AQŞ häm Ğıraq räsmiläre Säddämnän soñğı çorda yazılğan berençe konstitutsiä ölgese qabul iteläçäk kebek kürenä digän optimistik fikerlär beyan itä.AQŞ däwlät sekretarı C.Rice yäkşämbedä Londonda, ğomumän alğanda konstititutsiä ölgese raslanaçaq dip qarala , ul ütmäsä dä sönnilärneñ küpläp qatnaşuı turındağı xäbärlär nixayät alarnıñ Ğıraq säyäsätenä qaytuına işarä bulıp tora dide. Rice
Konstitutsiä ölgese qabul itelsä, demokratiä tämin itelgän digän süz ,ul nindider säbäptän kire qağılsa şulayuq demokratiä tämin itelgän Bu ,AQŞta referendum ütmäde çönki ul demokratik protsessqa qarşı ide dip äytü kebek İn möhim mäsälä monda sönnilärneñ küpläp qatnaşuı ,bu inde alar demokratik protsessta küpläp tawış birä, ğıraqlılar alğa taba bara digän süz bulıp tora
Saylaw komissiäse citäkçese Xösäin al Hendawi süzlärençä şimbä könne ütkän referendumğa ğıraqlılarnıñ 63% qatnaşqan.Ul referendumğa qatnaşqan sönnilärneñ protsentı turında äytmäsä dä, xabär agentlıqları sönni maxallälärendä xalıq tawış birü punktları aldında çiratta tordı dip belderä. Xälbuki ğıynuarnıñ 30 ütkän parlament saylawlarında sönnilär boykot iğlan itkän ide. Rice-neñ xalıq konstitutsiäne raslağan buluğa oşıy digän komentarları, dokumentnı kire qağırğa çaqırğan qayber sönni citäkçelärneñ açuın çığarğan buluğa oşıy.Milli Dialog Şurası süzçese Saleh Mutlaq C.Rice yasağan belderü , saylaw komisiäsenä konstitutsiäne ütkär digän işarä buldı dip uylıym digän. Konstitusiäne qağarğa çaqırğan başqa sönni citäkçelär tawış birü näticäläre belän xärämläşü bulır digän borçılu beldergän. başqaları isä bez säyäsi sistema eçendä eşliäçäkbez kiräk bula qalsa referendum näticälärenä qarşılıq beldererbez dip söyli.Saylaw räsmiläre tawış birü ğädel ide räsmi şiqäyätlär bulmadı dip äytä.AQŞ häm Ğıraq räsmiläre barlıq ğıraqlılarğa konstitutsiägä äyye yäki yuq dip äytü forsatın birü sönnilärne monıñ Bagdadta ähämiäte bar dip ışandırğandır digän ömedtä .Ğıraq xäkümäte süzçese Laith Kubba:
Näticä''äyye'' me yuqmı bulır qaysı ğına bulmasın eş itü qıyın bulaçaq .Bez qotıplaşunıñ barlığın beläbez. Ğıraq ul zur ğailä. Ğailäneñ ber öleşe yaxşı xis itmäsä ul şuluq yortta tora almıy.
