Tatarstanda meñgä yaqın cirle üzidarä oyıştı. Yäğni dä mäsälän, xäzer inde, xalıqnıñ cirle ixtıacların känäğätlänlderer öçen öleşçä şuşı cirle üzidarälär cawap birä. Xalıq üz tormışın üze caylarğa öyränergä tieş. Gaz kilmime, monıñ öçen inde prezident cawaplı tügel, anı atı -yulı belän sügep yatma, sineñ cirle üzidaräñ bar, saylap quyğan deputatın, ant suları eçep, barısı da Ok bula dip, deputat buldı. Şuşı deputatlar, awılnıñ, şähärlärneñ, rayonnarnıñ başlıqların saylıy. Ägär inde, awılğa kerä torğan yul balçıqtan ğına ikän, şulay uq, cirle üzidarä bar. Üz tormışıñnı, awılıñnı üzeñ qayğırtırğa öyrän, monda prezident belän, premyernıñ eşe yuq. Menä, qısqası, cirle üzidarä sisteması şul ul. Älbättä, gaz, sular qayğısı ul aqça sorıy. Ä xalıq äle awılğa yullar salırlıq aqçağa iä tügel. Waqıtlıça, monısına da yärdäm itäçäklär. Tatarstanda berniçä fond oyıştı, şuşı fondlar aqça birep tora. Tatarstanda ğına tügel mondıy üzgäreşlär. Rusiäneñ küp kenä töbägendä buldı. Ä inde, yünleräk illär, yäğni siville digännäre, küptän şulay yäşi. Zar-intizarları işetelmi anısı. Läkin, xikmät monda tügel. Ä şuşı cirle üzidarälär belän idärä itär öçen saylanğan xalıq wäkillärendä. Xäzer bit, küp kenä awıl başlıqları, rayon xucaları poşamanda. Saylanğan deputatlar kemne başlıq itep saylar? Elek, prezidentqa oşasañ, ul bilgeläp quya ide dä, xäzer bette mondıy lafa. Eşeñä qarap, yä bulmasa inde başqaça deputatlarğa oşarğa tieşseñ. Xikmät monda da tügel. Ä menä, ütkän yäkşämbedä uzğan, şuşı saylawlar respublikada säyäsi tormışqa niçek tä'sir itte. “Звезда Поволжья”gäzite bu saylawlarnı “Üktäber inqilabı” dip yazıp çıqtı.
Bu saylawlarda, respublikanıñ 83 protsent saylaw okrugında, saylawlar alternativasız ütte. Yäğni, ber keşe deputat bulırğa teli. Teläsäñ anı saylısıñ, ä telämäsäñ, başqası yuq inde. 56 okurgta saylawçılar, berkemne dä deputat itep küräseläre kilmägän. Yäğni, oşamağan alarğa, nämzätlärneñ sanduğaç tele belän cırlawları. Ä “Звезда Поволжья” gäzite, Qazanda, xäzerge mer Kamil İsxaqov komandası ciñde dip yazıp çıqtı. Eş şunda ki, gäzit, sannan-sanğa Tatarstan başqalasında xuca bulır öçen ike komanda yarışa: berse Tatarstan premyerı Minnixanov komandası, bolar Şäymievnı yaqlıylar, ikençese Kamil İsxaqov komandası, xakimiättä qalırğa teli digän qaraşlar täqdim itep bardı. Kamil İsxaqovnı isä, respublika prezidentı bulırğa teli dip añlattı. Gäzit, soñğı sanında, Şäymiev, bu cirle üzidarä saylawlarına ällä ni iğibar birmäde dip yazıp çıqtı. Tatarstannıñ iñ ere dürt şähäre - Qazan, Älmät, Çallı, Tübän Qamada kemnär ciñgän ikän. Çallı, gäzit yazuınça, KamAZ keşeläre, Älmättä “Tatneft'”nekelär, Tübän Qamada “Tübänkamaneftexim” şirkäte wäkilläre, Qazanda Kamil İsxaqov keşeläre ciñgän. Yäğni, şähär dumalarında kübräk urınnı alğan. Gäzit, bu dürt şähär xalqı, respublikanıñ 70 protsent xalqı digän süz, häm bu şähärlärdä urnaşqan şirkätlär Tatarstannıñ 90 protsent byudjetın buldıra dip yaza. Ä kem qulında aqça, şul idärä itä. Tatarstan Rusiädäge başqa keremle töbäklärdän şunıñ belän ayırıla, monda, prezident çın xuca, ä qayber başqa töbäklärdä çınlıqta iñ baylar idärä itä. Gäzit şulay añlata. Häm Tatarstannıñ iñ bay dürt şähäre respublikadağı säyäsi möxitne üzgärtergä ixtimal.
Tatarstan däwlät şurası deputatları respublika xakimiäte alarnı säyäsättän çitläştergännärenä riza tügellär. Qazannıñ meñ yıllığı xörmätenä ütkän banketqa da, parlamentnıñ prezidium äğzäläre ğına çaqırılğan ide. Bez, möğayın, Däwlät Şurası deputatlarınıñ , Altınbaev yasağan buntına oxşaş baş kütärü kürerbez. Läkin bu qayçan bulır. Ber yıldan soñmı, yıl yarımnan soñmı?Altınbaev buntı digäne, monnan berniçä yıl elek, Çallı xakimiäte başlığı bulıp torğan Altınbaıvnıñ, respublika citäkçelege fatixasınnan başqa ğına, deputatlarnıñ ber törkeme belän kileşep, parlament başlığı bulırğa cıyınğanı inde. Altınbaev, parlament başlığı bulmadı. Mäskäwgä kitte. Läkin menä şul waqiğa qabatlanmasmı dip şik belderä yazma avtorı Räşit Äxmätov.
Monı avtor, şähärlär belän respublika xakimiäte arasında byudjet mä’säläsendä konflikt çıqqan oçraqta, şähär dumaları berläşerlär dip añlata.
Gäzit äledän-äle bastırıp kilgän farazlarnı küzätep baruçılar, mondıy farazlarnıñ moña qädär tormışqa aşmıy kilgännären äytälär.
Räfis Cämdixan.
