Uqıtuçı Güzäliä Safiullina äytüençä, säyäxättä mäktäpneñ barlıq, diärlek, tatar balaları da qatnaşqan.
Başlanğıç sıynıflar uqıtuçıları üz sıynıfların tuplasa, ölkän sıynıflar balaların - ana tele uqıtuçıları. Balalar ğına tügel, uqıtuçılar da Qazannıñ kürkämlegenä soqlanıp qaytqannar. Güzäliä xanım ğibrätle misallar da kiterde. Mäsälän, metrodağı aq fondta zäñgär töstäge milli ornament ürnäkläre metronıñ üzenä qarağanda da kübräk balalar iğtibarın cälep itkän. Ä Qol Şärif mäçete alarda nindider ruxi tınıçlıq xisläre dä tudırğan: mäçet binası tiräsendä çır-çu kilgän balalar mäçet eçenä kerü belän citdilängännär, uyçan tınıçlıqqa birelgännär. Balalarnıñ milli suvenirlar saylawları da – ğibrätle küreneş, di Güzäliä xanım.
Säyäxätçelärgä tatar balaları öçen maxsus marşrut oyıştırıluı da bik oşağan. Tağın ber quanırlıq küreneş – turistlarnıñ bik küplege. Semberdän genä dä distälägän avtobus kürgännär alar. Ä avtobuslarnıñ nomerlarına qarasañ, törle-törle regionnar nomerları küzgä taşlana, dilär säyäxätçelär. Häm tatarda ğına tügel – törle millätlär wäkillärendä dä zur qızıqsınu uyata märkäzebez Qazan.
Şöker, dip äytik, Sember-Qazan araları, elekkegä qarağanda, küpkä yaqınaydı. Häm ruxi yaqtan ğına tügel. Cepşeklek yıllarına qädär Sember – Qazan arasında bötenläy yullar yuq ide bit. Patşa zamannarında görläp torğan çuyırtaş Qazan traktı cäyäwläp kenä yörerlek xälgä töşerelgän ide. Ut kürşe Qazanğa Çuaşstannıñ Sivil'ski şähäre aşa, İdelne parom belän genä kiçep yörilär ide. Tatarstan yullarınıñ nindi bulğanın ber ğibrätle misal da açıq kürsätä aladır.
1988-yılda sentäber 23 tä 3 är rubl' aqça cıyıp, “Tuğan tel” oyışması Şähri Bolğarğa berençe säyäxät oyıştırğan ide. Yañğır sibäläp torsa da, küñellär şat: borınğı märkäzebezne berençe märtäbä küräçäkbez. Läkin Ul'yan ölkäse çigenä cittek – asfal't ta bette. Şöker kire borılam, tayğaq yulda barıp bulmıy, di. Tağın 3 är rubl' cıyıp, etä-törtä barıp cittek.
Qaytqaç, Turistik byuroğa barıp, borınğı mädäniät üzägenä ekskursiä marşrutı oyıştırunı sorıybız. Mömkinleklärne öyränerbez, didelär. Ber aydan cawap birdelär: “Tatarstan xalqı yalqawlanıp yatmasın, başta yullar tözesen”.Äläbättä, Sember ölkäseneñ här awılına asfal't saluğa qayan aqça alınğanı belän bu xanımnar qızıqsınmağannardır inde. Ä “Tuğan tel” äğzaları, şulay da, yıl sayın, hawa torışına qarap, 2 – 3 ekskursiä oyıştıra kildelär. 1992-yıl ide. Barabız şulay. Tarix buyınça ğına tügel – Rusiäneñ milli säyäsäte turında da notıqnı ber apanıñ şatlıqlı tawışı bülderde: “Subitet kilä, subitet kilgän!” Baqsañ, yul çitendä taşlı qom öyemnäre päyda bulğan. Dimäk, yul salaçaqlar. Çınlap ta, “subitet” öçen köräş açılmağan bulsa, Tatarstannıñ äle dä yulsız ğömer kiçerüe ixtimal bulğandır. Ä inde İdel aşa, Çulman aşa küperlär turında xıyallar da bulmas ide.
Şöker, xäzer Şähri Bolğar Sember tatarlarınıñ küpçelegenä tanış. Häm Turistik byurolarnıñ Qazanğa, Bolğarğa mönäsäbäte kisken üzgärde. “İnfo-Tur” isemle turizm agentlığı direktorı Larisa Filewa Tatarstan belän inde 7 – 8 yıl tığız eşlibez, dide. Monıñ säbäben ul menä niçek añlattı: “Qazan elegräk tä iğtibarnı cälep itä ide, xäzer isä, 1000 yıllıq yubiley arqasında, anıñ belän qızıqsınuçılar berniçä märtäbä arttı. Ä Böyek Bolğar isä barlıq İdelbuyı xalıqlarınıñ urtaq ğorurlığı. Yevropa xalıqları Misır kul'turasına tabınsa, bez - Böyek Bolğar kul'turasına. Bolğar patşalığı bezneñ sivilizatsiäneñ başı. Yaz, cäy könnärendä atna sayın berniçä törkem bez genä oyıştırabız, ä Ul'yanda bezneñ kebek byurolar ğına da berniçä distä”
Şöker, xäzer inde Sember yaqlarında Tatarstannı yalqawlıqta ğäyepläwçelär tabıp bulmas. Sember xalqı Tatarstanğa soqlanıp, könläşep qarıy, annan ürnäk alırğa tırışa.
Ayrat İbrahim, Sember.
