Rusiä şähärläre arasınnan barı Qazanda ğına Ermitaj üzäge bar xäzer. 23nçe avgustta şuşı mädäni üzäk, Qazan Kremlendä eşli başladı.Anda tağın Altın Urda çorına bağışlanğan kürgäzmä eşli başladı.
Ermitaj däwlät muzeyı citäkçese Mixail Piotrovskiy, jurnalistlar aldında çığış yasap, Üzäktä mondıy kürgäzmä 1000 yıllıq ber tapqır bula, dip belderde.
Qazan Kremleneñ Yunkerlar uçilişesı binası xäzer, «Däwlät sänğät üzäge» dip atala. Şuşında Qazan Ermitaj üzäge dä eşli başladı. Üzäk häm Ermitajdan qaytqan Altın Urda xäzinäläre kürgäzmäse tantanalı töstä açıldı. Tatarstan Prezidentı Mintimer Şäymiev, Peterbur gubernatorı Valentina Matveenko, Ermitaj muzeyi citäkçese Mixail Piotrovskiy häm başqa räsmi qunaqlar qatnaştı.
Altın Urda tarixına bağışlanğan kürgäzmägä 800läp arxeologik tabıldıq, mädäni yädkärädän tora. Alarnıñ 700-ze Peterburdağı Ermitaj üzägennän kilgän, qalğanı başqa Rusiä muzeylarınnan cıyılğan. Şulay itep, Altın Urda çorı sawıtları, tabaqları, bizänü äyberläre Azov, Ästerxan,Volgograd, Mäskäw Kremle, Voronej, Sarıtaw, Ufa, Peterbur muzeylarınnan cıyılğan. Bu cıyılma, maxsus Qazannıñ 1000 yıllığına bağışlap tuplanğan. Qazandağı kebek Ermitaj üzäkläre tağın London, Amsterdam, Las-Vegas şähärlärendä genä bar.
Qazan-Ermitaj üzäge Altın Urda kürgäzmäse uzğannan soñ da, eşläyäçäk. Anda Ermitaj, Peterbur, dönya mädäniäte , Könçığış häm Könbatış tarixlarına bağışlanğan uqular, şulay äyberlär alıp kilep, başqa kiñ külämle kürgäzmälär ütkärü kötelä. Altın Urda tarixına bağışlanğan notıqnı, sişämbe könne irtän, Mixail Piotrovskiy yasadı. Anıñ Altın urda çorı tarıxın niçek itep bäyäläwe häm ğomumän Ermitaj xäzinälärneñ Qazanğa yaqınayu belän tatar ğalimnäre qänäğät qaldı. Bu xaqta mäsälän, Qazan däwlät universitetı professorı, tarixçı-ğalim Mirqasim Usmanov äytte. Mirqasim Usmanovnıñ äytünä qarağanda, başqa ğalimnärdän ayırmalı bularaq, Mixail Piotrovskiy borınğı möselman mädäniäten yaxşı belä häm aña xörmät belän qarıy torğan şäxes. Matbuğat oçraşuında Ermitaj citäkçese Mixil Piotorvskiyğa, Qazannı Altın Urda dawamçısı itep sanıysızmı, dip soradılar. Ul, äye, Qazan ğına tügel, böten Rusiä dä Altın Urda däwläteneñ däwamçısı», dide ul.«Altın urda. Mädäniät häm tarix.» digän kürgäzmädä XIII-XV ğasır äyberläre cıyılğan. Anda taştan uyılıp yasalğan acdaha sınnarı, altın yögertelgän qorallar, Taqtamış xanı yarlığı, Urta häm Qara diñgez yulları xaritası, mongol ğäskäriläre kiemnäre häm başqa şundıy unikal äyberlär belän tanışıp bula. Altın-Urda çorına bağışlanğan kürgäzmä kiläse yılnıñ may ayına qädär eşläyäçäk.
Bikä Timerova.
