Accessibility links

Кайнар хәбәр

Qırğızstanda ber partiäle parlament bulırğa oxşıy


Ütä kürenmäle säyäsät
Ütä kürenmäle säyäsät

Qırğızstanda ütkän parlament saylawlarınıñ berençel näticälärenä qarağanda, barlıq urınnarnı da prezident Qurmanbäk Baqiev firqäse ala kebek

Ämma oppozitsiä yäkşämbe könne ütkän bu saylawlarnıñ näticäse belän kileşmi häm xakimiätlärne saylaw qanunnarın bozuda ğäyepli. Yuğar Mäxkamäneñ sişämbedä kötelüçe qararı da saylaw näticälären üzgärtergä mömkin.

Qırğızstan oppozitsiäse protest çaraları ütkärgändä, saylaw komissiäse berençel näticälärne iğlan itte. Prezident Qurmanbek Baqievnıñ Aq Yul firqäse 48-läp protsent tawış belän alda bara.

Älegä bu parlamenttağı 90 urınnıñ barısı da Baqiev firqäse qulına elägä digänne añlata. Çönki elekke parlament räise Omurbäk Täkäbayevnıñ Ata-Watan firqäsennän qala başqa ber genä oppozitsion partiä dä parlamentqa kerü öçen zarur bulğan 5 protsent kirtäsen uza almıy.

Ata-Watan isä 9 protsent tawış cıyğan. Ämma Qırğızstanda parlamentqa kerüçe firqälär ildäge 7 ölkäneñ härbersendä häm ike iñ zur şähärdä kimendä yartı protsetn tawış cıyarğa tieş. Häm Baqievnı nıq yaqlağan urınnarda Ata-Watan ul qädär tawış cıya almadı.

Oppozitsion firqälär saylaw näticälärenä protest belderä. Sotsial-demokratik firqä citäkçelärennän berse Roza Otunbayeva Azatlıq radiosına xakimiätlär qanun bozdı dide.

"Qanun bozular çäçlärne ürä torğızırlıq buldı. Mäsälän Oş häm Calalabad ölkälärendä cirle xakimiätlär tawış birü näticälären äweş-täweş kiterde, administrativ resursnı, maxsus köçlärne açıqtan-açıq, tupas qullandı. Qatı eşlädelär" dide Otunbayeva.

Ämma Qırğızstan ber partiäle ilgä äwerelä dip äytergä dä äle irtäräk kebek. Sişämbe könne Yuğarı Mäxkamä härber töbäktä yartı protsent tawış cıyu şartınıñ qanuni nigezle bulu-bulmawı turında qarar çığaraçaq.

Saylawlarnı küzätep barğan Yewropada Iminlek wä Xezmättäşlek Oyışması bu saylawlarda ütä kürenmälelek bulmadı dide. Oyışmanıñ qısqa möddätle küzätüçeläreneñ maxsus koordinatorı, Bişkäkkä kilgän küzätüçelär törkeme citäkçese Kimmo Kiljunen matbuğat oçraşuında "Qırğızstanda elegräk ütkän 2 saylawdağı küzätüçelär törkeme citäkçese bularaq, min şäxsän saylaw protsessındağı artqa kiteşkä bik borçılam. Min kürgän säyäsi pluralizm bu yulı yuqqa çığarıla" dide.

Aq Yul partiäse Rusiäne ürnäk itep aluın äytte. 2 atna elek ütkän Duma saylawlarında Rusiä parlamentındağı urınnarnıñ öçtän ike öleşennän artığı prezident Vladimir Putin firqäsenä birelde. Kürşe Qazaxstanda da ber partiäle sistema urnaştı.

Qırğızstan oppozitsiäse parlamentqa kertelmäsä çaralar kürü belän yanıy.

2005 yılda parlament saylawlarındağı xärämläşülär turındağı ğäyepläwlär zur protest çaralarına häm ul çaqtağı prezident Äskar Aqayevnıñ xakimiättän töşerelüenä kiterde.

Ata-Watan firqäse citäkçeläreneñ berse Kubatbek Baybolov Azatlıq radiosına bu saylawlarnıñ berençel näticälären tanımıybız dide.

Naif Aqmal.
XS
SM
MD
LG