzägendäge idarä wäkile. Döres, hawağa kütärelgän çın öyenä - Floridadağı Canaveral borınına korab bu yulı qaytıp citä almadı. Anda hawa şartlarınıñ caysız buluı säbäple NASA "Discovery"ne Californiägä töşerergä buldı. Gärçä sişämbe irtän, soñğı säğätlärgä qädär näq menä Florida küz aldında totılğan ide. Ämma anda bolıtlar hiç taralmadı, ä korabnıñ uñışlı ğına töşep utıruı öçen hawa alanı tiräse bolıtsız bulırğa tieş. Xäzer inde anı Californiäge Edwards hawa alanınnan Floridağa kiteräse bulaçaq, bu tarixta älegä qädär ber märtäbä genä eşlängän ide häm ul çaqta transportlaw öçen Boeing 747 oçqıçı qullanıldı. "Discovery" ğälämgä yülneñ 26-sında kütärelde, andağı 14 könneñ 9-ın ul Xalıqara ğäläm stansiäsenä totaşqan xäldä ütkärde. Ul stansiäneñ eşçänlege öçen kiräk yöklär kiterep, annan çüp-çar häm cimerelgän cihazlarnı alıp kitte. Moñardan tış andağı belgeçlär açıq ğälämgä çığıp xalıqara stansiäneñ giroskopların tözätte, häm iñ möhime, hawağa kütärelgän çaqta zian kilgän dip farazlanğan termoizolätsiäne tikşerde. Bu eşne başqarğan Stephen Robinson bu xaqta bolay digän ide:

Audio, Stephen Robinson

"Ğälämdä tözätä alu säläte tikşerä alu belän bergä bara. Bez xäzer üzebezneñ shuttle - korabıbız turında, başqa ekipajlarğa qarağanda kübräk beläbez. Bu alğa yasalğan iskitmäle adım. Kiläse adım inde här tapqan ziannı tözätä alu bulaçaq. Bezneñ korabqa älegä bernindi dä tözätü kiräkmi" dip beldergän ide elegräk astronavt Stephen Robinson. "Discovery"neñ başta ğälämdä 12 kön qaluı planlaştırıldı, soñraq ber kön korabqa ğäläm stansiäsennän östämä yök küçerü öçen birelde, häm tağın ber köngä anıñ cirgä qaytuı kiçekterelde. Säbäbe - inde telgä alınğan naçar hawa şartları ide. Kiläse oçış qayçan bulaçaq - monısın älegä NASA çitäkçelege üze dä belmi, bar ğäläm korabların da xäzer zur tikşerü kötä. NASA-nıñ küpqullanışlı öç korabı qaldı - 1984-tä tözelgän "Atlantis", 1985-tän birle oçqan häm sişämbedä imin genä ğälämnän qaytqan "Discovery" häm 1990-nçı yılğı "Endeavour". Tağın ike şundıy korab - "Challenger" häm "Columbia" elekke yıllarda hälakätkä oçrağannar ide.

Kärim Kamal
XS
SM
MD
LG