Mäğlüm buluınça, Rusiä Federätsiäse Kommunistlar partiäse 17 sentäbrdän «Xalıq referendumı» digän çara ütkärä başlıy. Elegräk tä xäbär itelüençä, bu referendumda tormışnıñ törle yaqlarına qağılışlı distägä yaqın soraw kertelgän. Bar Rusiä buyınça şimbä könne genä kiñkülämdä başlansa, bu referendumnı Başqortstan kommunistları sentäbrneñ täwge könnärennän ük başlap cibärgän ide inde.
Başqortstan referendumında sorawlar tağın da kübräk. Andağı isemlekkä Başqortstannıñ Berläşkän oppozitsiäse dä tağın öç soraw östägän ide. Şul sorawlarnıñ berse urınnardağı xaqimiät başlıqların saylap quyuğa bäyle bulsa, ikençese prezident Mortaza Räximovnıñ wäqälätlären waqıtınnan alda tuqtatu turında. Öçençe sorawnı da Başqortstan oppozitsiäse bik möhim dip isäpli. Anısı Başqortstanda barlıq millätlär balaları da başqort telen öyränergä tieşme? digän soraw. Mäğlüm buluınça, Başqortstan Däwlät Cıyılışı-Qorıltay deputatları üzläreneñ cäyge yallarğa kitär aldınnan ütkärgän soñğı utırışlarında Başqortstan Respublikında «Mäğärif turındağı qanun»ğa üzgäreşlär kertü mäsäläsen qarıy başlağan ide. Anda kiläçäktä başqort telen respubliktağı başqort bulmağan barlıq başqa millätlär balaları da mäktäplärdä häm urta, yuğarı uqu yortlarında başqort telen motlaq öyränergä tieş dip bilgelänä. Şul üzgäreşlär kertelgän qanunnı deputatlar berençe uquda qabul itep tä quyğan ide. Ämma bu ğämäl Başqortstan cämägätçelege arasında zur rizasızlıq tudırdı. Başqortstan oppozitsiäse isä, şuşı mäsälä buyınça sorawnı äzerläp, anı kommunistlar ütkärä torğan «xalıq referendumı» sorawlığı isemlegenä kertte. Bu referendum Başqortstanda ike atna bara inde. Ni räweşleräk ütä ul? Şuşı soraw belän bez Rusiä Kommunistlar partiäseneñ Başqortstan bülege sekretare Älbert Gäräyevkä möräcägät ittek.
(Gäräyev)
Sez Rusiä Kommunistlar partiäseneñ Başqortstan bülege sekretare Älbert Gäräyevne tıñladığız. Kommunistlar partiäse oyıştırğan älege referendum nindi näticälär birer soñ? Älbert äfände äytüençä, bu referendum, älbättä inde, ildä nindider säyäsi üzgäreşlär alıp kilmäyäçäk. Ämma ul xäzerge xaqimiätlärneñ eşçänlegenä qarata xalıq fikeren beleşü öçen bik waqıtlı çara. Annan soñ şuşı referendumda quyılğan sorawlar belän Kommunistlar partiäse wäkilläre üzläreneñ proğrammasın da xalıqqa citkerü mömkinlegen ala. Aldağı saylawlar tiz kilep citä ul. Alarğa xäzerdän ük äzerlänä başlaw xäyerle, digän uydan çığıp eş itä qoomunıystlar.
Başqortstanğa kilgändä isä, andağı öç östämä soraw şulay uq kiñ cämägätçelek fikeren beleşü çarası. Xalıqnı bigräk tä Mortaza Räximovqa bulğan mönäsäbät häm, älbättä inde, başqort telen böten cirdä uqıta başlaw mäsäläse borçıy.
