Accessibility links

Кайнар хәбәр

Tatarstanda Litva könnäre


Litva respublikası üzeneñ mäydanı häm xalıq sanı buyınça Tatarstanğa täñgäl dip bula. İke respublikanıñ da bay häm qatlawlı tarixları böten dönyağa bilgele. Litva Polyaklar qul astında, Tatarlar Rusiä eçendä üz-özlären saqlap yäşägän. Perestroyka başlanğaç SSSR sostavındağı Litva başqa Baltıyk illäre belän bergä ayırılıp çıqtı. Xäzer ul BMO äğzası, Yevropa illäre oyışmasına, NATOğa kerä. Ä Tatarstan elekkeçä Rusiä eçendäge ber respublika bulıp qaldı. Şulay da iqtisadıy potensial häm mädäni traditsiälär üzeneken itä. Bäysez Litva häm bäyle Tatarstan ber- bersenä tartılalar. Rusiä belän xezmättäşlekne kiñäytüçe Litva, zur qızıqsınuçanlıqnı kürsätep, Tatarstan belän araların yaqınaytırğa tırışa. Tatarstandağı Litva könnärenä şuşı ilneñ Rusiädäge ilçese Rimantas Şidlawskas citäkçelegendäge delegatsiä kilde. Delegatsiägä Mädäniät buyınça ataşe, kürenekle kino akter Yuozas Budraytis, säwdä buyınça attaşe Vitalius Baranawskas, şulay uq eşlekle dairä wäkilläre häm eşmäkärlär dä kilde.
Eşquarlar säwdä eşläre turında äñgämälär alıp bardı, Respublikanıñ iqtisatı belän tanıştı. Bu turıda soñraq söylärbez. Ä küplären qızıqsındırğan mädäni bäyläneşlär. Bik üzençälekle Skandinav stilendäge Litva sänğäte Qazanda yaratuçılar küp ikän. Qunaqlar da üzläreneñ mädäni baylıqların kürsätergä tırıştı.
Tatarstanda Litva Respublikası könnäre qısalarında “Litvağa täräzä” dip atalğan zur mädäni programma oyıştırıldı. Programma ataqlı Litva rässamı häm kompozitorı Mikaloyus Konstantinas Çyurleniska 130 yäş tuluğa bağışlanğan ide. Baltıyk buyı qunaqları üzläreneñ muzıkal' häm sınlı sänğät'lären täqdir ittelär.
Ğor'kiy isemendäge muzeyda ataqlı Çyurlenisnıñ muzıkal' häm şiğri äsärläre yañğıradı. Şulay uq, zalda Çyurlenisnıñ räsemnärennän kürgäzmä dä oyıştırılğan ide. Muzıkal' äsärlärne fortepianoda Rokas häm Sonata Zubovas başqardılar.
Şulay itep, ataqlı Çyurleonis muzıkası Tinçurin teatrı häm Salix Säydäşev muzeyı qarşında, qayçandır M.Ğor'ki kümäç peşergän pikärnä binasında yañğıradı. Näticädä Qazannıñ mädäni, muzıkal' üzençälekläre tarixına matur tösmer östäge.
Salix Säydäşev isemendäge Zur konsertlar zalında isä Litvanıñ ataqlı Çyurlenis isemendäge qıllı kvartetı üz konsertın birde. Älege kvartetnıñ oyışuına 35 yıl tulğan. Şuşı waqıt eçendä kollektiv 3500 artıq konsert quyğan. Kvartet üzeneñ repertuar törlelege belän ayırılıp tora. Äytik, küptän tügel genä muzıkantlar monumental' monografik programmalar siklın başlap cibärgännär. Konsertta kvartet repertuarındağı tanılğan äsärlär yañğıradı.
Tatarstan Däwlät sınlı sänğät muzeyında Qazan xalqı häm qunaqları “Litvağa täräzä” dip atalğan kürgäzmä belän tanışa aldı. Ekspozitsiädä Rimas Biçyunas räsemnäre, Antanas Sutkus fotosurätläre häm törle grafika ostalarınıñ xezmätläre urın aldı. Älege kürgäzmä 25 sentäbergä qädär eşläyäçäk.
Programma qısalarında, Qazan däwlät yäş tamaşaçılar teatrında Litvanıñ djaz triosı çığış yasadı. Basçı Leonid Şinkarenko, saksofonçı Vitautas Labutis häm bärmä uyın qorallarında uynawçı Arwidas Yoffe üzläreneñ muzıkal' kompozitsiälären başqardılar häm “Berkem dä ülärgä telämäde” isemle kinofil'mı kürsätelde.
Räsmi häm iqtisadıy programmada şaqtıy tığız buldı. Delegatsiä säfär programmasında Tatarstan Xökümäte, Qazan şähäre xakimiäte wäkilläre belän oçraştı. “Alabuğa” sänäğät mäydanı, “YıLAZ citeşterü oyışması” açıq aksionerlıq cämğiäte, “KAMAZ” kompaniäse belän tanıştı.
Tatarstannıñ tışqı säwdä häm tışqı elemtälär ministrı Xafiz Salixov, äytüençä, Litvanıñ säwdä – iqtisadıy säyäsätendä Tatarstan öçen ürnäk bulırday qazanışlar bik küp ikän. Häm Tatarstan alğa taba üzara mönäsäbätlärne üsterü östendä aktiv eşlärgä tieş. Çit illärdän investitsiälär cälep itü säyäsätendä ayıruça zur iğtibar birergä kiräk dip belderde ministr Xafiz Salixov.
Rimantas Şidlavskas isä, Tatarstan belän üzara bağlanışlarnı üsterügä möräcäğät itep, tuqsanınçı yıllarnı iskä töşerde.“Ul yıllarda Litvada Tatarstannıñ wäkillege bar ide. Monda başlanıp kitkän çaralar üzara mönäsäbätlärne yañartıp cibärergä yärdäm itär dip ışanam. Tatarstan bezneñ öçen bik tä qızıqlı”, dip äytte Litvanıñ Rusiädäge ilçese Rimantas Şidlavskas.
Gölnaz Şäyxetdinova
XS
SM
MD
LG