Accessibility links

Кайнар хәбәр

Şamil Basaev çeçen separatist xökümätenä quşılğan


2004çe yılda Beslan mäktäbendä totıq alu eşe öçen cawaplılıqnı üz östenä alğan şulayuq başqa terror ğämälläre dä oyıştırğan çeçen suğışçısı Şamil Basayev töbäkneñ separatist xökümätenä quşılğan.Abdul-Xalim Sadullayev citäklägän xökümättä Basayev premyer urınbasarı itep bilgelängän. Nıq radikal dip tanılğan Basayevneñ bilgelänüe küplär öçen kötelmägän eş bulsa da, analitiklar Basayevnıñ säyäsi säxnägä qaytuı, ğısyançılar öçen mantıqlı adım bulıp tora digän qaraşta .

Rusiädä in nıq ezlängän keşe Basayevnıñ täğäyenlänüe turında çeçennnärneñ Kavkaz-tsenter isemle internet säxifäsendä ütkän atnada iğlan itelde .Ütkän yılnıñ mart ayında Rusiä köçläre urta yulda toruçı prezident Aslan Masxadovnı ütergännän soñ, separatist xökümät in möhim wäkilen yuğalttı. Mäskäwdä Carnegi Üzägennän Aleksei Malashenko sonğı adım separatistlarnıñ berläşü häm küpkä radikal pozitsiä aluına işarä di

Malashenko(audio)

Basayevnıñ xökümätkä quşıluı başlıça konsolidatsiäne añlata . çönki Basayev 2002nçe yılda Dubrovka teatrındağı terror aktınnan soñ xökümättän kitkän ide.Basayevnıñ qaytuı radikalläşüneme añlata?. Minemçä äyye, praktik yaqtan qarağanda qotılğısız.Berdänber sorau: radikalläşü nindi tös alaçaq

Basayev täsirendä separatist xökümät qaya taba üzgärer farazlau qıyın, kübräk radikalläşkän xäräkät bälkim kübräk terror höcümnäre ä bälkim federal köçlärgä kübräk höcümnär oyıştırır.Bälkim islamist retorika häm islamçı tendensiälärgä yaqınayır.Radiobıznıñ Tönyaq Kafkaz Bülege direktorı Aslan Doukayev Masxadov urınına prezident itep saylanğan Xalim Saydullayev kabinetta ike ayrım säyäsi törkemne berläşteräçäk kebek kürenä dip äytä

Doukaev (audio)

Min yaña citäkçe berbersenä qarşı bulğan 2 törkemne berläşterergä tırışa dip uylıym.Küpçelege Yevropada urnaşqan, Masxadovnıñ eleke ilçese Axmäd Zakeyev kebek urtaçıl xäräkät häm Basayev kebek ikençe törkem bar

Çeçen separatist xäräkätendä här waqıt häm urta yulda toruçılar häm radikallär buldı. Urtaçıl äğzalar könbatış belän eşlärgä teläsä radikallär kübräk islamçılarğa qarıy .Masxadov urtaçıl xäräkät belän citäkläde, ul xätta Rusiä belän tınıçlıq kileşüe teläde. 2002.dä Masxadov Basayevnıñ terror aktın xökem itep anı xökümättän çığardı .Ämma şulay da bu ike şäxesneñ arası ällä ni naçar bulmağandır. Çönki çeçen internet säxifäsendä alarnıñ ruslarğa qarşı xärbi oepratsiä planlaştırğanda kürsätkän foto-räsemnäre basılıp çıqtı..Älege prezident Saydullayev az tanılğan möselman ruxanisı , älläni säyäsi täsire yuq. Bu Basayevnıñ xäräkättä täsir qazanuına yul aça. Separatist xökümättä tışqı eşlär ministrı bulıp torğan Osman Ferzauli urtaçıl keşe, Daniada moxacirlektä yäşäwçe Ferzaouli radiobızğa telefon aşa bolarnı äytte:

Ferzaouli(audio)

Basayevnı xökümättän çığaru aña Beslan kebek terror ğämälläre oyıştıru mömkinlegen biräçäk.

Ferzaouli Basayevnı soldat dip taswırlıy ul saqlanu şurasınnan kürsätmälär alunı kire qaqmas, xökümät häm saqlanu şurası añı tınıç torırğa öndiäçäk dip söyli. Ämma dä läkin Basayevnıñ premyer urınbasarı itep bilgelänüe separatist xäräkätneñ xalıqara pozitsiäsenä tiskäre yoğıntı yasayaçaq digän spekulativ fikerlär dä bar. Dania tışqı eşlär ministrı Per Stieg Möller demokratiä öçen eşlärgä tırışqan separatist xökümätneñ Basayev kebek terrorçını üz saflarına aluına tirän qänäğätsezlek belderde.Ämma Ferazaouli xalıqara cämäğätçelek çeçen separatisların taşlağan, abruyığız töşäçäk dip söylilär ,qayçan bezneñ abruy yuğarı buldı kem bezneñ belän söyläşergä teläde kebek soraular quya. Dönya Çeçen Qorıltayı citäkçse Deni Teps radiobızğa separatislarğa berläşü häm radikalleräk pozitsiä aludan başqa çara yuq di

Teps(audio)

Rusiä dä könbatış ta bezneñ solıxqa çaqıru häm Rusiä belän söyläşü tırışlıqlarıbızğa ähämiät birmäde. Bez närsä eşlärgä tieş.? Ruslar kebek üzebezne saqlarğa tieş. Başqa metodlar yuq.

Teps federal ğäskärlär çeçen xalqın terror astında yäşätä, separatislar alarnıñ agresiäsenä genä cawap qaytara ,Basayevnıñ xökümätkä qaytuı alarnıñ tırışlıqların quätländeräçäk kenä dip söyli. Ämma başqaları monıñ belän kileşmi Tönyaq kafkaz bülegennän Aslan Doukaev urtaçıllar belän radikallärneñ urtaq fikergä kilüläre häm Basaevnıñ saqlanu şurasınnan kürsätmälär alır dip kötü bala çağalarça uylaw dip äytä.Malashenko separatislar radikalmı urtaçıl yuldamı respublikadğı berdänber köç tügel .Kreml mänfäğätlären Mäskäw yaqlı administratsiä wäkillek itä. Ğadi çeçennär isä suğıştan tuyğandip söyli analitik färidä xämit
XS
SM
MD
LG