Accessibility links

Кайнар хәбәр

Samara tatarları bäyrämle Qazannı qarap qayttı


Qazanıbızğa- 1000 yıl! Häm bu oluğ tantana ruxın qararğa, kürergä teläwçelär küp. Samar ölkäsendäge tatarlar üz maşinalarına utırıp inde bäyrämle Qazannı qarap qaytırğa da ölgerdelär. Menä şundıylarnıñ berse- “Tuğan tel” cämğıäte ägzası, Samarda tatar telendä radiotapşırular alıp baruçı Nailä xanım Sabircanova:

Min Qazannı bik yaratam häm, älbättä inde, 1000 yıllıqqa äzerlängän şähärne kürep qalası kilde. Ğailäm, tuğannarım belän öç kön buyına räxätlänep Qazannı arqılığa- buyğa yörep çıqtıq, muzeylarnı da qararğa waqıt taptıq. Min şul qädär tığız grafik belän säyäxätemne oyıştırdım ki, xättä tönnären dä Qazan belän ruxlanıp yäşädem. Min här tözek bina, här uram, här häykäl yanında üzemä köç wä quät señderä aldım.

Nailä xanım, şulay da xislärneñ iñ yuğarı noqtası qaysı bina yanında buldı?

Min çittä tuıp üskän tatar balası bularaq Qazannı ülep yaratam, Qazanğa siräk baram, menä şul siräk barğan oçraqta da min Qazan tufrağına yatıp yılıysım kilä. Här bina küñelemdä quanıç xise uyata. Qol- Şärif mäscedeneñ tışqı yağı uq maturlıq toyğısı uyatsa, eçke yağı - äkiäti güzällek häm eçennän çığası kilmi. Qol Şärif mäscedeneñ eçendä tuğan xislärne süz belän añlatıp ta, söyläp tä bulmıy. Mindä şundıy toyğı yäşi, äyterseñlä, Qol Şärif mäscedeneñ eçendäge ilahlıqnı ana qarını belän genä çağıştırıp buladır kebek. Qol Şärif mäscede- ul här tatarnıñ kendek qanı tamğan cir dip bilgelänergä xaqlı. Min Qazannan ruxlanıp, üzemä iskitmäle köç alıp qayttım, küñelemdä töşenkelek yuğaldı. Bezneñ tatar mäñge yäşäyäçäk, Allahı birsä.

Nailä xanım, Qazanda yörgändä küñelegezne tırnağan mizgellär bulmadımı soñ?

Qızğanıç ki, läkin dä ber cirdä buldı. Qol Şärif mäscedeneñ eçenä kerergä keşelär çirat tora, läkin dä hiçkemneñ qulında çüp- mazar, tämäke yuq, ä menä kerü işek töbendä çüp sawıtı quyğanday xis tudı. Annarı añladım. İşek töbendä basıp kizü toruçı ike yaş tatar yegete öçender inde. Xalıq baş mäscedebezgä kerergä çirat tora, alar basqannar da, tämäke tartalar, üzläre yalanbaş. Qazan qädär Qazanda baş mäsced işege töbenä tämäke tartmawçı, tübätäyle yegetlärne tabıp buladır inde.

1000 yıllıqnıñ istälege itep nilär alıp qayttığız?

Ber maşina kitap töydem, balalarıma uyınçıqlar, tatar qurçaqları aldım. Qazannan olı tuğannarıma yubiley çäyläre aldım, tik menä zäwıqlı itep eşlängän çäy sawıtlarında nigäder ber genä tatar süze dä yuq, ä tatarstan gäcitlärendä yıllar buyına ike däwlät tele turında süz quyırtalar. Samarda Başqortstannan kitergän azıq- tölkeneñ hämmäsendä yazmalar rus häm başqort tellärendä.

Nailä xanım bäyräm çäylären iskä aldı. Bu yunäleştä Samar da üz öleşen kertä. Qaya qarama “Sabantuy” isemle

tuñdırma satalar. Tuñdırma tışlığı tatar milli bizäklärendä häm Qazannıñ 1000 yıllıq embleması da urın alğan.

Şamil Bahautdin, Samar.

XS
SM
MD
LG