Modern Ğıraqta sönnilär Säddäm bärep töşerelgänçe säyäsi tormışta östenlek itte.Xäzer alar demokratik şartlarda küpçelek şığılar qulı astında qalaçaq dip qurqa. Ğıysyançılarnıñ kübese Ğıraqnıñ sönni öleşendä .Konstitutsiä qabul itelerme yuqmı , dokument turında söyläşülär däwam itäçäk.Referendumnnan elek in zur sönni firqası- Ğıraq İslam Partiäse şığı häm kördlär belän dikäberdä parlament saylawlarınnan soñ konstitutsiäne küzdän kiçerü komitetı oyıştıru turında kileşte .Komitet dokumentqa üzgäreşlär täğdim itsä , alar yaña parlamentta tawışqa quyılaçaq häm bälkim dä xalıqqa täqdim iteläçäk. İslam partiäse sönnilär dikäberdäge saylawlarğa küpläp qatnaşır häm parlamentta körd şığı küpçelege üzgärer dip ömedlänä.Şimbädä ütkärelgän referendümda konstitutsiä ölgese kire qağılsa, ul dikäberdän soñ bötenläy yañadan yazılırğa tieş bulaçaq Ğıraq räsmiläre , konstitutsiägä qarşılıq kürsätüçelär in kimendä 3 töbäktä öçtän ike küpçelek tawış alalmadı, şunlıqtan dokument raslanğan bulırğa tieş digän qaraşta färidä xämit
Konstitutsiä ölgese qabul itelsä, demokratiä tämin itelgän digän süz ,ul nindider säbäptän kire qağılsa şulayuq demokratiä tämin itelgän Bu ,AQŞta referendum ütmäde çönki ul demokratik protsessqa qarşı ide dip äytü kebek İn möhim mäsälä monda sönnilärneñ küpläp qatnaşuı ,bu inde alar demokratik protsessta küpläp tawış birä, ğıraqlılar alğa taba bara digän süz bulıp tora
Saylaw komissiäse citäkçese Xösäin al Hendawi süzlärençä şimbä könne ütkän referendumğa ğıraqlılarnıñ 63% qatnaşqan.Ul referendumğa qatnaşqan sönnilärneñ protsentı turında äytmäsä dä, xabär agentlıqları sönni maxallälärendä xalıq tawış birü punktları aldında çiratta tordı dip belderä. Xälbuki ğıynuarnıñ 30 ütkän parlament saylawlarında sönnilär boykot iğlan itkän ide. Rice-neñ xalıq konstitutsiäne raslağan buluğa oşıy digän komentarları, dokumentnı kire qağırğa çaqırğan qayber sönni citäkçelärneñ açuın çığarğan buluğa oşıy.Milli Dialog Şurası süzçese Saleh Mutlaq C.Rice yasağan belderü , saylaw komisiäsenä konstitutsiäne ütkär digän işarä buldı dip uylıym digän. Konstitusiäne qağarğa çaqırğan başqa sönni citäkçelär tawış birü näticäläre belän xärämläşü bulır digän borçılu beldergän. başqaları isä bez säyäsi sistema eçendä eşliäçäkbez kiräk bula qalsa referendum näticälärenä qarşılıq beldererbez dip söyli.Saylaw räsmiläre tawış birü ğädel ide räsmi şiqäyätlär bulmadı dip äytä.AQŞ häm Ğıraq räsmiläre barlıq ğıraqlılarğa konstitutsiägä äyye yäki yuq dip äytü forsatın birü sönnilärne monıñ Bagdadta ähämiäte bar dip ışandırğandır digän ömedtä .Ğıraq xäkümäte süzçese Laith Kubba:
Näticä''äyye'' me yuqmı bulır qaysı ğına bulmasın eş itü qıyın bulaçaq .Bez qotıplaşunıñ barlığın beläbez. Ğıraq ul zur ğailä. Ğailäneñ ber öleşe yaxşı xis itmäsä ul şuluq yortta tora almıy.
Modern Ğıraqta sönnilär Säddäm bärep töşerelgänçe säyäsi tormışta östenlek itte.Xäzer alar demokratik şartlarda küpçelek şığılar qulı astında qalaçaq dip qurqa. Ğıysyançılarnıñ kübese Ğıraqnıñ sönni öleşendä .Konstitutsiä qabul itelerme yuqmı , dokument turında söyläşülär däwam itäçäk.Referendumnnan elek in zur sönni firqası- Ğıraq İslam Partiäse şığı häm kördlär belän dikäberdä parlament saylawlarınnan soñ konstitutsiäne küzdän kiçerü komitetı oyıştıru turında kileşte .Komitet dokumentqa üzgäreşlär täğdim itsä , alar yaña parlamentta tawışqa quyılaçaq häm bälkim dä xalıqqa täqdim iteläçäk. İslam partiäse sönnilär dikäberdäge saylawlarğa küpläp qatnaşır häm parlamentta körd şığı küpçelege üzgärer dip ömedlänä.Şimbädä ütkärelgän referendümda konstitutsiä ölgese kire qağılsa, ul dikäberdän soñ bötenläy yañadan yazılırğa tieş bulaçaq Ğıraq räsmiläre , konstitutsiägä qarşılıq kürsätüçelär in kimendä 3 töbäktä öçtän ike küpçelek tawış alalmadı, şunlıqtan dokument raslanğan bulırğa tieş digän qaraşta färidä xämit