Accessibility links

Кайнар хәбәр

Yevropa Berlege "gastarbeiter"lar çaqırırğa äzerlänä


Çärşämbedä Yevropa Komissiäse 2010 yılğa qädär çiklängän sandağı imigrantlarğa Yevropa Berlegenä işek açırğa teläwen belderde. Komissiä fikerençä, berençedän, Berlek eş qullarına moxtac, ikençedän, bu adım qanunsız imigratsiäne kimetergä yärdäm itäçäk. Berlektäge äğza-illärneñ kübese bu planğa qarşı çığa.

Yevropa komissiäseneñ bu niäte turında çärşämbedä Brusseldä komissiäneñ eş belän tä''min itü komissarı Vladimir Şpidla xäbär itte. Yevropa Berlege imigratsiäne tuqtata almıy, şuña kürä anı tärtipkä salırğa kiräk dide ul. "İqtisadi imigratsiä bügen çınbarlıq, kiläçäktä dä şulay bulaçaq. Berük waqıtta moña ixtiac da bar. Şuña kürä, Yevropa Berlege imigratisä belän anıñ bulmawı arasında saylap utıra almıy. Ä menä oyıştırılğan häm tärtipsez imigratsiä arasında saylarğa kiräk," di Vladimir Şpidla.

Distä yıllar buyına üzenä "gastarbeiter"larnı teläp qabul itkän Yevropa Berlege illäre soñğı yıllarda Berlektä qanuni imigratsiäne röxsät itü adımnarına qarşı çığa.

Ğärçä, balalar az tuğan häm qartaya barğan Yevropada xalıq sanı bügen fäqät imigratsiä bäräbärenä arta. Ämmä Yevrokomissiä fikerençä, 2025 yıldan soñ xalıq sanın tulılandırırğa xäzerge imigratsiä dä citmäyäçäk.

Yevrokomissiäneñ Yustitsiä komissarı Franco Frattini süzlärençä, yaña plannıñ maqsatı – imigratsiä ölkäsendä koordiantisä buldıru, ä inde küpme möhacir qabul itergä ikänen äğza-illär üzläre xäl itäçäk. Komissiä, şulay uq, bu plan qanunsız imigratsiäne dä kimeter dip ömetlänä. Yevropa Berlege illärenä yıl sayın yartı million çaması qanunsız imigrant kilä dip sanala.

Franco Frattini süzlärençä, Berlek möhacirlärneñ tuğan illäre belän xezmättäşlek itergä cıyına. "Bez bu ilär belän tığızraq bäyläneşkä kerep, Yevropağa kilergä teläwçelärgä, misal öçen, tel öyrätü, Berlekneñ qanunnarı belän tanıştıru eşen oyıştırırğa telibez, dide ul.

Frattini süzlärençä, Yevropa Berlege başqa illärdäge "mi ağımın", yağni "aqıllı başlarnıñ" ildän kitüen köçäytergä telämi, şulay da, Berlek täcribäle belgeçlärne üzenä cälep itkän Quşma Ştatlar häm başqa illär belän yarışırğa tieş. "Şunı da iskä alırğa kiräk, Quşma Ştatlar, Kanada häm Australiäneñ üzenä yuğarı däräcäle belgeçlärne cälep itü mömkinlege bar, bez isä, täcribäsez keşelärne cälep itäbez," di Frattini.

Frattini süzlärençä, xäzerge waqıtta dönyadağı yuğarı däräcäle belgeç sanalğan imigrantlarnıñ 54%ı Quşma Ştatlarğa kitä, ä menä täcribäsez imigrantlarnıñ 84%ı Yevropa Berlegenä kilä.

-Ali Gilmi
XS
SM
MD
LG