Accessibility links

Кайнар хәбәр

11/9 terror höcümnären iskä alu çaraları bıyıl Katrina ğarasatı şäwläsendä ütte


Bügen Quşma Ştatlarda 11 Sintäber terror höcümnärenä 4 yıl tulu uñayınnan matäm çaraları ütte. New Yorkta, Säwdä üzäge manaraları torğan urında, anda häläk bulğan 2700dän artıq keşeneñ isemnäre uqıldı:

Bügenge matäm çaraları ike atna elek bulğan tabiğıy qaza qorbannarın da iskä töşerde. Könyaq ştatlarda bulğan Katrina ğarasatı näticäsendä millionğa yaqın keşe yortsız qalğan, berniçä yöze häläk bulğan sanala.

Küp keşeneñ ğömeren özgän bu ike faciğä küpmeder däräcädä Quşma Ştatlarnıñ zäğiflegen kürsätte. Läkin 11 sintäber höcümnäre amerikannarda berdämlek xisen köçäytsä, Katrina ğarasatı ildäge sotsial problemalarnı açıp saldı, xökümätne sülpänlektä ğäyepläwlärgä säbäp birde.

Amerikan prezidentı George Bush Washingtonda ütkän matäm çarasında qatnaşqannan soñ bügen yänä, inde 3nçe tapqır, tabiğıy qaza töbäklärenä bara.

Ğarasat kiçergän xalıqnıñ ruxın kütärü öçen Bush bu tabiğıy qazanı 11 Sintäber höcümnäre belän çağıştırdı:

"Bügen Amerika küp keşeneñ ğömere özelügä kitergän tağın ber qaza kiçerde. Bu yulı häläkät yawız niätle keşelärdän tügel, ä su häm cil yarsuınnan kilde. Katrina ğarasatı Meksika buğazı buyında tulı qalalarnı yuq itte."

Humanitar yärdäm, tözekländerü eşläre berniçä ayğa suzılır dip kötelä. Katrina ğarasatı 400läp keşeneñ ğömeren özgän sanala. Qorbannar sanı berniçä meñ bulaçaq digän berençe farazlar tormışqa aşmas digän ömetlär bar.

Üzeneñ çığışında Bush, amerikannar 11 sintäberdäge qurqu xislären, bilgesezlekne äle dä xäterli dide.

Terror oçqıçlarınıñ ikese Säwdä üzägenä, öçençese Pentagon binasına kilep bärelde, dürtençese Pennsylvania ştatında qazağa oçradı. 11 sintäber höcümnärendä barlığı 3 meñläp keşe häläk buldı.

Bu höcümnärdän soñ Quşma Ştatlar Äfğanstanda, Osama ben Ladennı sıyındıruçı Taliban rejimına qarşı xärbi operatsiä başladı. Amerikan häm äfğan xärbiläreneñ Taliban qaldıqların yuq itü eşen äle dä däwam itä. Bügen Bağram hawa alanında ütkän çarada amerikan xärbie Joice Stevens bolay dide:

"Terrorğa qarşı bu suğışta bez koalitsiä illäre häm Äfğanstan, tınıçlıq urnaştıru häm yaxşıraq kiläçäk xaqına bergäläp eş itäbez."

Quşma Ştatlarnıñ Ğiraqqa basıp kerüe dä terrorğa qarşı suğşnıñ ber öleşe buldı. 11 sintäber höcümnärenä 4 yıl tulu uñayınnan yasağan çığışında Bush, terrorğa qarşı suğış ozaqqa suzılsa da, anda ciñep çığaçağın ışandırdı.

-Ali Gilmi
XS
SM
MD
LG