Tatar internet dönyasında iñ zur qızıqsınu uyata torğan tema – «Yıl tatarı» bäygeseneñ iğlan itelüe buldı. Yıl sayın bu bäyge İrek Bikinin häm tatar gäzite başlanğıçı belän ütä ide. Yaña ğına älege tatar gäziteneñ forumında, bıyıl «Yıl tatarı - 2005» saylıbızmı ul, digän soraw päydä buldı. Annan soñ, äydägez nämzätlärne barlıybız digän täqdimnär çıqtı. Şul uq waqıtta, www.tatarlar.ru internet säxifäse dä yıl tatarı bäygesen iğlan itüe turında xäbär bastırdı. Monı «Tatar gäzite» forumında utıruçılar, ideyanı aldıbızdan tartıp alu, dip bäylädelär. Tatarlar.ru üzeneñ bäygesen «Tatarlar-2005» dip atıy häm ber niçä törgä bülep ütkärelä. Anda mäsälän, «Tatar - 2005» häm «tatar qızı -2005» digän nominatsiälärdä genä tügel, «tatarlar2005 », «tatarlar xezmättäşlege-2005», «tatarlar internetta», «tatarofob» ( tatardan qurquçı) digän moninatsiälär bar mäsälän. www.tatarlar.ru/new/071205-1.html .Älegä anda tawış birü başlanmadı, isemleklär tözelä bara. Älegä, härkem üzeneñ nämzätlären täqdim itä ala. Kemne dä bulsa täqdim itkändä, anıñ tatarlarnı tanıtu, tatarlarğa nindi fayda kiterüe turında yazarğa taläp itälär. Älegä bäygegä 50gä yaqın keşe täqdim itelgän. Mäsälän «Tatar-2005», digän nominatsiädä isemlekkä 24 keşe iseme kergän. Alar arasında, elekke Qazan başlığı Kamil İsxaqov, möftilär şurası räise Rawil Ğäynetdin, Rusiä Eçke Eşlär ministrı Räşid Nurğaliev, elekke «Tatar-inform» ağentlığı citäkçese Räşid Ğällämov, Peter 1nçe häykälenä qarşılıq çarasın ütkärgän Yunıs Qamaletdinov, «Australien Open2005» bäygesendä ciñgän Marat Safin, Tufan Miñnullin, Rawil Buharaev, Marat Başarov, Fändäs Safiullin häm başqalar bar. Xatın-qızlar isemlegendä, yaña cır al’bomı öçen Zölfiä Kamalova, mäçet yanınnan sıraxanäne aldıruğa ireşkän Almira İdiätullina, almança tatar kitapların çığarğan öçen Aliä Taysina, sporttağı uñışları öçen Dinara Safina, uñışlı rol’lär başqarğan öçen Çulpan Xammatova häm berniçä tatar jurnalistı da bäygegä täqdim itelä. «Tatarlar» nominatsiäsendä Guantanomo törmäseneñ elekke totqınnarı Ayrat Waxitov häm anıñ belän bergä bulğan tatarlar, AQŞ Aq yortı qarşında piket oyıştırılğan Vil Mirzayanov, Azat Bädertdinov häm başqalar, tağın «Tatar radiosı»n internetqa çığarğan törkem dä älegä yarışqa täqdim itelä. «İnternetta tatarlar» törkemendä Aynur Sibgatullin, Yuldaş saytı citäkçese İlsur Gilfanov, süzlek yasağan Timur Kaşaev, tatar xat-törkemen alıp baruçısı Bıltır, Amerika tatarlarınnan Dilärä Xafizova häm başqalar bar. İsemleklär äle tözelep betmägän, www.tatarlar.ru, bäygegä başqa tatar keşelären dä kertü mömkinlegen birä. Anıñ öçen www.tatarlar.ru säxifäsendä tieşle bülegen tabıp, xat yazıp cibärä alasız.
İrek Bikinin häm «Tatarskaya gazeta» alıp bara torğan « Yıl tatarı 2005» bäygese bıyıl bulırmı yuqmı, äle bilgele tügel. Anıñ öçen oyıştıruçılar saytlarnı bozırğa teläwçelärdän nıq saqlanğan tawış birü säxifäsen äzerli ide. Tatarlar.ru üzeneñ bäygesendä tawış birülären niçek alıp barır, älegä şulay uq añlaşılmıy.
«Yıl tatarı-2005» häm «tatarlar -2005» digän ber bersenä isemnäre häm näzmätläre belän ber-bersenä oxşağan bäygeläreneñ ikese dä uzdırılmı, şulay uq älegä añlaşılmıy. Bäygelär tiräsendäge xäl niçek üzğärep barır, «Tatnet» tapşıruınıñ aldağı çığarılışlarında küzätep barırbız.
* * *
Yaña texnologiälär tiz arada elemtägä kerü, yıraq aralarnı yaqın itü, faydalı mäğlümatlarnı tabu kebek eşlär öçen genä tügel, yaman eşlär öçen faydalanıla. Andıy qırın eşlär belän, eçke eşlär ministrlığınıñ maxsus bülekçäse şöğellänä, «K bülege» dip atala ul. Şuşı bülek şöğellängän eş turında bu atnada mäğlümat taraldı. Qazanda bilgele keşelär, şähär sälämätlek saqlaw idäräse Kamil Zıyatdinov häm Optika-Mexanika zavodı citäkçese Şakirov äfände ber tuqtamıy tikşerülär kilüenä aptırap, şuşı yuğarı texnologiälär ölkäsendäge cinätlär belän şöğellänüçe bülekkä möräcäğät itä. Şuşı keşelärneñ eşläre turındağı şikäyätlär internet aşa, bötenläy başqa keşelär isemennän, Yuğarı mäxkämägä, baş prokuraturağa, barlığı 17 urınğa cibärelgän bulğan. İnternet aşa alınğan şikäyätlärne tikşerü, käğäzdäge şikäyätlärne tikşergän citdilek belän barğan. Daimi tikşerüçelärne qabul itkän şähär sälämätlek idäräse häm optika-mexanika zavodı direktorı bu eş 1 keşe tarafınnan eşlänä dip şiklänä başlıy. Belgeçlär, barlıq xatlarnıñ ber uq, kompyuterdan cibärelüen, ul kompyuternıñ urnaşqan urının taba. Şikäyätlär, Ämirxan uramındağı kompyuter salonın cibärelgän ikän, şikäyät itüçe dä tabıla, ul 2 meditsina şirkäte citäkçese bula. Ul kommersiä maqsatlarında köndäşenä qarata şikät itkän ikän. Belgeçlär xätta, şikäyätlärne cibärüçe İlyas Kamalovnıñ öydäge kompyuterında sörtelgän fayllarnı torğızıp, xatlarnıñ ölgelären tapqan bulğan. Ämma cinayät eşe, bu faillar nigezendä tügel, ä İlyas Kamalovnıñ şikäyätlärdä äytelgän gäyepläwlärne ber totqarlıqsız atap kitkännän söñ açılğan. Kamalov, yala yaqqan ğäyeple, dip tabılğan. Ul,100 meñ sum külämendäge ştraf tülägän.
