Yewropa illärendäge möselman mäxälläläreneñ soñğı yıllarda bermä-ber artuı şul illärneñ citäkçelegendä zur borçu uyata - belgeçlär fikerençä, näq menä şundıy yabıq ghettolar härtörle radikal'' qaraşlar tärbiäläw urını bulıp tora. Britaniädä nigezdä könyaq Aziä illärennän çıqqan möselmannar sanı üsä bara häm iñ möhime, alar arasında ixtiari räweştä yabıq möselman mäxällärendä yäşäwçelär sanı soñğı un yılda ğına da öçtän ber öleşkä artqan. Bu isä andıylarnıñ Könbatış cämğiatenä quşılu ixtimalın kimetä häm andağı xalıqnıñ, bigräk tä yäşlärneñ näfrät qaraşlarına birelüen arttıra digän qurqularnı köçäytä. Şotlandiäneñ St.Andrews universitetında Terrorçılıq wä säyäsi köç qullanunı tikşerü üzägen citäklägän Magnus Ranstorp:
Audio, Magnus Ranstorp
"Öydä, il eçendä oyıtılğan terrorçılıqnıñ üsüe näq menä ghettolarda yäşäwneñ artuına bäyle buluı ser tügel. Bu ber Britaniägä genä tügel, bar Yewropağa qarıy. Ayırım şäxeslärne cıyu häm alarnı qullanuçılar öçen annarı inde bik az ğına eş qala - şul keşelärne tabu, alar ğädättä cämğiattän ayırılğan häm anıñ qırıy-qımtığında yäşäwçe bula", di terrorçılıq belgeçe Ranstorp. Möselmannarnıñ ayırım mäxällälär qorıp yäşäwe bigräk 8 zur britan şähärendä sizelä. Şul isemlek başında Leicester, Birmingham, Bradford tora, annarı başqala London kilä. Andağı möselmannarnıñ britan cämğiatenä quşılu däräcäse şul xätle tübän ki, belgeçlär, küp kenä oçraqlarda andıy quşılu, andıy intergratsiä berqayçan da bulmayaçaq dip kisätä. Londondağı Ğäräp-İran tikşerenüläre üzägen citäkläwçe Ğäli Nurizadä, problema şunda ki, bu möselman ghettoları cirle xalıqnıñ başqa din wäkillären qabul itä almawı säbäple tügel, ä islam dinen totuçılarnıñ, berençe çiratta Pakstan häm Bangladeş kebek illärdän çığuçılarnıñ ixtiari räweştä şundıy yabıq mäxällädä yäşärgä teläwendä. Alar üzläre tışqı dönyanıñ nindi dä bulsa yoğıntısına birelüdän waz kiçä, di Nurizadä:
Audio, Ğäli Nurizadä
"Alar üz-üzläre belän genä eş itä. Qayberläre xätta inglizçä dä belmi. Alarnıñ pakstanlı tabibı, pakstanlı advokatı bar, şuña kürä alar ghetto eçendäge ayırım ber mädäniatnıñ öleşenä äylänä häm tıştağı cämğiat belän berläşü telägen kürsätmi", dip añlata Britaniädäge möselmannarnıñ ayırım häm yabıq mäxällä bulıp yäşäwen Londondağı Ğäräp-İran tikşerenüläre üzägennän Ğäli Nurizadä. Belgeçlär monı, berençedän, Britaniädäge möselmannar sanınıñ soñğı yıllarda kinät artuı, ikençedän, britan cämğiatendä, yäğni mäxällä tışında alarğa qarşı rasaçıl höcümnär buluı, ä yabıq ghettoda isä tuğan-tumaçalar belän tığız bäyläneştä qaluı, mäçetneñ dä yaqında ğına buluı belän añlata. Andıy mäxällälärdä toraq bäyäse dä töşä, çönki asaba britannar anda inde yäşämäskä tırışa. Möselmannarnıñ ghettolaşuı mäs''äläsen xäl itü öçen xökümät berençe bulıp anıñ wäkilläre belän aralaşa başlarğa tieş digän fiker belderä belgeçlär.
Kärim Kamal
Audio, Magnus Ranstorp
"Öydä, il eçendä oyıtılğan terrorçılıqnıñ üsüe näq menä ghettolarda yäşäwneñ artuına bäyle buluı ser tügel. Bu ber Britaniägä genä tügel, bar Yewropağa qarıy. Ayırım şäxeslärne cıyu häm alarnı qullanuçılar öçen annarı inde bik az ğına eş qala - şul keşelärne tabu, alar ğädättä cämğiattän ayırılğan häm anıñ qırıy-qımtığında yäşäwçe bula", di terrorçılıq belgeçe Ranstorp. Möselmannarnıñ ayırım mäxällälär qorıp yäşäwe bigräk 8 zur britan şähärendä sizelä. Şul isemlek başında Leicester, Birmingham, Bradford tora, annarı başqala London kilä. Andağı möselmannarnıñ britan cämğiatenä quşılu däräcäse şul xätle tübän ki, belgeçlär, küp kenä oçraqlarda andıy quşılu, andıy intergratsiä berqayçan da bulmayaçaq dip kisätä. Londondağı Ğäräp-İran tikşerenüläre üzägen citäkläwçe Ğäli Nurizadä, problema şunda ki, bu möselman ghettoları cirle xalıqnıñ başqa din wäkillären qabul itä almawı säbäple tügel, ä islam dinen totuçılarnıñ, berençe çiratta Pakstan häm Bangladeş kebek illärdän çığuçılarnıñ ixtiari räweştä şundıy yabıq mäxällädä yäşärgä teläwendä. Alar üzläre tışqı dönyanıñ nindi dä bulsa yoğıntısına birelüdän waz kiçä, di Nurizadä:
Audio, Ğäli Nurizadä
"Alar üz-üzläre belän genä eş itä. Qayberläre xätta inglizçä dä belmi. Alarnıñ pakstanlı tabibı, pakstanlı advokatı bar, şuña kürä alar ghetto eçendäge ayırım ber mädäniatnıñ öleşenä äylänä häm tıştağı cämğiat belän berläşü telägen kürsätmi", dip añlata Britaniädäge möselmannarnıñ ayırım häm yabıq mäxällä bulıp yäşäwen Londondağı Ğäräp-İran tikşerenüläre üzägennän Ğäli Nurizadä. Belgeçlär monı, berençedän, Britaniädäge möselmannar sanınıñ soñğı yıllarda kinät artuı, ikençedän, britan cämğiatendä, yäğni mäxällä tışında alarğa qarşı rasaçıl höcümnär buluı, ä yabıq ghettoda isä tuğan-tumaçalar belän tığız bäyläneştä qaluı, mäçetneñ dä yaqında ğına buluı belän añlata. Andıy mäxällälärdä toraq bäyäse dä töşä, çönki asaba britannar anda inde yäşämäskä tırışa. Möselmannarnıñ ghettolaşuı mäs''äläsen xäl itü öçen xökümät berençe bulıp anıñ wäkilläre belän aralaşa başlarğa tieş digän fiker belderä belgeçlär.
Kärim Kamal